جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

مطالب جالب در باره ی زلزله


مطالب جالب در باره ی زلزله
۱) بزرگترین زمین لرزه ثبت شده در ایالات متحده با بزرگای ۲/۹ در پرینس ویلیام سوند در آلاسكا بود كه در روز جمعه ۲۸ مارس ۱۹۶۴ رخ داد.
۲) بزرگترین زمین لرزه ثبت شده در جهان با بزرگای ۵/۹ (Mw) در شیلی و به تاریخ ۲۲ می ۱۹۶۰ روی داد.
۳) اولین زمین لرزه گزارش شده در كالیفرنیا
۴) قل از اینكه این امكان فراهم باشد تا زمین لرزه های بزرگ به وسیله تجهیزات الكتریكی ثبت شوند. دانشمندان لرزه نگاشتهای فنری- پاندولی را ساختند تا حركات با دوره تناوب طولانی را كه به وسیله این لرزه ها ایجاد می شود، ثبت كنند. كه بزرگترین انها حدود ۱۵ تن وزن داشت، و یكی از انواع متوسط آن در مكزیكو سیتی است كه هنوز هم مورد استفاده قرار می گیرد.
۵) میانگین نرخ حركت در عرض پهنه گسلی سان آندریاس در طول ۳ میلیون سال گذشته ۵۶ میلیمتر بر سال ( ۲ اینچ بر سال) بوده است. نرخ این حركت مانند رشد ناخنهای دستتان است. دانشمندان با فرض تداوم این حركت مطرح می كنند كه لس آنجلس و سانفرانسیسكو در حدود ۱۵ میلیون سال دیگر به هم برخورد می كنند.
۶) سامانه كافتی شرق افریقا پهنه ای با عرض ۶۰-۵۰ كیلومتر (۳۷-۳۱ مایل) است كه از آتشفشانها و گسله های فعالی كه در راستای شمالی جنوبی در شرق افریقا و به طول بیش از ۳۰۰۰ كیلومتر (۱۸۶۴مایل) از اتیوپی در شمال تا زامبیا در جنوب وجود دارد، تشكیل شده است. این سامانه یك نمونه كمیاب از پهنه های كافتی فعال قاره ای است، كه در آن ورقه های قاره ای سعی می كنند به دو ورقه مجزا شكسته شده و از یكدیگر دور شوند.
۷) اولین لرزه نمای پاندولی تكانهای زمین ناشی از زمین لرزه سال ۱۷۵۱ میلادی را اندازه گیری كرد. البته تا سال ۱۸۵۵ گسلها به عنوان عوامل ایجاد زمین لرزه شناخته نشده بودند.
۸) ماه لرزه یا زلزله در ماه نیز اتفاق می افتد اما فركانس كمتر و بزرگای كوچكتر یاز زمین لرزه های روی داده در زمین دارند. این لرزه ها در ارتباط با تنشهای ناشی از جزر و مد كه با تغییر فاصله بین ماه و زمین ایجاد می شود، رخ می دهند. ماه لرزه ها همچنین در اعماق زیاد بین سطح تا مركز ماه نیز به وقوع می پیوندند.
۹) اگر چه سونامی و امواج مدی هردو مربوط به امواج دریایی می شوند ولی این دو عارضه دو پدیده طبیعی متفاوت از یكدیگر هستند. موج مدی یك موج بزرگ دریایی است كه بوسیله وزش بادهای قوی ایجاد می شود و سونامی موج دریایی است كه در اثر زمین لرزه ها و یا زمین لغزشهای زیر آبی كه در اقیانوسها رخ می دهد، ایجاد می شود.
۱۰) كانون زمین لرزه مكانی زیر سطح زمین است كه گسیختگی ناشی از گسلش در آنجا رخ می دهد.
۱۱) بزرگترین رشته كوه پشته میان اقیانوسی است كه ۶۴۳۷۴ كیلومتر (۴۰۰۰۰ مایل) گسترش دارد، و از اقیانوس منجمد شمالی نا اقیانوس اطلس، دورتادور افریقا، آسیا و استرالیا و اقیانوس آرام تا ساحل غربی امریكای شمالی امتداد دارد. بیشترین ارتفاع این رشته كوه ۴۲۰۷ متر (۱۳۸۰۰ فوت) از سطح اقیانوس است.
۱۲) بزرگترین رشته كوه قاره ای در جهان، رشته كوه قراقورم- هیمالیا است. این رشته كوه شامل ۹۶ قله مرتفع از مجموع ۱۰۹ قله مرتفع جهان است كه بیش از ۷۳۱۷ متر (۲۴۰۰۰ فوت) بلندی دارد. طویل ترین رشته كوه هم كوههای آند در امریكای جنوبی است كه ۷۵۶۴ كیلومتر (۴۷۰۰مایل) درازا دارد. هر دوی این رشته كوهها در اثر حركات زمین ساختی ورقه ها ایجاد شده اند.
