دیمونا دیگرافسانه نیست

از سال ها قبل، نه فقط همسایگان عرب كه قاطبه ناظران غربی از آنچه در پژوهشگاه های هسته ای اسرائیل می گذشت باخبر بودند. برنامه های هسته ای اسرائیل از پرهزینه ترین و در عین حال مهم ترین پروژه های این رژیم بود. نماد و نمونه اعلای برنامه های اتمی اسرائیل مركز دیمونا بوده است. مركزی كه در میان تأسیسات هسته ای جهان جایگاه و شهرت فراوان یافته است . از این روست كه كارشناسان امنیتی، تأسیسات هسته ای اسرائیل را با نیروگاه مخوف دیمونا می شناسند. درباره این نیروگاه سخنان و روایات بسیاری نقل شده است. هنوز پس ازگذشت چندین سال از فعالیت این مركزدیده بانان هسته ای از چند وچون فعالیت آن آگاهی كافی ندارند. صهیونیست ها درهای دیمونا وكل زرادخانه های خویش رابه روی مأموران و مسئولان امور هسته ای بسته نگه داشته اند.
آن چنان كه محققان این عرصه گفته اند پایه ومبنای استراتژی هسته ای اسرائیل بر محور محرمانه بودن تدوین یافته و دقیقاً بر همین مبنا اسرائیل تاكنون حاضر به امضای پیمان ان.پی.تی نشده است. تل آویو تاپیش از سخنان روز دوشنبه اولمرت همواره سیاست سكوت و پنهان كاری در مورد فعالیت های هسته ای خود پیش گرفته بود.
از هیاهویی كه همزمان با اظهارات اولمرت به راه افتاد براحتی می توان دریافت كه حفظ اسرار هسته ای از خط قرمزها و اصول تغییرناپذیر رژیم صهیونیستی است و عدول كنندگان از این اصل با عقوبتی سخت روبه رو می شوند حتی صهیونیست وفاداری چون ایهود اولمرت نیز درصورت نادیده گرفتن این پیمان نامه باید خود را آماده برخورد كند.
روز دوشنبه این واقعیت با وضوح تمام بر پیشانی جراید نشست وقتی كه همه كهنه كاران سیاسی اسرائیل از لیكودی های دوآتشه گرفته تا جناح كارگری های به اصطلاح میانه رو بر نخست وزیر تاختند و كمترین حرفشان در شماتت اولمرت این شد كه تاوان این افشاگری استعفا و خانه نشینی او است. در این تهاجم كه رنگ تنبه و عبرت دهی داشت حتی رسانه ها و مطبوعات این رژیم نیزمشاركت جستند، هرچند برخورد آنها به جای تهدید میل به تحقیر و تمسخر نخست وزیر داشت آنجا كه سخنان اولمرت را «گاف بزرگ نخست وزیر» نام نهادند.
● صدای راكتورها ازصحرای نقب به گوش می رسد
اكنون می توانید حدس بزنید كه چرا مردان قاهره از هسته ای شدن اسرائیل تشویش دارند و چرا پرچمداری مخالفت با برنامه اتمی تل آویو در دست دولتی است كه درمیان اعراب به نزدیك ترین دوستان منطقه ای اسرائیل شهرت دارد. درست است كه مصری ها در این ماجرا فكر برقراری توازن قدرت را دارند و در میان اعراب خود را شایسته ترین كشور برای هسته ای شدن می بینند، اما علت ناگفته ناراحتی سیاستمداران قاهره به اینجا برمی گردد كه اسرائیل پایگاه هسته ای خود را درست در بیخ گوش آنها مستقر كرده است.
مركز هسته ای اسرائیل در صحرای نقب در جنوب فلسطین اشغالی و نزدیكی مرز مصر قرار دارد.شنیدن این كه در چند قدمی صحرای مرزی مصر صدها بمب هسته ای ذخیره شده است كافی است كه قاهره خود را با تهدیدی افزون برهمه اعراب ومسلمانان مواجه ببیند.به هرحال متواترین گزارش این است كه درمركزی كه مصری ها ازآن به عنوان قدرت اهریمنی همسایه ناخوانده خود یاد می كنند یعنی دیمونا، دست كم بیش از ۲۰۰ بمب هسته ای تولید شده است.به گفته كارشناسان این مقدار بمب برای ازمیان بردن كل حیات اعراب خاورمیانه كافی است و حتی با این سطح از توانایی های اتمی تل آویو می تواند طرف های خارج از منطقه خاورمیانه رانیزدر شعاع تهدید خویش قرار دهد.
