بازارهای تهاتری الکترونیکی رویکرد نوین اقتصادی در دهکده جهانی

واقعیت های پیش روی بشر در اثر توسعه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و از همه مهمتر توجه سران کشورها به گسترش مبادلات اقتصادی بین المللی در قالب سازمان تجارت جهانی بشر امروزی را بیش از گذشته به عمق اندیشه و واقعیات تئوری دهکده جهانی مک لوهان آشنا ساخت. گره خوردگی و پیچیدگی اقتصاد عصر جدید که به نام اقتصاد نوین یا اقتصاد شبکه ای از آن یاد شده است از یک سو و توسعه سریع فناوری اطلاعات از سوی دیگر اقتصاد جهانی رابا رویکردهای جدیدی روبه رو ساخته است. آنچنان که بشر برای ادامه حیات دراین دهکده جهانی ناچار به گزینش راهکارهای و تعاریف جدیدی شده است. فعالیت های اقتصادی تهاتری از جمله مدل های اقتصادی اولیه بودند که به اقتضا زمان و با استفاده از فناوری های روز برای استفاده مجدد مورد بازنگری قرار گرفته اند در این گزارش با مدل مبتنی بر وب بازارهای تهاتری آشنا خواهیم شد.مفهوم نوین بازار تهاتری(Barter Market)شاید یکی از بزرگترین مشکلات در بخشهای مختلف اقتصادی همچون صنعت, عمران, کشاورزی و بازرگانی کشور که باعث کندی و گاه شکست پروژه ها می شود کمبود یا حتی نبود نقدینگی باشد. این شرایط حتی در اقتصاد های سالم هم بسیار به وجود می آید چرا که مدیران برای اقتصادی و درآمدزا شدن طرح های شان فاصله زمانی مناسبی را برای گذران مراحل برنامه ریزی و پیاده سازی نیاز خواهند داشت. در این بین نمی توان انتظار داشت که به دلیل عدم اقتصادی بودن در این فاز همه طرح را نادیده انگاشت چرا که در شرایط سالم اقتصادی طرح های مطالعه شده می توانند به حداقل درآمدی مورد نیاز دست یابند.ازسوی دیگر هدف هر فرآیند اقتصادی رسیدن به پول نیست بلکه دست یابی به قدرت خرید برای ادامه حیات است بنابراین اگر از رویکر سیستمی موضوع را مورد بررسی قرار دهیم سازمان ها می توانند با محیط (بازار اقتصادی) به جای تراکنش های مالی به داد و ستد کالا و انرژی(دانش) بپردازند بدون اینکه بخواهند به دلیل تاخیرهای مادی بر روند فعالیت هم تاثیر منفی بگذارند.تهاتر یا مبادله کالا به کالا قدیمی ترین شکل انجام مبادلات در جهان به شمارمی رود و بازار تهاتری بازاری است که معادلات در آن بر اساس مبادله مستقیم کالا یا خدمات یک طرف با کالا و خدمات طرف دیگر بدون دخالت پول صورت می گیرد. در تهاتر سنتی, به دلیل محدود بودن و تطابق زیاد نیازها و تولیدات دو طرف, معاملات کاملا به صورت مستقیم و پایاپای انجام می شد ولیامروزه به علت تنوع و گستردگی نیازها و تولیدات امکان تبادل مستقیم بین دو طرف بسیار کمتر است, لذا در بازاراهی تهاتری نوین بایستی یک وسیله مبادله اعتباری مانند سند یا کارت اعتباری تعریف نمود تا با مبادله آن میان اعضا چرخه تهاتری به صورت کاملاشفاف و روان انجام پذیرد و بدین ترتیب کسی که سند مبادله و یا کارت اعتباری در اختیار داشته باشد می تواند با خرید کالاو یا خدمات موردنیاز خود در بازار تهاتری آن اعتبار را هزینه کند و عرضه کنندگانی که کالا یا خدمات خود را دراین بازار در قبال دریافت آن سند اعتباری می فروشند می توانند دوباره در همین بازار ملزومات خود را با کمترین نیاز به گردش نقدینگی تهیه کنند. افزایش قدرت خرید منجر به افزایشتقاضا و در نتیجه محرک تولید و افزایش عرضه محصولات و خدمات خواهد شد.