جاسک ، استان هرمزگان

نام این بندر كه امروز جاسك نامیده می‌شود،‌ در دوران گذشته به صورت‌های جاشك، چاشك، جك،‌ رأس‌الجاسك و چاسك نیز ثبت شده است. در دوران بسیار قدیم بندر جاسك یكی از كانون‌های معتبر آیین میترا بود. معبدی به نام آناهیتا در جاسك باقی مانده است. تهمتن بن توران‌شاه ملقب به سلطان قطب‌الدین در سال 1330 میلادی به بعد در جاسك حكومت داشته است.
در سال 1614 میلادی انگلیسی‌ها بندر جاسك را به عنوان بندر تجاری خود در شمال خلیج‌فارس انتخاب كردند. اولین محموله انگلیسی‌ها در سال 1616 با كشتی از هند در جاسك پهلو گرفت و در سال 1619 میلادی، تجار مذكور اولین تجارتخانه شركت هند شرقی در جاسك را تأسیس كردند. این بندر تا زمانی كه بندرعباس به تجارت انگلیسی‌ها اختصاص داده شد، مركز تجارت و معاملات كمپانی هند شرقی با مركز ایران بود.
در اواخر سال 1620 میلادی هلندی‌ها از ورود دو كشتی كمپانی هند شرقی به بندر جاسك جلوگیری كردند. این كار كه منجر به نبرد سختی بین انگلیسی‌ها و هلندی‌ها در حوالی این بندر شد، به شكست و اخراج هلندی‌ها از بندر جاسك انجامید.
كشور انگلیس برای بسط نفوذ خود در سال 1864 میلادی اقدام به استحكام مواضع خود در خلیج‌فارس نمود. از جمله این اقدامات، ایجاد خطوط تلگراف و كابل زیردریایی بود كه ایران و هند را از طریق گواتر - جاسك - بندرعباس به‌هم مرتبط می‌ساخت. دولت انگلیس استحكامات نظامی چندی در جاسك به وجود آورد. در سال 1901 میلادی خطوط تلگرافی (سیم دریایی) دیگری از بندر جاسك به مسقط (عمان) دایر شد كه مركز آن در جاسك قرار داشت.
در سال 1932 از سوی دولت ایران عبور بدون اجازه‌ هواپیماهای انگلیسی و هلندی كه از خاور دور به خاورمیانه می‌آمدند، ممنوع اعلام شد؛ زیرا از بدو تأسیس خطوط هوایی، این دو كشور بدون كسب اجازه در فرودگاه‌های جاسك - بندرعباس - لنگه فرود می‌آمدند. در نتیجه این ممنوعیت، مسیر پروازهای فوق تغییر كرد.
بندر جاسك، امروزه از شهرهای نسبتاً آباد استان هرمزگان است كه سه طرف آن را آب‌های ساحلی احاطه كرده و آن را به صورت یك شبه‌جزیره درآورده است. شهر از دو سوی شرق و غرب به خلیج جاسك می‌پیوندد و از سوی دیگر (شمال شرقی)، به مناطق نظامی متصل است. این موقعیت، شكل ظاهری شهر را به حالت طولی درآورده و عرض آن را بسیار محدود كرده است.