۱۳) هر سال حدود۵۰۰،۰۰۰ زمین لرزه قابل كشف در جهان برآورد می شود. ۱۰۰،۰۰۰ زمین لرزه از آن قابل احساس اند و ۱۰۰ تای آن خسارت بار هستند.
۱۴) بیشترین خسارات به وجود آمده بعد از زمین لرزه سال ۱۹۰۶ سان فرانسیسكو به خاطر آتش سوزیی بود كه در اثر خود زمین لرزه اتفاق افتاد.
۱۵) یك سایش (Saysh) در استخرهای شنا در كالیفرنیا به هنگام وقوع زمین لرزه و بعد از آن روی داد. این پدیده یك موج اولیه نوسانی است كه در حجمی از آب ایجاد می شود. به عبارت دیگر نوسانات آب در استخر شنای شما یا هر حجم دیگری از آب است كه به وسیله تكانهای زمین در یك زمین لرزه به وجود می آید. این نوساناتممكن است برای چند ساعت ادامه داشته باشند. سایش همچنینمیتواند در اثر وزش باد و یا اعمال جزر و مد نیز ایجاد شود.
۱۶) هرساله در مناطق جنوبی كالیفرنیا حدود ۱۰۰۰۰ زمین لرزه رخ می دهد. اكثر آنها آنقدر كوچكند كه احساس نمی شوند. در این بین تنها چند صد زمین لرزه با بزرگای بیشتر از ۳ و ۲۰-۱۵ زمین لرزه با بزرگای بیشتر از ۴ دیده می شود. اگر یك زمین لرزه رخ دهد، توالی از پس لرزه های ناشی ازآن با بزرگاهای متغیر تا چند ماه دیده می شود.
۱۷) بزرگای یك زمین لرزه مقدار اندازه گیری شده از اندازه آن می باشد. بزرگای زمین لرزه مربوط به مكانی كه شما در آن هستید و یا چگونگی ضعف و قدرت تكانها درمكانهای مختلف نیست. شدت زمین لرزه .
۱۸) رشته كوه واستاك با منطق جالب اسكی بازی، در راستای شمال - جنوب یوتا وجود دارد و همانند سایر رشته كوهها به وسیله یك سری از زمین لرزه ها به وجود آمده است. گسل وستاك با ۳۸۶ كیلومتر(۲۴۰ مایل) از چند قطعه تشكیل شده است، كه هركدام توانایی ایجاد زمین لرزه ای با بزرگای ۵/۷ را دارند.
در طول ۶۰۰۰ سال گذشته هر ۳۵۰ سال یك زمین لرزه با بزرگای ۵/۶ در این منطقه روی داده است و حدود ۱۵۰ سال از آخرین زمین لرزه قوی می گذرد.
۱۹) در واقع چیزی تحت عنوان زمین لرزه های آب و هوایی وجود ندارد، از نظر آماری پراكندگی یكسانی از زمین لرزه ها در آب و هوای گرم، سرد، بارانی و غیره وجود دارد. بنابراین توجیه فیزیكی برای این مساله كه آب و هوا بتواند بر نیروهایی كه چندین مایل زیر سطح زمین عمل می كنند، تاثیر گذار باشد وجود ندارد. نوسانات فشار بارومتریك در اتمسفر د رمقایسه با نیروهای موجود در پوسته زمین بسیاركوچكترند و تاثیرات فشار بارومتری نمی تواند به زیر خاك نفوذ داشته باشد.
۲۰) از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۵ در امریكا تنها چهار ایالت بوده است كه در آنها زمین لرزه ای رخ نداده است، این ایالتها عبارتند از: فلوریدا، آیووا، داكوتای شمالی و ویسكونین.
۲۱) هسته زمین اولین لایه ساختاری درونی زمین است كه در سال ۱۹۰۶ شناخته شده است. الدهام اولین باراین بخش را به وسیله زمین لرزه های ثبت شده شناسایی و مطالعه كرد. هسته به دو بخش مجزا تقسیم می شود هسته داخلی كه جامد است و هسته خارجی كه مایع بوده و بنابراین نمی تواند امواج برشی را انتقال دهد.
۲۲) استخر شنایی در دانشگاه آریزونا در توسكوف در اثر اعمال سایشها با كاهش آب مواجه شد، كه به علت زمین لرزه سال ۱۹۸۵ میشیگان- مكزیكو با بزرگای ۱/۸ در فاصله ۲۰۰۰ كیلومتری (۱۲۴۰ مایلی) از آن روی داد.
منبع : سایت مفاهیم