معمولاً دولت ها از این سیاست هنگام رکود اقتصادی برای خروج از رکود و رسیدن به رونق اقتصادی استفاده می کنند. بازارهای تهاتری از این قابلیت برخوردارند که در دوران رکود اقتصادی امکان انجام فعالیت های بهینه اقتصادی را با تسهیل مبادلات در سطح بازار به وجود آورند و با استفاده از یک سند اعتباری برای انجام معاملات, مشکل کمبود نقدینگی در بازار را بر طرف سازند. توسعه بازارهای تهاتریمبادلات در بازارهای تهاتری جدید تشکیل یک زنجیره کامل تبادلی بین اعضا می دهد. بطور مثال یک موسسه چاپ و نشر نیاز خدماتی خود در مورد نقاشی محل کارش را به یک شرکت خدمات ساختمانی ارجاع می کند و شرکت خدمات ساختمانی نیز نیاز خود در زمینه دریافت خدمات گردشگری و تفریحی برای کارکنانش را به یک هتل ارجاع می دهد و هتل نیز نیازهای خود در مورد چاپ و نشر بروشورهای تبلیغاتی خود را به موسسه چاپ ارجاع می دهد. به همین دلیل باید یک وسیله مبادله اعتباری در بازار تهاتری تعریف کرد که با مبادله آن میان اعضا این چرخه تهاتری اتفاق بیفتد. کسی که سند مبادله یا کارت اعتباری در اختیار داشته باشد می تواند با خرید خدمات کالا یا خدمات مورد نیاز خود در بازار تهاتری آن اعتبار را هزینه کند. و کسانی که کالا و خدمات خود را در این بازار می فروشند می توانند این اعتبار را دریافت کنند و دوباره در داخل همین بازار، کالا یا خدمات مورد نیاز خود را با استفاده از آن اعتبار، خرید کنند. در اقتصاد پیشرو امروز دنیا بر کسی پوشیده نیست که افزایش قدرت خرید منجر به افزایش تقاضا و در نتیجه باعث افزایش تولید و عرضه محصولات و خدمات خواهد شد. معمولاً دولتها هنگام رکود اقتصادی، از این سیاست برای خروج از رکود و رسیدن به رونق اقتصادی بهره می برند. بازارهای تهاتری از این قابلیت برخوردارند که در دوران رکود اقتصادی امکان انجام فعالیت های بهینه اقتصادی را با تسهیل مبادلات و حذف مشکل کمبود نقدینگی، در سطح بازار بوجود آورند و با استفاده از اسناد اعتباری برای انجام معاملات، مشکل کمبود نقدینگی در بازار را برطرف سازند.بر اساس تحقیقات علمی، امروزه بیش از ۷۰ درصد کالاها و خدمات قابلیت ورود به این بازار را دارند. مهمترین آنها عبارتند از:
۱) املاک و واحدهای تجاری، مسکونی و اداری
۲) کالاهاو تولیدات صنعتی شامل، انواع خودرو و موتورسیکلت، لوازم یدکی، لوازم صنعتی ساختمانی، لوازم صنعتی کشاورزی و ...
۳) لوازم اداری
۴) لوازم خانگی برقی و ...
۵) محصولات غذایی
۶) مواد اولیه مورد نیاز بخشهای مختلف
۷) موبایل و خطوط تلفن
۸) مواد معدنی
۹) خدمات رفاهی مانند هتلها و رستورانها و مراکز تفریحی
۱۰) خدمات آموزشی مانند آموزشگاهها ومدارس غیر انتفاعی و دانشگاههای مجازی
۱۱) خدمات تبلیغاتی
۱۲) خدمات موسسات فرهنگی مانند انتشارات و چاپخانه ها و سینماها
۱۳) خدمات اداری
۱۴) خدمات ساختمانی
۱۵) خدمات پزشکی و آزمایشگاهی
۱۶) خدمات حقوقی و مشاوره ای
۱۷) خدمات علمی و فنی و مهندسی مزیتهای فعالیت در بازار های تهاتریبالا رفتن شفافیت اقتصادی رقابتی شدن بازارامکان انجان بهتر برنامه ریزی اقتصادیحذف فرآیند واسطه گریحذف هزینه های اضافی تبلیغات و مزایده و مناقصهکوتاه شدن زمان تولید تا عرضهتسریع در فرآیند مبادله ومعامله به دلیل نیاز فوری طرفینامکان افزایش ظرفیت فروش دسترسی به بازارهای جدید فعالیت در یک شبکه بازار رقابتی استفاده از ظرفیت تولید اضافی کمک به ارتقای کیفیت کالاها و خدمات عرضه شده کمک به کاهش قیمتها امکان فعالیت در دوران رکود اقتصادی امکان تبدیل محصول به مواد اولیه بدون نیاز به نقدینگی امکان ورود کالاها و خدمات انبار شده در چرخه اقتصادی جایگاه جهانی بازارهای تهاتری در جهان امروزه فعالیت این نوع بازارها به صورت سازمان یافته و مدون در بیش از ۱۰۰ کشور جهان رایج می باشد. تعدادی از این کشورها عبارتند از:
▪ کشورهای آمریکایی: ایالات متحده آمریکا, کانادا ,مکزیک ,جاماییکا ,برزِیل ,آرژانتین ,اروگوئه ,بولیوی و ... ▪ کشورهای اروپایی: آلمان ,انگلیس ,فرانسه ,ایتالیا ,بلژیک ,دانمارک ,لهستان ,روسیه ,ایرلند و ...
