اژدها در کمین آفریقا

استراتژی چین اكنون در حال گذر از مراكش است. این كشور آفریقای شمالی یكی از ۹ كشوری است كه برای چین اولویت دارند. مقامات چینی به شركت های چینی كه در بخش نفت و گاز مراكش سرمایه گذاری كنند، علاوه بر دیگر تشویق ها، امتیازات مالی نیز خواهد داد. ائتلاف این دو كشور فراتر از بحث انرژی است.
رباط می خواهد همكاری با پكن در زمینه زیرساخت ها گسترش یابد.طی دیدار هوجین تائو، رییس جمهوری چین، در آوریل سال گذشته از مراكش، دو كشور توافق كردند كه همكاری خود را در زمینه های ارتباطات، كشاورزی، نفت و گاز افزایش دهند. شش ماه بعد، نخست وزیر مراكش به پكن سفر كرد و به روابط دو جانبه جان تازه ای بخشید.
یكی از اساسی ترین ثمرات این ملاقات ها در ماه گذشته به بار نشست و مراكش به عنوان اولویت سرمایه گذاری چین مطرح شد.علاوه بر این كشور، بولیوی، اكوادور، لیبی، كویت، نیجر، نروژ، قطر و عمان نیز در فهرست اولویت های سرمایه گذاری چین قرار دارند.مهمترین شركت های نفتی چین در بیشتر كشورهایی كه در فهرست جدید قرار دارند، فعالیت می كنند.بر اساس كمیسیون ملی اصلاحات و توسعه چین، هدف از تشكیل این فهرست، ترغیب و راهنمایی شركت های چینی برای سرمایه گذاری در خارج است.
این كمیسیون بالاترین نهاد برنامه ریزی اقتصادی چین است و دلایلی را در پس این انتخاب ها دارد كه ایران، سودان یا نیجریه را شامل نمی شود.هدف مراكش این است كه همكاری با پكن از حد نفت و گاز فراتر رود و زیرساخت ها- مانند ساخت بزرگراه، راه آهن، نیروگاه های تولید انرژی و شبكه های ارتباطی- كشاورزی و ماهیگیری را نیز شامل شود.
به همین علت، مراكش به شركای چین سیاست های ویژه ای ارائه خواهد داد. در عین حال، رباط قصد دارد به دروازه ورود شركت های آسیایی به بازارهای آفریقایی و عربی تبدیل شود.البته چین در بخش های ماهیگیری و كشاورزی این كشور حضور دارد و متخصصان چینی در زمینه هایی از جمله كمك های پزشكی فعالیت دارند.
در آوریل سال ،۲۰۰۶ الجزایر قراردادهایی به میزان پنج میلیارد و دویست میلیون یورو با كنسرسیوم های ژاپنی و چینی برای احداث بزرگراهی به طول ۱۳۰۰ كیلومتر- از تونس تا مراكش- امضا كرد.پكن و رباط می خواهند در عین حال مبادلات تجاری خود را نیز تقویت كنند. این مبادلات در سال ،۲۰۰۵ ۲۸ درصد رشد داشت و به یك میلیارد و صد میلیون یورو رسید.
مراكش یكی از بزرگترین واردكنندگان چای چین است و از این شریك خود محصولات نساجی، تجهیزات مكانیكی و الكترونیكی می خرد. چین به نوبه خود كودهای شیمیایی و مواد خام از جمله فسفات و كبالت به دست می آورد.جست وجوی منابع معدنی و انرژی برای تغذیه اقتصاد شدیدا رو به رشد چین به محور دیپلماسی این كشور بدل گشته است.
این قدرت، بعد از آمریكا دومین مصرف كننده نفت در جهان است. واردات نفتی چین در سال گذشته تقریبا ۲۰ درصد رشد داشت و به یك میلیارد و صد میلیون بشكه رسید. این قدرت آسیایی قادر بود نیازهای خود را به انرژی تا اواخر دهه نود با تولید داخلی پوشش دهد، اما بعد از آن به یك واردكننده صرف تبدیل شد. سال گذشته، ۴۷ درصد مصرف این كشور از خارج خریداری شد.شركت نفتی اصلی چین- چاینا نشنال پترولیوم، چاینا پتروكیمیكال و چاینانشنال آف شور اویل كور پوریشن (CNOOC)- سال گذشته استخراج نفت و چاه های داخلی و خارجی را ۲۹ درصد افزایش دادند كه نشان دهنده تلاش برای سرمایه گذاری در بیرون از مرزهای این كشور است كه شدیدا مشغول به كار است.
چاینا نشنال پترولیوم در سال ۲۰۰۵ پتروقزاقستان را چهار میلیارد و دویست میلیون دلار خریداری كرد؛ در آ وریل ۲۰۰۶ CNOOC شركت در میدان نفتی آكپو در نیجریه را با پرداخت دو میلیارد و هفتصد میلیون دلار به دست آورد و در اكتبر گذشته، پكن اعلام كرد كه یك میلیارد دلار در ازای سرمایه گذاری های شركت كانادا نیشن اینرجی در قزاقستان پرداخت خواهد كرد.فعالیت چین در آسیا به دنبال منابع انرژی و بازارهای جدید ترس و انتقادهای برخی كشورها را از حضور رقیبی جدید برانگیخته است.
پكن اتهام های غرب را مبنی بر استعمار اقتصادی جدید در آفریقا رد كرده است. چین بیش از ۳۰ درصد از نفت خود را از آفریقا وارد می كند و از غرب خواسته است كه قبل از صحبت كردن به آنچه كه در این قاره انجام داده و می دهد نگاه كند.اخیرا، وزیر تجارت چین، بوژیلای، خاطرنشان كرد: «در گذشته منابع آفریقا را به قیمت ناچیزی می بردند، در حالی كه چین در حال تجارت كاملا عادی و به قیمت منطقی بازار با این قاره است.
آمار نشان می دهد كه صادرات نفتی آفریقا به چین در سال گذشته ۷/۸ درصد كل فروش نفت این منطقه با خارج بوده است، در حالی كه صادرات نفت این قاره به اروپا و ایالات متحده به ترتیب ۳۶ و ۳۳ درصد بود.»

ترجمه: مهدی صفری

منبع : روزنامه ابرار اقتصادی