پنجشنبه, ۲۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 16 May, 2024
مجله ویستا
نفت عراق
امریکا از اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی تا پیش از حمله نیروهای امریکایی و انگلیسی به عراق به تدریج توانست بیش از نیمی از منابع نفتی خلیج فارس را تحت کنترل خود قرار دهد. اما امریکا به دنبال اهداف دراز مدت در عرصه بازار جهانی نفت بود و این پایان کار نبود. دستیابی به این هدف، با تصرف چاه های نفت عراق که دریاچهای از نفت ارزان قیمت را در اختیار آن ها قرار میداد، میسر بود.
دولت صدام در تمام سالیان گذشته با ایجاد شرایط دشوار برای همسایگان و به ویژه مردم عراق، زمینه را برای حضور نظامیان امریکایی در خلیج فارس فراهم آورد.
با توجه به اینکه ذخایر اثبات شده نفت عراق بیش از ۱۱۵ میلیارد بشکه بوده و از این نظر عراقیها پس از عربستان در رده دوم جهان قرار دارند و با در نظر گرفتن حضور دراز مدت نظامیان امریکایی و انگلیسی و حفظ چهار پایگاه نظامی امریکا در عراق، دور از انتظار نمینمود که دولتمردان امریکایی تمام این پایگاهها را در امتداد میدانهای نفتی بزرگ عراق در شمال و جنوب و شرق این کشور قرار دهند.
شرکتهای نفتی امریکایی از سوی دولتمردانی صاحب نفوذ که در هیات حاکمه ایالات متحده نقش اساسی را ایفا میکنند، حمایت میشوند. این شرکتها و دولتمردان امریکایی، نفت عراق را غنیمت جنگی تلقی میکنند که سربازان امریکایی جان خویش را برای این مهم از دست دادهاند. طبیعی است که امریکا برای محافظت از میلیاردها دلار سرمایهگذاری خود در بخش نفت عراق، وجود پایگاه های نظامی خود را در این کشور ضروری اعلام خواهند کرد. همچنین کاخ سفید معتقد است که درآمد ناشی از فروش نفت عراق برای تامین بودجه بازسازی این کشور پس از جنگ ضروری است.
امریکا پس از حمله به عراق، با گِل آلود کردن بازار نفت، اینک در پی تامین هم پیمان دیگر خود یعنی کلان شرکت های نفتی برآمده است. در کنار آن فقدان شرکتهای توانمند ملی عراقی و در پی آن خصوصی سازی آن هم در این سطح کلان، نه تنها این کشور را به سوی توسعه رهنمون نمیسازد بلکه صرفاً دلالانی را می پروراند که با تاسیس یک شرکت، صنعت حیاتی و ملی عراق را به طور واسطه به دامن شرکت های چند ملیتی متعلق به دولتهای امپریالیستی میاندازد. این کار یعنی برگشت به دوران حاکمیت شرکت های نفتی انگلیسی در دوران استعمار نفتی کشورهای خاورمیانه.
از دیگر سو اسرائیلیها با برشمردن تسهیلاتی که در این جنگ در اختیار امریکاییها قرار داده اند، خواستار سهمی از نفت عراق به اسرائیل شدهاند و از احتمال راه اندازی مجدد خط لوله نفت بین شهرهای موصل در عراق و بندر حیفا در ساحل دریای مدیترانه خبر دادهاند. خط لوله نفت موصل – حیفا در گذشته نقش مهمی در گسترش نفوذ امپریالیسم بریتانیا در خاورمیانه ایفا کرد. راه اندازی مجدد خط لوله نفت موصل – حیفا، از نظر اقتصادی کمک بزرگی به اسرائیل محسوب میشود و می تواند نفت را به بزرگترین پالایشگاه اسرائیل در حیفا منتقل کند. بدیهی است تامین امنیت اسرائیل، به موازات تسلط دراز مدت بر نفت عراق میتواند باشد.
در عین حال بالا بودن ارزش افزوده نفت و اهمیت میزان تقاضای کشورهای تولید کننده نفت برای جذب تولیدات دیگر کشورها، از عمده مسایلی است که موجب شده است کشورهایی از جمله امریکا و انگلیس با کاهش دراز مدت و بیش از حد قیمت نفت موافق نباشند.
از منظری دیگر شکی نیست که دولت امریکا از حیات سازمان اوپک راضی نیست و متلاشی کردن این سازمان را که از نظر مسئولان امریکایی بر ضد منافع ایالات متحده فعالیت می کند، در دستور کار قرار داده است. عراق عضو موسسین سازمان اوپک محسوب میشود و این سازمان اولین نشست خود را در سال ۱۹۶۱ در بغداد تشکیل داد. از این رو روزی که عراق خروج خود را از سازمان اوپک اعلام کند، روزی بزرگ برای دولت جرج بوش است.
هرچه قیمت نفت بالاتر باشد، درآمد کشورهای تولید کننده بیشتر و هرچه قیمت آن پایینتر باشد، درآمد آن کمتر خواهد بود. کشورهای عضو اوپک، این واقعیت را از زمان تاسیس این سازمان میدانستند ولی منافع زودگذر دولتمردان موجب شد اعضای اوپک خیلی زود آن را از یاد ببرند.
عراق، کشور دیوار به دیوار ایران در تمام سه دهه گذشته برای ایران دردسرهای بزرگ درست کرده است. مهمترین چالشی که عراق در آینده برای ایران ایجاد خواهد کرد، برهم زدن توازن قدرت نفتی در اوپک و جهان است.
به واسطه درگیری ۲۰ ساله صدام با ایران و سپس کویت و امریکا، عراق در حاشیه جهان نفت قرار گرفته است. چیزی که دست نخورده باقی مانده، همان ذخایر نفتی عراق است که با خشک شدن ذخایر نفتی مناطق قدیمی امریکا و دریای شمال، بر اهمیت آن افزوده میگردد.
سیّّد محمّّد صدرالغروی
منبع : پایگاه اطلاعرسانی فرهنگ توسعه
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران دولت مجلس شورای اسلامی مجلس تعطیلی شنبه ها دولت سیزدهم قوه قضائیه رئیس جمهور شورای نگهبان رهبر انقلاب حسن روحانی مجلس یازدهم
سیل مشهد سیل مشهد قوه قضاییه تهران هواشناسی قتل پلیس شهرداری تهران بارش باران فضای مجازی دستگیری
خودرو قیمت خودرو مالیات قیمت دلار تعطیلی شنبه قیمت طلا بانک مرکزی دلار بازار خودرو سایپا مسکن بورس
نمایشگاه کتاب تلویزیون سریال فردوسی کتاب شاهنامه نمایشگاه کتاب تهران سینمای ایران سحر دولتشاهی
دانشگاه تهران شورای عالی انقلاب فرهنگی فضا تحقیقات و فناوری
رژیم صهیونیستی روسیه جنگ غزه غزه آمریکا حماس چین ترکیه اوکراین نوار غزه طوفان الاقصی یمن
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر جواد نکونام بازی لیگ برتر ایران باشگاه استقلال رئال مادرید فولاد خوزستان فولاد لیگ برتر انگلیس
هوش مصنوعی گوگل عیسی زارع پور ایرانسل تبلیغات تلفن همراه ناسا سرعت اینترنت موبایل اپل
خواب سرطان چاقی کاهش وزن زوال عقل بارداری کودک نمک