▪ کشورهای منطقه خاورمیانه: ایران,ترکیه ,لبنان و ...
کشورهای اقیانوسیه وجنوب شرق آسیا: استرالیا, زلاندنو ,ژاپن ,کره جنوبی ,چین ,تایوان ,هنگ کنگ,هندوستان ,مالزی و ...
▪ همچنین شرکت های بزرگی مانند: جنرال موتورز آمریکا , میتسوبیشی , هیوندای ژاپن و و دیگر شرکتهای بزرگ صنعتی و تجاری عضو این بازارها هستند.بر اساس مطالعات علمی موسسه بین المللی مبادلات تجاری(IRTA) از ۳۴ تریلیون دلار ظرفیت اقتصاد جهانی:
▪ ۶۰ درصد مخارج مصرف کننده
▪ ۳۰ درصد هزینه های دولتی
▪ ۱۰ درصد یعنی بالغ بر ۲/۳ تریلیون دلار هزینه مبادلات می باشد. در حالی که هزینه مبادله بهینه برای اقتصاد جهانی معادل ۴ درصد پیش بینی شده است. این به این معنی است که بازارهای مبادله ای غیر نقدی که با رقمی معادل ۴۳/۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۴ فعالیت داشته اند، ظرفیت توسعه و گسترش تا رقم ۱۳۶ میلیارد دلار را دارا می باشند.
آمریکای شمالی و آمریکای لاتین: تقریبا ۵۰۰ بازار مبادلات تجاری بیش از ۴/۴ میلیارد دلار مبادله تجاری در سال ۲۰۰۴
▪ اروپا و خاور میانه: تقریبا ۱۰۰ بازار مبادلات تجاری بیش از۸/۱ میلیارد یورو مبادله تجاری در سال ۲۰۰۴
استرالیا و جنوب شرق آسیا تقریبا ۱۰۰ بازار مبادلات تجاری بیش از ۸۵/۱ میلیارد دلار استرالیا مبادله تجاری در سال ۲۰۰۴
توسعه بازارهای تهاتری مبتنی بر شبکه تشکیل بازار تهاتری نوین از طریق ایجاد ارتباط مستقیم بین خریداران و فروشندگان و در یک بازار شبکه ای و مبتنی بر تکنولوژی اطلاعات و فناوری وب در محیط های اینترانتی, اینترنتی و اکسترانتی، باعث کاهش هزینه مبادله و در نتیجه افزایش تقاضا و متعاقبا افزایش ظرفیت تولید می گردد. لذا تشکیل این بازار می تواند مورد علاقه بسیاری از تولید کنندگان که ظرفیت تولید اضافی دارند و بسیاری از خریداران که با محدودیت نقدینگی مواجه هستند، و دولت که همواره به دنبال اجرای سیاستهایی است که اقتصاد ملی را از ورطه رکود نجات دهند، باشد. مدل توسعه بازارهای تهاتری مبتنی بر وب :
▪ امکان ورود کالاها و خدمات انبار شده در چرخه اقتصادی
▪ تقویت کیفیت استانداردهای کالاها و خدمات عرضه شده
▪ تجارت مستمر و پایدار
▪ تامین بخشی از تقاضا برای کالاها و خدمات مورد نیاز بدون پرداخت وجه نقد
▪ امکان استفاده از تخفیف مناسب
▪ امکان انجام فعالیت بورس و به کارگیری سرمایه مازاد در این مسیر
▪ کاهش هزینه معاملات
▪ شفاف سازی جریان معاملات رایج
▪ تقویت پایه های اقتصاد از طریق گسترش فرهنگ پرداخت مالیات
تجربه ایران در بازارهای تهاتری شبکه ایمدل بازار تهاتری نوین برای اولین بار توسط گروه مهندسی و بازرگانی ثمین ایستا (www.saminista.com) تحت عنوان بازار تهاتری ایرانیان، در ایران طراحی و راه اندازی شده است که از طریق نشانی اینترنتی www.iranianbarter.com قابل دسترسی است گروه مهندسی بازرگانی ثمین ایستا که سابقه ای طولانی در زمینه فعالیت عمرانی، صنعتی و تجاری دارد از طریق ۵ شرکت خود با مطالعه عوامل موثر بر فعالیتهای اقتصادی در بخشهای مختلف صنعتی، عمرانی، کشاورزی، بازرگانی و خدمات در دورانهای مختلف رونق