اما داستان ۲۰۰ كلاهك هسته ای، از آمار كهنه ای است كه سال ها پیش از اسرارخانه دیمونا درز كرده است. به باور عموم ناظران هسته ای قابلیت های اسرائیل بسی فراتر ازاین است بویژه آنكه پروژه های هسته ای این رژیم در دو بعد صنعتی و تحقیقاتی از فعال ترین برنامه هادر سطح جهانی برآوردشده است .برحسب آنچه در بولتن های آژانس انرژی اتمی منتشر شده سران اسرائیل بیشترین بودجه رابه برنامه های اتمی اختصاص داده اندوتل آویو جمع پرشماری ازاندیشمندان اتمی را از كانون های تحقیقاتی و تكنولوژیكی خویش به كارگرفته است.
درطول جنگ ۳۳روزه لبنان، نخستین رشته ازاخبار مبنی بر استفاده اسرائیل ازفرآورده های مركز دیمونا منتشر شد. خبرهایی كه حاكی از آن بودكه تجهیزات جنگی آغشته به مواد مانند گلوله های اورانیومی به لوازم ارتش صهیونیستی افزوده شده است كه البته این قضیه با سانسور شدید خبری رسانه های غرب مواجه شد.تصاویر جدیدی كه ماهواره های تحقیقاتی سازمان ایكونوس از این نیروگاه تهیه كرده اند، نشان می دهد كه «اسرائیل» برای ده ها كلاهك هسته ای، پلوتونیوم تولید كرده است.دراین میان برخی گزارش ها حاكی است اسرائیل از سال ۱۹۷۱میلادی تاكنون برج های خنك كننده نیروگاه های دیمونا را تعویض نكرده است.این مسأله نشان می دهد كه حجم فعالیت این نیروگاه ها از آن سال تاكنون تغییر زیادی نكرده است . به نوشته نشریه داخلی انجمن دانشمندان علوم هسته ای آمریكا، سازمان های اطلاعاتی غربی در سال ۱۹۹۰ میلادی اعلام كردند كه اسرائیل از ۷۵ تا ۱۳۰ كلاهك هسته ای در اختیار دارد. میانگین سالانه تولید پلوتونیوم در این نیروگاه ها ۲۰ كیلوگرم است. این گزارش زمانی منتشر شدكه «اسرائیل» با هرگونه بازرسی و بازدید كارشناسان بین المللی از نیروگاه دیمونا مخالفت كرد.
● دیمونا هم حاصل اراده مشترك اروپا و آمریكاست
اگر پیدایی رژیم سیاسی اسرائیل محصول توافق قدرت های دوسوی آتلانتیك بود، در هسته ای شدن این رژیم نیز این توافق باردیگر تكرار و تجدید شد. به این ترتیب نیروگاه های دیمونا در سال ۱۹۶۳میلادی با همكاری فرانسه كلید خورد. سپس آمریكا با كمك مالی و كمك های فنی از جمله انتقال مقداری پلوتونیوم، به ساخت این نیروگاه شتافت. برپایه اسناد منتشر شده این مركز هسته ای از ۹ ساختمان تشكیل شده كه در هر یك از آنها نوع خاصی از موادی كه در تولید سلاح های هسته ای كاربرد دارد، ساخته می شود. پلوتونیوم، لتیوم و برلیوم كه هركدام در ساخت بمب های هسته ای كاربرد ویژه ای دارند، علاوه بر اینها اورانیوم غنی شده و تریتیوم نیز از مواد دیگری است كه در این نیروگاه تولید می شود.
