دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

توقیعات‌ شریف‌


توقیعات‌ شریف‌
توقیع‌ از ماده‌ (وقع‌) به‌ معنای‌ التفات‌ و توجه‌است‌ كه‌ در اصطلاح‌ حدیث‌ به‌ پاسخ‌ كتبی‌ و مرقومه‌های‌ امام‌ معصوم‌ (ع‌) به‌ ویژه‌ حضرت‌ امام‌زمان‌(عج‌)اطلاق‌ می‌شود كه‌ معمولا در جواب‌نامه‌های‌ مردم‌ نوشته‌ می‌شد. مرحوم‌ صدوق‌ دركتاب‌ كمال‌ الدین‌ ۵۲ توقیع‌ از امام‌ زمان‌ (عج‌)درباره‌ مسائل‌ مختلف‌ از چهار نائب‌ خاص‌ امام‌زمان‌ (عج‌) و دیگر موثقین‌ شیعه‌ نقل‌ می‌كند.معمول‌ توقیعات‌ امام‌ زمان‌(عج‌) از طریق‌ نائبان‌خاص‌ چهارگانه‌ به‌ ایشان‌ می‌رسید. سپس‌ از طریق‌آنها به‌ مردم‌ عودت‌ داده‌ می‌شد. توقیع‌ شریف‌قبل‌ از امام‌ زمان‌(عج‌) نیز از سوی‌ امام‌ حسن‌عسگری‌ (ع‌) خطاب‌ به‌ علمای‌ شیعه‌ وارد شده‌است‌.
به‌ طور نمونه‌ در توقیع‌ شریف‌ امام‌ حسن‌عسگری‌ (ع‌) خطاب‌ به‌ علی‌ابن‌ بابویه‌، مبنی‌ برتوصیه‌ پیامبر اسلام‌ (ص‌) به‌ حضرت‌ علی‌ (ع‌)آمده‌ است‌: (یا علی‌ علیك‌ بصلوه‌ اللیل‌ و علیك‌بصلوه‌ اللیل‌ و علیك‌ بصلوه‌ اللیل‌)، ای‌ علی‌ برتوباد به‌ نماز شب‌، تكرار و تاكید پیامبر(ص‌) درباره‌نماز شب‌ خطاب‌ به‌ حضرت‌ علی‌ (ع‌) در نامه‌حضرت‌ امام‌ حسن‌ عسگری‌ (ع‌) خطاب‌ به‌ علی‌بن‌بابویه‌ مرقوم‌ شده‌ است‌.
اما آنچه‌ كه‌ در عصر غیبت‌ صغری‌ از توقیع‌حضرت‌ امام‌ زمان‌ (عج‌) خطاب‌ به‌ علمای‌ شیعه‌ ومومنان‌ وارد شده‌ است‌ از جهات‌ فقهی‌، سیاسی‌ وفرهنگی‌ و... حائز اهمیت‌ است‌ و در اینجا به‌ بعضی‌موارد این‌ توقیعات‌ شریف‌ می‌پردازیم‌.
توقیع‌ امام‌ زمان‌ (عج‌) درباره‌ شلمغانی‌ابوجعفربن‌ابی‌ عزاقر محمدبن‌ علی‌ معروف‌ به‌شلمغانی‌ از شیعیان‌ بود. وی‌ كه‌ به‌ تحصیل‌ و تالیف‌در فقه‌ امامیه‌ پرداخته‌ بود كتابی‌ به‌ نام‌ كتاب‌التكلیف‌ نوشت‌ و آرای‌ فقهی‌ خاص‌ خود را بنابه‌مذهب‌ فقه‌ اهل‌ بیت‌ در عصر غیبت‌ صغری‌ منتشرساخت‌. بطور نمونه‌ ایشان‌ معتقد است‌ كه‌ شاهدمی‌تواند با استناد به‌ گفته‌ مدعی‌ مسلمان‌ راستگوبدون‌ آنكه‌ مورد را دیده‌ یا شنیده‌ باشد شهادت‌دهد، ولی‌ علمای‌ امامیه‌ اجماع‌ دارند چنین‌شهادتی‌ جایز نیست‌. شلمغانی‌ علاوه‌ بر فتاوی‌خارج‌ از قواعد فقهی‌ شیعه‌ دیدگاه‌های‌ كلامی‌مبالغه‌آمیز و كاذبانه‌ای‌ را منتشر ساخت‌ كه‌ باعث‌تشدید آرای‌ شیعیان‌ و تفرقه‌ آنان‌ شد. شلمغانی‌ درعصر نیابت‌ حسین‌بن‌روح‌، نائب‌ سوم‌ امام‌ زمان‌(عج‌)، سرانجام‌ معتقد شد كه‌ روح‌ رسول‌ ا... به‌بدن‌ عثمان‌ بن‌ سعید اولین‌ نائب‌ امام‌ زمان‌(عج‌)حلول‌ كرد، سپس‌ اعلام‌ كرد روح‌ حضرت‌علی‌(ع‌) به‌ بدن‌ حسین‌ بن‌ روح‌ حلول‌ كرد. انتشاراین‌ عقاید فاسد زمینه‌ ساز حلول‌ خدا در روح‌خودش‌ بود كه‌ به‌ شدت‌ از سوی‌ حسین‌بن‌ روح‌مورد تكذیب‌ ولعن‌ قرار گرفت‌، اما فتنه‌گری‌ این‌عالم‌ شیعه‌ به‌ دلیل‌ جاه‌طلبی‌ و برتری‌طلبی‌، پایانی‌نداشت‌ تا اینكه‌ توقیع‌ شریف‌ امام‌ زمان‌(عج‌) درحمایت‌ از حسین‌ بن‌ روح‌ و روشنگری‌ شیعیان‌منتشر شد... (اینكه‌ محمدبن‌ علی‌ معروف‌ به‌شلمغانی‌ كه‌ خداوند نقمت‌ را بر او تعجیل‌ فرماید وبه‌ او مهلت‌ ندهد، او از اسلام‌ مرتد شد و از اسلام‌جدا شد و در دین‌ خداملحد شد و ادعا كرد آنچه‌را كه‌ به‌ خالق‌ جل‌ و تعالی‌ كفر است‌ و افترای‌ كذب‌و حرف‌ زور زده‌ است‌ و تهبان‌ و گناه‌ بزرگی‌ را گفته‌است‌ و.... و ما به‌ سوی‌ خدای‌ متعال‌ و رسول‌ او(ص‌) از شلمغانی‌ بی‌زاری‌ و برائت‌ می‌جوئیم‌ و اورا لعن‌ كردیم‌ و لعنت‌های‌ مستمر خداوند بر او بادو...
بعد از این‌ توقیع‌ شریف‌ و امام‌ زمان‌ (عج‌) كه‌دلالت‌ صریح‌ بر طعن‌ ولعن‌ شلمغانی‌ داشت‌،شیعیان‌ به‌ پیروی‌ از حسین‌ بن‌ روح‌ آن‌ عالم‌ فاسدرا مورد لعن‌ و طرد قرار دادند و شلمغانی‌ مطرودملعون‌ جامعه‌ شیعیان‌ شد.
● سرانجام‌ شلمغانی‌
حسین‌ بن‌ روح‌ و تمام‌ شیعیان‌ واقعی‌ امام‌زمان‌(عج‌) فساد عقیده‌ و اخلاق‌ شلمغانی‌ را آشكاركردند و به‌ طور رسمی‌ او را لعن‌ می‌كردند و این‌موضوع‌ را شلمغانی‌ فهمید كه‌ دیگر اعتباری‌ بین‌شیعیان‌ ندارد و اساس‌ این‌ امور را به‌ حسین‌ بن‌روح‌ مستند می‌دانست‌ و ادعای‌ واهی‌ نیابت‌ اوهیچ‌ طرفداری‌ پیدا نكرد، لاجرم‌ در مجلسی‌خطاب‌ به‌ شیعیان‌ گفت‌: مرا با حسین‌بن‌روح‌ دریكجا جمع‌ نمایید تا دست‌ یكدیگر را بگیریم‌ ومباهله‌ كنیم‌ تا حق‌ معلوم‌ شود. اگر در آن‌ حالت‌آتشی‌ از آسمان‌ آمد و او را سوزاند پس‌ حق‌ با من‌است‌، ولی‌ اگر من‌ نابود شدم‌ پس‌ حق‌ با اوست‌.این‌ آخرین‌ فرصت‌ سوزی‌ شلمغانی‌ بود كه‌ به‌ زعم‌خود می‌خواست‌ افكار عمومی‌ شیعیان‌ را فریب‌دهد. این‌ مباحث‌ در منزل‌ ابن‌ مقله‌ در بغدادمطرح‌ شد و خبر آن‌ به‌ راضی‌ باا... عباسی‌ رسید ودستور داد تا در سال‌ ۳۲۳ هجری‌ قمری‌ او را به‌قتل‌ برسانند.
و بدین‌ شكل‌ دروغ‌پردازی‌ مدعی‌ نیابت‌ وافكار باطل‌ شلمغانی‌ پایان‌ یافت‌.
منبع : خانواده سبز


همچنین مشاهده کنید