و رکود اقتصادی کشور، به این نتیجه رسید که مجموعه عناصر و اجزای فعال در این حوزه ها از پتانسیل بسیار قوی برای انجام معاملات خود به صورت تهاتری برخوردار هستند. از طرف دیگر عدم انطباق کالا و خدمات طرف عرضه کننده با کالا و خدمات مورد نیاز طرف مصرف کننده باعث عدم شکل گیری مبادلات تهاتری دوجانبه و یا چند جانبه در سطح کشور می شود. لذا این گروه به فکر ابداع یک مکانیزم جامع و کامل افتاد که از طریق ایجاد یک شبکه گسترده امکان حضور عرضه کنندگان مختلف برای عرضه و تقاضای کالا و خدمات را میسر می کند که نام آنرا بازار تهاتری کالا، خدمات و املاک نامید. در این شبکه از طریق یک سیستم اعتباری که ابزار آن اوراق اعتباری برای انجام مبادلات خواهد بود، عرضه کننده در قبال عرضه کالا یا خدمات یا املاک خود، اوراق اعتباری دریافت می کند و به کمک آن اوراق اعتباری که فقط در همین بازار معتبر است می تواند کالا، خدمات و یا املاک مورد نیاز خود را از عرضه کنندگان دیگر تهیه کند و به این شکل محدودیت عدم تطابق نیاز و عرضه تقاضا کننده و عرضه کننده (مشکل اصلی روش مبادلات تهاتری قدیمی) مرتفع می شود. و همچنین بدلیل عدم دخالت سیستم نقدینگی و محدویتهای آن، شاهد کندی معاملات و مبادلات نخواهیم بود. این گروه طرح بازار تهاتری را در قالب یک طرح کاملا تکنولوژیک مدون کرده که در قالب دانش فنی قابل ارائه و پیاده سازی در سایر ارگانهای اقتصادی کشور نظیر شهرداری (تحت عنوان بازار عمران شهری) وسازمان بورس (تحت عنوان شرکت تامین سرمایه) و همچنین در سایر کشورها است. این دانش فنی شامل برنامه ریزی کامپیوتری - طراحی وپیاده سازی نرم افزار ویژه بازار تهاتری، ارائه آئین نامه های اجرایی و فرمهای عملیاتی مورد نیاز- تدوین روشهای مبادله اوراق اعتباری مختلف مورد استفاده در سیستم و نهایتاً مدیریت این بازار همراه با آموزش پرسنل است.
برخی از اهداف بازار تهاتری ایران عبارتند از: تامین منابع و افزایش منافع اعضای بازار, ایجاد امکان تبدیل کالا و خدمات قابل عرضه توسط هر شخص حقیقی یا حقوقی به کالا و خدمات مورد نیاز خود بدون نیاز به تبدیلکالا و خدمات قابل عرضه به پول, زمنیه سازی برای ورود به بازار در مورد کالاهایی که به دلیل عدم تبدیل به نقدینگی از چرخه اقتصاد ملی خارج شده اند, ایجاد زمینه برای تهیه مواد اولیه تولید کنندگان در آزی فروش محصول تولیدی آنها, کاهش قیمت, کاهش هزینه اطلاع رسانی,کاهش هزینه های معاملات, امکان اخذ وام های کم هزینه, استفاده از ظرفیت تولید اضافی و غیره. ابزار مبادله در بازار تهاتری ایرانیان براتاست که این برات ها دارای تضمین بانکی جهت پرداخت در زمان سر رسید هستند یعنی در واقع چرخه معاملات میان افراد و شرکت های نیازمند این نیست که افراد بر سر یک میز بنشینند و در مورد تبادل مستقیم کالا و خدمات با یکدیگرتوافق کنند. هر کس بر اساس کالا یا خدماتی که عرضه می کند دارای میزان اعتبار مشخصی به صورت برات می گردد و بااین برات ها م یتواند از طریق اعضای دیگر بازار کالا,خدمات و یا املاک مورد نیاز خود را تهیه کند.

http://itmanagement.persianblog.ir/