به هر حال توانمندی دیمونا در سطحی قرارداردكه نام آن در فهرست بزرگ ترین مراكز هسته ای سری جهان ثبت است. به باور بسیاری ازمحققان امور اتمی، اسرائیل پنجمین قدرت هسته ای جهان محسوب می شود تاحدی كه این رژیم علاوه بر در اختیار داشتن بمب های هسته ای كه قادر است آن را از طریق هواپیما پرتاب كند، كلاهك های هسته ای نیز در اختیار دارد كه با موشك های اریحا شلیك می شوند.برد این موشك ۱۵۰۰ كیلومتربرآورد شده است.برخی منابع غربی نیز تأكید می كنند كه اسرائیل علاوه بر این ها مقدار زیادی اورانیوم و پلوتونیوم در اختیار دارد كه برای ساخت نسل تازه ای از بمب های هسته ای دیگر كافی است.حسب این گزارش ها، اسرائیل می كوشد كه قدرت تولید خود را در مركز هسته ای دیمونا به سه برابر تولید كنونی اش یعنی از ۲۸ مگاوات به ۱۰۰ مگاوات برساند.ساخت نیروگاه های جدید هسته ای كماكان در دستور كار كابینه رژیم صهیونیستی قرار دارد.روزنامه یدیعوت آهارونوت در شماره ۲۷ فوریه سال۲۰۰۲میلادی نوشت: ایوی ایتام وزیر امور زیربنایی اسرائیل فرمانی را به منظور ساخت نیروگاه جدیدی در صحرای نقب در جنوب فلسطین اشغالی برای اهداف غیر نظامی صادر كرده است.مسئولان اسرائیل پیش بینی كرده اند كه ساخت این نیروگاه هسته ای در ۳سال آینده (۲۰۰۹) آغاز شود و در سال ۲۰۲۰ میلادی این نیروگاه به بهره برداری برسد. هزینه ساخت این نیروگاه دست كم نیم میلیارد دلار است.این نیروگاه پس از افتتاح نخستین نیروگاه هسته ای تولید برق در اسرائیل محسوب خواهد شد.صهیونیست ها می گویند، علت اصلی تأخیر در ساخت این پروژه، طولانی شدن مسأله فراهم كردن فناوری های جدیدی است كه امنیت و سلامت نیروگاه را حفظ می كند.ایوی ایتام ازمقام های این رژیم می گوید:ساخت پروژه نیروگاه هسته ای برای «اسرائیل» به مثابه پله ای دیگر برای تضمین استقلال در زمینه تولید برق محسوب می شود. به نوشته این روزنامه، تحقیقات وزارت امور زیربنایی نشان می دهد كه فرانسه و روسیه ـ به عنوان تنها دولت هایی كه نیروگاه هسته ای می سازند ـ حق ندارند این فناوری را به اسرائیل بفروشند، زیرا این رژیم از امضای معاهده بین المللی ممنوعیت استفاده از سلاح های هسته ای امتناع كرده است.فرانسوی ها بر اساس شواهد موجود توافقات پشت پرده ای را برای ساخت این نیروگاه با اسرائیلی ها انجام داده اند.
● همه از یك فاجعه خبر می دهند
این طرح ریزی های بلند مدت در حالی است كه توسعه وشتاب فعالیت دیمونا موجب شده كه محافل سیاسی و زیست محیطی از چهار گوشه جهان نگرانی خود را به انحای مختلف ابراز كنند. در حال حاضر، چگونگی دفن زباله های نیروگاه دیمونا به صورت یك راز باقی مانده است. برخی بر این باورند كه اسرائیل این زباله ها را در صحرای نقب دفن می كند و عده ای می گویندكه در دریای سرخ می ریزد اظهارنظرهای تازه ای كه ازسوی منابع بین المللی صورت گرفته نشان می دهد انتشار تشعشعات و مواد پرتوزای ناشی از مراحل پرشتاب فعالیت نیروگاه دیمونا می تواند فاجعه دیگری مانند آنچه در نیروگاه هسته ای چرنوبیل شوروی رخ داد، بیافریند.علاوه براین اسرائیل زباله ها و مواد خطرناك دیگر این نیروگاه را در مناطقی كه هنوز فاش نشده است ـ احتمالاً در مناطق فلسطینی ـ دفن می كند.روزنامه یدیعوت آهارونوت در سال ۲۰۰۱میلادی با یك كارشناس مسائل هسته ای اسرائیل مصاحبه ای انجام داد. «اوزی ایپان» خود در مركز هسته ای دیمونا به كار مشغول بوده است. اوزی ضمن بیان نكاتی هرچند كهنه در مورد تأسیسات هسته ای اسرائیل و نیروگاه دیمونا تأكید كرد كه این مركز هسته ای دیگر امن نیست.وی بر ضرورت تعطیل كردن این مركز «پیش از آنكه فاجعه ای رخ دهد» تأكید كرد.گزارش های مختلف در مورد تأثیر فعالیت های هسته ای بر محیط زیست نشان می دهد كه نیروگاه های هسته ای اسرائیل در مدت ۳۰ سال گذشته بیش از ۱۴۰۰ تن اورانیوم خام مصرف كرده اند.
