شیعه با ایمان

در ارتباط با شیعه با ایمان از نظر قرآن و عقل ، نكاتی تحت عنوان مقدمه بیان می شود:
۱) شیعه در لغت: شیعه از ماده شیع است به معنای منتشر شدن، تقویت نمودن، در نتیجه شیعه به كسی كه به وسیله آن انسان تقویت می شود گفته می شود، از این رو به انسان شجاع گفته می شود «مُشَیِّعٌ» و همچنین شیعه به معنای پیرو آمده است.
۲) معنای ایمان: ریشه از امْن به معنای آرامش یافتن نفس و از بین رفتن خوف گرفته شده است، و در قرآن گاهی ایمان بر كسانی كه شریعت اسلام را نپذیرفته اطلاق شده و گاهی ایمان به معنای عقیده قلبی انسان به حق كه دارای سه شرط است، اطلاق شده است و آن سه شرط:
▪ یقین قلبی
▪ اقرار و اعتراف زبانی
▪ عمل جوارحی می باشند.
۳) شیعه در اصطلاح: برای اولین بار شیعه به پیروان علی(علیه السلام) (اولین پیشوا از پیشوایان اهل بیت(علیهم السلام)) گفته شد. لذا سلمان و ابوذر و مقداد و عمّار با این اسم مشهور شدند، ولی در این زمان به كسانی گفته می شود كه جانشینی پیغمبر اكرم را حق اختصاصی خانواده رسالت می دانند و در معارف اسلام، پیرو مكتب اهل بیت می باشند. هر چند به زیدیه و اسماعیلیّه شیعه گفته می شود، ولی شیعه مطلق، همان شیعه اثنی عشری و دوازده امامی است. چنانكه سلطان الواعظین از قاموس اللغه چنین نقل نموده است: «و قد غلب هذا الامم علی مَن یتولی علیّاً و اهلبیته...»
اسم شیعه غالباً به دوستداران علی(علیه السلام)و اهلبیت(علیهم السلام) گفته می شود تا آنجا كه كم كم اسم خاص آنها شده است.
۴) فضائل شیعه: در روایات به فضائل عدیده ای برای شیعیان بر می خوریم كه فقط به عناوین آنها اشاره می شود: بهشت جایگاه شیعیان، شیعیان رستگاران روز قیامت، شیعه از طینت ائمه آفریده شده، و دارای عقل بالایی می باشند، شیعیان اصحاب یمین و طعن بر آنها طعن بر خداوند است.
بعد از این مقدمه ابتدائاً باید تذكر داده شود كه قید ایمان اضافه است، چون شیعه یعنی پیرو و با ایمان مثل این است كه بگوییم شكر شیرین و یا روغن چرب... و همچنین عقل به جزئیات اوصاف شیعه و یا مسلمان و... راه ندارد، آنچه عقل می فهمد كلیات است كه انسان مؤمن و شیعه در رفتار و اخلاق كامل باشد و اهل ظلم و فساد و... نباشد. لذا اوصاف شیعه را از دو طریق به نظاره می نشینیم. ابتدا از طریق قرآن و در مرحله بعد از منظر روایات.
الف) از طریق قرآن: با توجه به اینكه تفكر خالص شیعی كه از طریق اهلبیت(علیهم السلام) نشر یافته بیانگر اسلام ناب و صراط مستقیم می باشد. به دو صورت بیان می شود:
۱) بصورت كلی; تمام اوصاف نیكویی كه در قرآن برای مؤمنین ذكر شده است می تواند اوصاف شیعه با ایمان هم باشد و بر شیعیان واقعی منطبق شود، مانند خاشع بودن در نماز، رویگردانی از لغویّات، اهل زكات بودن، امانت داری، به یاد خدا بودن، ایمان به خدا و رسالت و قیامت داشتن. و همچنین اوصافی كه برای متقین در قرآن و آمده می تواند بر شیعیان واقعی منطبق باشد.
۲) به صورت خاص، آیات عدیده ای درباره شیعیان و اوصاف آن در قرآن آمده است كه بعنوان نمونه به یك آیه كه مورد اتفاق سنی و شیعه می باشد اشاره می شود. قرآن می فرماید: (انّ الذین آمَنُوا و عملوُا الصالحات اولئك هُمْ خیر البریّه...)«كسانی كه ایمان آوردند، و اعمال صالح انجام دادند بهترین مخلوقات (خدا) هستند، پاداش آنها نزد پروردگارشان باغهای بهشت جاویدان است كه نهرها از زیر درختانش جاری است، همیشه در آن می مانند. هم خدا از آنها خشنود است و هم آنها از خدا خشنودند، و این (مقام والا) برای كسی است كه از پروردگارش بترسد.»
