نگاه مردم به لیزینگ

مشتریان پیکره اصلی صنعت لیزینگ را تشکیل می‌دهند و انعطاف‌پذیری این صنعت تنها در قبال شرایط متنوع متقاضیان معنا می‌یابد. لذا مطالعه بازار خریداران یکی از بهترین شیوه‌های شناسایی مشکلات و چالش‌های صنعت لیزینگ و راهکارهای توسعه آن می‌باشد. بر اساس نظرسنجی شرکت توسعه مدیریت و فن‌آوری اطلاعات نواندیش که با حجم نمونه‌ ۱۳۶۳ نفر و میانگین سنی ۳۱ سال در سراسر کشور صورت گرفته است، اکثر پاسخ‌دهندگان به سؤالات این نظرسنجی (۹۲ درصد) تا به حال از لیزینگ استفاده ننموده و تنها ۸ درصد آنها از این روش جهت تملّک خودرو استفاده کرده‌اند. گفتنی است، با توجه به اینکه عمده صنعت لیزینگ ایران در بخش تجهیزات و دارایی‌های منقول، به خودرو اختصاص دارد و میزان آشنایی عموم جامعه با صنعت لیزینگ عمدتاً در قالب لیزینگ خودرو صورت گرفته است، لذا محور اصلی سؤالات این نظرسنجی درباره لیزینگ خودرو می‌باشد. از مجموع افراد این نظرسنجی که ۷۰ درصد مرد و ۳۰ درصد زن می‌باشند، مشاغل کسبه و بازاری با ۲۵۰ نفر، دارای بیشترین تعداد و پس از آن رانندگان و زنان خانه‌دار، دارای بیشترین تعداد پاسخ‌دهندگان هستند. از مجموع پاسخ‌دهندگان ۲۴ درصد کارمند و ۷۶ درصد دارای شغل آزاد می‌باشند. همچنین ۴۰ درصد از مجموع پاسخ‌دهندگان دارای خودرو بوده و ۶۰ درصد آنها بدون خودرو هستند.
● دیدگاه مالی
۶۵ درصد پاسخ‌دهندگان دارای حقوق کمتر از ۲۵۰ هزار تومان در ماه، ۱۷ درصد دارای درآمد ماهانه ۲۵۰ تا ۳۵۰ هزار تومان، ۱۱ درصد دارای درآمد ماهانه ۳۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان و ۷ درصد دارای درآمد بالای ۵۰۰ هزار تومان می‌باشند. این امر ضرورت طراحی محصولات مالی با مبلغ اقساط کمتر را نشان می‌دهد. از میان مصاحبه‌شوندگان، ۷۴ درصد پرداخت اقساط به صورت ماهانه و مابقی دوره‌های پرداخت فصلی، شش‌ماهه و سالانه را ترجیح می‌دهند که سهم دوره پرداخت فصلی ۱۷ درصد، دوره پرداخت شش‌ ماهه ۶ درصد و دوره پرداخت سالانه، ۳ درصد می‌باشد.
● میزان پیش‌پرداخت و اقساط
۲۹ درصد افراد نظرسنجی فقط ۱۰ درصد قیمت خودرو را به عنوان پیش‌پرداخت مناسب می‌دانند. ۳۰ درصد پاسخ‌دهندگان ۲۰ درصد قیمت خودرو، ۸/۲۳ درصد ۳۰ درصد بهای خودرو و ۶/۱۰ درصد ۴۰ درصد قیمت خودرو را به عنوان پیش‌پرداخت مناسب تلقی کرده‌اند. ۵ درصد پاسخ‌دهندگان نیز ۵۰ درصد قیمت خودرو را به عنوان پیش‌پرداخت مناسب دانسته‌اند. جالب آنکه تنها ۱ درصد پاسخ‌دهندگان، بیش از ۵۰ درصد قیمت خودرو را به عنوان پیش‌پرداخت مناسب می‌دانند. از سوی دیگر، اکثر مصاحبه‌شوندگان (حدود ۶۹ درصد) خواهان پرداخت اقساط ماهانه کمتر از ۱۵۰ هزار تومان هستند. حدود ۲۰ درصد پاسخ‌دهندگان بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان و ۸/۷ درصد ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان را به عنوان اقساط ماهانه مناسب می‌دانند. در این راستا، تنها ۶/۲ درصد افراد این نظرسنجی اقساط بالای ۳۰۰ هزار تومان را به عنوان اقساط ماهانه مناسب ارزیابی کرده‌اند.
گفتنی است، در اکثر مشاغل (به جز مهندسان و قضات و وکلا)، حداقل ۵۰ درصد افراد خواهان پرداخت اقساط از ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان می‌باشند. البته مبلغ اقساط ۱۵۰ تا ۲۰۰ و ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان نیز در سایر مشاغل هم دیده می‌شود. در این میان، ۵۶ درصد پاسخ‌دهندگان خواهان واگذاری خودرو در کمتر از ۱۵ روز هستند. ۳۲ درصد آنها حداکثر زمان تحویل خودرو را بین ۱۵ تا ۳۰ روز مناسب می‌دانند. بر این اساس، در مجموع ۸۸ درصد افراد خواهان واگذاری خودرو در کمتر از یک ماه هستند.
● مشکلات اقتصادی‌
از نگاه پاسخ‌دهندگان، نرخ بهره بالا با ۲۴ درصد و عدم آشنایی کافی با صنعت لیزینگ با ۲۲ درصد، از جمله مهم‌ترین عوامل عدم استفاده از لیزینگ عنوان شده است. در جامعه کنونی کشورمان دو عامل یادشده به ترتیب ناشی از ساختار ضعیف اقتصاد کشور و به‌روز نبودن سطح دانش کلی جامعه می‌باشد. البته در مجموع مشکلات اقتصادی بیشترین سهم را در موانع توسعه صنعت لیزینگ به خود اختصاص داده‌اند. عدم توان پرداخت با ۱۶ درصد، مبلغ بالای اقساط با ۱۱ درصد، شرایط تضمین با ۹ درصد و پیش‌پرداخت بالا با ۸ درصد، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. نرخ بهره بالا و عدم اطلاع کافی به عنوان مهم‌ترین دلایل عدم استفاده از لیزینگ، از سوی افرادی با مدرک تحصیلی دکترا بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. دارندگان مدرک تحصیلی دکترا میزان پیش پرداخت و شرایط تضمین را به هیچ عنوان از دلایل عدم استفاده از لیزینگ نمی‌دانند. عدم توان پرداخت در دو گروه اقشار بی‌سواد و دارندگان مدرک تحصیلی فوق‌لیسانس، نسبت به دیگر گروه‌ها دلیل مهم‌تری به شمار می‌رود. دارندگان مدرک دیپلم در مقایسه با دیگر افراد، میزان بالای پیش‌پرداخت را مهم‌تر ذکر کرده‌اند. بر این اساس، به نظر می‌رسد کاهش هزینه تأمین مالی مشتریان، اطلاع‌رسانی و انجام فعالیت‌های ترفیعی، طراحی روش‌های لیزینگ متناسب با توان پرداخت مشتریان و اصلاح شرایط تضمین، از راهبردهایی است که بر افزایش فروش از طریق لیزینگ تأثیر خواهد گذاشت.

منبع : ماهنامه اقتصاد ایران