جنگو راینهارت

جنگو راینهارت اولین كسی بود كه موسیقی جزی Jazz را در اروپا پدیدار كرد كه از توان و نفوذ زیادی برخوردار بود كه تا به امروز هم به جرات می توان ادعا كرد این نفوذ وجود دارد .
همكار وی استفان گراپلی Stephane Grappelli كه در گروه او ویولن می نواخت و از نواختن وی همین بس كه ساز زدن وی را به خرامیدن روی ویولن تشبیه كرده اند . راینهارت آدمی سرگردان و یك كولی واقعی بود كه در موسیقی وی كاملاً این موضوع نمود دارد .
▪ نام واقعی :
John Baptist Reinhardt جان باپتیست راینهارت ( جان باپتیست به معنای یحیی تعمید دهنده است ) .
▪ تولد :
۲۳ ژانویه ۱۹۱۰ در Liverchies, Belgium
▪ مرگ :
۱۶ می ۱۹۵۳ در Fontainebleau, France
▪ رشته موسیقی :
Jazz
▪ استیل :
Gypsy , Swing
▪ ساز :
ویولن ، بانجو ، گیتار آكوستیك كه كاسه بسیار بزرگی دارد و مخصوص این سبك است . گیتار الكتریك .
روح كولی را در پس موسیقی شاد و ریتم سریع دو ضربی موسیقی وی می توان دید كه چنان از غم چهره اش چروكیده شده كه ، زبانی برای بیان آنچه بر او رفته جز موسیقی نمی یابد . راینهارت با روشی كاملاً یگانه كه در عین فروتنی با گیتار آكوستیك خط اول جبهه موسیقی جز در Jazz combo ( گروه كوچك موسیقی جز ) می نواخت سعی در گسترش این نوع موسیقی داشت .
او می خواست سرور آمیز باشد او سولوهای شگفت خود را بر روی دو گیتار همراهی كننده و باس سوار كرد ؛ به همراه استفان گراپلی نوازنده ویولن . او با قدرت بسیار زیادی گروه را به پیش می برد و سعی او در هر اجرا بر بالاتر رفتن كیفیت كاری گروه بود . راینهارت و گروهش اثری بر روی موسیقی جز گذاردند كه بعدها به موسیقی Country معروف شد . هر چند او سواد موسیقی نداشت اما به همراهی گراپلی به ساختن قطعات بكر و بدیعی چون :
Daphne ، Nuages ، Manoir de mes reves ، و سوئینگ : Minor Swing و قطعه ای با كلام به نام Stomping At Decca پرداخت . رالف گلیسون در مورد جنگو گفته است ” او اروپایی بود ، او فرانسوی بود ، او خود جز بود ! ”
یك ویولونیست و بعداً گیتاریست ، ژان باپتیست راینهارت ( جنگو ) در یك كمپ كولی در نزدیكی پاریس بزرگ شد جایی كه او ذات كولی را در موسیقی خویش هضم كرد . آتش خانمان سوز كاروان در سال ۱۹۲۸ دست چپ وی را به شدت سوزاند و او را از استفاده از دو انگشت دست چپش ۳ و ۴ محروم كرد !
اما راینهارت نابغه از پای نیاستاد و و فرم جدیدی از انگشت گذاری را پایه گذاری كرد كه همانند موسیقی اش بكر و بدیع است .
در زمان بهبودی دست وی و دوران نقاهت راینهارت با موسیقی جز آمریكایی آشنا شد ؛ زمانی كه یك صفحه با دور ۷۸ از لوئیس آرمسترانگ Louis Armstrong به نام Dallas Blues را از یك بازارچه خریداری كرد .
ساز زدن وی در كافه ها تا سال ۱۹۳۴ ادامه داشت تا یك روز رئیس هات كلابی كه جنگو در آن می نواخت به وی پیشنهاد كار تجاری داد . پس آن یك گروه پنج نفری (Quintette ) در فرانسه و جهان مطرح شد . تمام كارهای وی بسیار با شكوه بودند و توسط دو كمپانی Decca و HMV ركورد شدند . زمانی كه جنگ در سال ۱۹۳۹ شروع شد این گروه پنج نفره تقریباً از هم گیسخت .
او و گراپلی به لندن رفتند . وی به فرانسه بازگشت و گروهش در لندن باقی ماند . در سالهای جنگ او یك Big Band را رهبری می كرد . یك گروه پنج نفری دیگر به همراهی Hubert Rostaing نوازنده كلارینت به جای گراپلی ویولونیست را سازماندهی كرد . زمانی كه پاریس آزاد شد این گروه با جزمنهای Jazzmen آمریكایی مانند : Mel Powell, Peanuts Hucko and Ray McKinley
همراهی و همكاری كرد . در ۱۹۴۶ راینهارت با گیتار الكتریك توی در آمریكا به عنوان گیتاریست سولو گروه نوازنده پیانو و آهنگساز Duke Ellington داشت كه در آن نتوانست نمایشی قدرتمند ارائه دهد .
بعضی از قطعات وی كه با گیتار الكتریك ضبط شده است به دلیل برخورد وی با زندگی دشوار و پر فراز و نشیب و ناهمخوانی صداهای گیتار الكتریك با موسیقی وی تقریباً مملو از صداهای شلوغ و نا همگون است . این زمان یك دنیای جدا از سرخوشی قدیمی وی بود . در هر حال در ژانویه ۱۹۴۶ راینهارت و گراپلی با هم شروع به كار كردند . در دهه ۱۹۵۰ راینهارت بیشتر به خلوت خود فرو رفته بود . به اروپا بازگشت و نواختن و ضبط كردن را از سر گرفت و این تا زمان مرگ وی در ۱۹۵۳ ادامه داشت .
قطعات ضبط شده وی در دهه ۳۰ ( ۱۹۳۰ میلادی ) میراثی بس گرانبهاست . چنانكه هنوز نوای جنگو در گروه ها و موسیقی كولی شنیده می شود . گروههایی همچون Rosenberg Trio و نوازنده Roman ، Richard S . Ginell .

توماج حاجیلو

منبع : سایت تخصصی گیتار