تحقق راه راست

راه راست یا همان صراط مستقیم را توضیح داده و بیان کنید قرآن کریم چه توصیفی از ماهیت و ابعاد آن ارائه داده است؟
● صراط مستقیم یعنی قرآن و خط امامت
همه ادیان الهی تا قبل از آمدن دین دیگری صراط مستقیم هستند، لیکن چون برجسته ترین روش را ابراهیم خلیل(ع) نشان داده، قرآن کریم دین را به روش او نسبت می دهد و چون صراط مستقیم دین الهی است. قرآن کریم که بیان کننده دین الهی است و امام معصوم(س) که قرآن ناطق و قرآن ممثل است، هر دو صراط مستقیم اند؛ و از این رو در روایات، صراط مستقیم بر قرآن و بر امام تطبیق شده است.
همان طور که گفته شد، صراط مستقیم بزرگراه آشکار و نزدیک ترین راه حنیف و متعادل به سوی خداوند است و اگر بر قرآن و امام معصوم تطبیق شده، برای آن است که هر کس به دنبال این دو حرکت کند، یقیناً با سلامتی به مقصدش می رسد.
از امام صادق(ع) درباره صراط سؤال شد. آن حضرت فرمودند: «صراط راه رسیدن به معرفه الله است. صراطی در دنیا داریم و صراطی در آخرت. آن صراطی که در دنیا است، همان امام واجب الاطاعه است که هر کس در دنیا او را بشناسد و به هدایت او اقتدا کند، در آخرت از روی صراطی که پلی است بر روی جهنم عبور می کند و کسی که امام را در دنیا نشناسد، پایش از صراط آخرت می لغزد و به جهنم می افتد» (آل عمران-۱۰۳)
صراط در قیامت به صورت پلی در خواهد آمد که بر روی جهنم قرار دارد و انسان به ناچار باید از روی آن عبور کند. آن کس که در دنیا صراط مستقیم را به آسانی و با رغبت در درون خود پیمود، پیرو قرآن و مطیع امام و از اصحاب صراط السوی بود، آن جا هم «کالبرق الخاطف» (برق جهنده) از این پل می گذرد و مشکلی ندارد؛ ولی اگر در دنیا گاهی اهل دیانت بود و گاهی اهل انحراف نتیجه اش، این است که در آن صراط هم گاهی می افتد و گاه برمی خیزد. در دنیا چنین است تا رحمت الهی در آخرت با او چه کند.
لازم است توجه شود که صراط مستقیم بیش از یکی نیست، لیکن آن واحد حقیقی گاهی به صورت کتاب تدوینی ظهور می کند مانند قرآن و زمانی به صورت کتاب تکوینی جلوه گر می شود، مانند عترت؛ چون معصومین(ع) یک نورند و حقیقت قرآن هم خلق رسول اکرم است، پس حقیقت قرآن همان خلق اهل بیت عصمت(ع) خواهد بود و عصاره آن در قیامت ظهور ویژه دارد که برای اهل محشر متمثل می شود.
قرآن و عترت حبل الهی اند: سیر تکاملی انسان به سوی خداوند سیری صعودی است. از همین رو، خدای سبحان می فرماید: «همه با هم به حبل خدا معتصم شوید.» (آل عمران-۱۰۱) کوهنوردان برای صعود بر صخره های بلند، نیازمند طناب و دستگیره هستند تا سقوط نکنند.
در آیه کریمه دیگری می فرماید: «هر کس به خداوند و به حبل و دین او اعتصام جوید به طور قطع به صراط مستقیم هدایت می شود.» (تفسیر موضوعی قرآن- ص۲۱۴) «حبل الله» همان دین خدا است که از عقاید و اخلاق و احکام تشکیل شده است؛ و دین حقیقت واحدی است که در قرآن و عترت ظهور کرده و قرآن و عترت بیان تفصیلی رسول اکرم(ص) هستند. در بعضی از نقل های حدیث متواتر و مشهور «ثقلین» آمده است که «هما حبلان» یعنی این دو، کتاب و عترت، حبل الهی هستند.

بر گرفته از بیانات آیه الله جوادی املی

منبع : روزنامه کیهان