به‌کارگیری توابع ربط مناسب در مدل‌های خطی تعمیم‌یافته برای آنالیز داده‌های طولی با متغیر پاسخ رتبه‌ای

در بسیاری از تحقیقات پزشکی برای بررسی سیر و تأثیر روش‌های درمانی مختلف، پزشک بیمار را به‌طور مکرر در طول زمان مورد معاینه قرار می‌دهد. مشاهدات حاصل، اندازه‌گیری مکرر نامیده می‌شوند. موقعیت‌هائی که اندازه‌گیری صورت می‌گیرد لزوماً زمان نیستند، مثل داده‌های مربوط به دو چشم هر فرد. داده‌های مکرری که موقعیت‌های تکرار مشاهدات، نقاط زمانی هستند داده‌های طولی و مطالعات از این نوع را مطالعات طولی می‌نامند.
این نوع مطالعات، تغییرات هر فرد در طول زمان را از اندازهٔ سطح مبنای‌شان مشخص می‌کند که مطالعات مقطعی قادر به چنین کاری نیستند. از آن جا که مجموعهٔ مشاهدات روی هر فرد با هم هم‌بستگی دارند و این همبستگی باید در
استنباط‌های معتبر، به حساب آورده شود لذا داده‌های حاصل از مطالعات طولی نیاز به روش‌های آماری ویژه دارند که در آنها باید این همبستگی‌ها لحاظ شوند.

مریم واعظ هوس
دکتر غلامرضا بابائی
دکتر سقراط فقیه‌زاده

منبع : مرکز آمار ایران