از آیه مباركه فوق چهار صفت برجسته برای شیعه استفاده می شود:
۱) ایمان (به خدا) داشتن،
۲) انجام عمل صالح،
۳) مورد رضایت و خشنودی خدا بودن، وهمچنین از خدا خشنود بودن،
۴) خشیت و خوف خدا را در دل داشتن. اما اینكه آیه مربوط به شیعیان می باشد، دلیلش این است كه در روایات فراوانی كه از طرق اهل سنت و منابع معروف شیعه نقل شده است آیه فوق به علی(علیه السلام) و شیعیانش تفسیر شده است. حاكم حسكانی از دانشمندان معروف اهل سنت در قرن پنجم هجری، این روایات را در كتاب معروفش شواهد التنزیل با اسناد مختلف نقل می كند و تعداد آن بیش از بیست روایت است.كه به عنوان نمونه به یكی از آنها اشاره می شود: ابن عباس می گوید: هنگامی كه آیه «ان الذین امنوا و عملوا الصالحات...» نازل شد پیغمبر اكرم(صلی الله علیه وآله وسلم) به علی(علیه السلام) فرمودند: (هو انت وشیعتك تأتی انت وشیعتك یوم القیامه راضیین مرضیین) منظور از این آیه تو و شیعیان تو هستید، كه در روز قیامت وارد عرصه محشر می شوید. در حالی كه هم شما از خدا راضی و هم خدا از شما راضی است و دشمنت خشمگین وارد محشور می شود و به زور به جهنم می رود.در نتیجه تمام آیاتی كه در قرآن به صورت «الذین آمنوا و عملوا الصالحات و...» آمده می توانند بیانگر اوصاف شیعیان واقعی باشند.
ب) از طریق روایات: در روایات هم اوصاف شیعه به دو صورت بیان شده است:
۱) به صورت كلی تحت عنوان مؤمن و مؤمنون: كه به این اوصاف بر می خوریم، صبر و پایداری، راستی، راز داری، یقین و مردم داری، قناعت و سپاسگذاری، مردم از دست آنها در آسایش، و در موقع عصبانیت سخن باطل نمی گویند، دارای توكل و تسلیم و رضا بر قضای الهی می باشند.
۲) به صورت خاص: اوصافی به عنوان شیعه یا شیعیان نسبت داده شده است كه به بعضی از آنها اشاره می شود:
الف) از نظر اعتقادی: دارای محبت اهلبیت(علیهم السلام) و بغض و دشمنی با دشمنان آنها
ب) از نظر رفتاری: مطیع امر خداوند، محزون در مصائب اهلبیت(علیهم السلام) و شاد در شادی آنها، ترس و امیدشان فقط به خداوند می باشد. و همچنین تسلیم دستورات اهل بیت، عمل كننده به سخنان آنها، مخالفت با دشمنان آنها و دارای تقوا می باشند.
ج) از نظر عبادی: برپا دارنده نماز، پرداخت كننده زكاه، انجام دهنده حج خانه خدا و روزه داران ماه خدا می باشند. و حافظ اوقات نماز می باشند.
د) از نظر اخلاقی: دارای عفت حافظ اسرار، انفاق مال به برادران دینی، اهل خیر می باشند، و همچنین بذل كننده در راه احیای مكتب اهلبیت، آنها كه در عصبانیت باطل نگویند، و در مصرف، اهل اسراف نمی باشند، و برای همسایگان بركت و دیگران از دست آنها در امان می باشند.
حسن ختام این قسمت را حدیثی از امام صادق(علیه السلام) قرار می دهیم كه فرمود: (لیس من شیعتنا من قال بِلسانه و خالَفنا فی اَعْمالِنا وآثارِنا ولكن شیعتنا من وافقا بلسانه و قلبه...) از شیعیان ما نیست كسانی كه به زبان بگویند شیعه هستیم ولی با اعمال و رفتار ما مخالف باشند، شیعه آن است كه با زبان دل با ما همراهی كند، و در عمل بدنبال رفتار و كردار ما باشند، اینها (حقیقتاً) شیعه اند. و فرمود شیعیان سه قسمند: عده ای از نام آن استفاده می كنند، و عده ای با خوبیهای ما خود را زیبا جلوه می دهند، و عده ای دیگر از ما و با ما هستند با امنیت ما درمان و با خوف ما هراسان می باشند و آنچه گفته شده، از بین نمی برند و ضایع نمی كنند.
نتیجه این شد كه شیعه واقعی كسی است كه از تمام جهات دارای جامعیت باشد، از نظر رفتار و اخلاق، اعتقاد و عبادت و... .

منبع : سایت اهل بیت