حتی كارگران این نیروگاه نیز از اشعه های پرتوزای این نیروگاه در امان نمانده اند.در گزارشی كه كانال دوم تلویزیون اسرائیل آن را پخش كرد، آمده است كه ده ها نفر از كارگران نیروگاه هسته ای دیمونا بر اثر ابتلا به سرطان مرده اند. این در حالی است كه مسئولان این نیروگاه این اخبار را كه ابتلا به سرطان و سپس مرگ این افراد بر اثر قرار گرفتن در معرض تشعشع رادیو اكتیو بوده است، انكار می كنند. بنا بر این گزارش حوادث كاری زیادی در این نیروگاه رخ داده است.از جمله این اتفاقات آتش سوزی در مواد سمی بود كه هیچ وسیله ای برای اطفای حریق در اطراف آنها نصب نشده است.بر اثر این آتش سوزی تعداد زیادی از كارگران مجروح شدند كه برخی از آنان جان سپردند.برخی مطبوعات اسرائیل این گمانه را مطرح ساخته اند كه بسیاری از این آتش سوزی ها عمدی بوده و در جهت آلوده كردن كارگران دیمونا و در نهایت جلوگیری از افشای اسرار هسته ای اسرائیل به خارج از دیمونا انجام می شود. عمر مفید این نیروگاه در زمان تأسیس ۳۰ سال برآورد شد، اما براساس گزارش های مختلف، نزدیك به چهار دهه از زمان ساخت رآكتورهای هسته ای دیمونا می گذرد.از آن مدت اكنون نزدیك به ده سال دیگر نیز گذشته و تاكنون هیچ اقدامی برای بستن این نیروگاه صورت نگرفته است.نیروگاه های هسته ای اصولاً پس از پایان دوره كارایی خود به مثابه یك بمب اتم عمل می كنند، زیرا ماده نیوترونیومی (كنترل این ماده بسیار مشكل است) كه این نیروگاه ها تولید می كند، موجب سست شدن سیمان و آهن می شود.اگر چنین وضعیتی رخ دهد تشعشع مواد داخل رآكتورها به خارج نفوذ می كند.
● جهان این گونه بر زرادخانه اسرائیل چشم بست
به باور كارشناسان اسرائیل تنها باحمایت آمریكا به توان هسته ای دست نیافت كه تحت چتر آمریكا توانست مسیر پرشتاب هسته ای شدن را آن هم در ناامن ترین منطقه طی كند. از نگاه این عده پس از وتوی قطعنامه های مربوط به فلسطین ،بیشترین لطف آمریكایی ها در عرصه هسته ای شامل حال تل آویو شده است، زیراواشنگتن با هژمونی نظامی خود توانست صدای مخالفت همسایگان عرب اسرائیل راخاموش كند ودرهمان حال بزرگ ترین مرجع هسته ای جهان یعنی سازمان آژانس اتمی را به پذیرش بدترین فرم تبعیض هسته ای وادار كند.با این امتیاز وبه اصطلاح حق ویژه بود كه دارنده پنهانی ترین قدرت هسته ای از هرگونه نظارت وپاسخگویی مستثنی ماند وكاربه جایی رسیدكه حتی تل آویو درمقام مدعی العموم مجازات هسته ای كشورهایی چون ایران ظاهرشد.
افنیر كوهین یكی از نویسندگان اسرائیلی است كه داستان این توافق نانوشته جهانی آزاد گذاشتن برنامه هسته ای اسرائیل را فاش می كند. او كه اكنون در تبعیدگاه اختیاری خود در آمریكا به سر می برد در كتابش با عنوان «اسرائیل و بمب هسته ای» می نویسد: اسرائیل و آمریكا توافق كرده اند واشنگتن دربرابر فعالیت های هسته ای این دولت سكوت اختیار كند و تل آویو آن را به صورت كاملاً سری ادامه دهد.
پس از به جریان افتادن برنامه هسته ای ایران دولت های عربی منطقه و برخی محافل جهانی تحرك سیاسی تازه ای رابه امید شكستن حصار اسرار زرادخانه اتمی اسرائل آغاز كردند اما تلاش آنها به همان دیوار بلند مخالفتی برخورد كردكه قطعنامه محكومیت كشتار فلسطینیان. حتی شخص دبیر كل آژانس انرژی اتمی، محمد البرادعی در اقدامی پر سروصدا راهی تل آویو شد با این وعده كه اسرائیل را در جرگه ان.پی.تی وارد كند یا آن كه در بسته دیمونا و چندین مركز هسته ای این رژیم را به روی بازرسان اتمی بگشاید، اما همانطور كه پیش بینی می شد البرادعی با دست خالی به وین برگشت. شكست سفر دیده بانان هسته ای به تل آویو كه همگی در گرماگرم تلاش آمریكایی ها بر ضد برنامه هسته ای ایران انجام گرفت پیامی پرمعنا از این واقعیت بود كه شالوده مناسبات عصر اتم با تبعیض سرشته شده است.

لیلا جوادی

منبع : روزنامه ایران