یکشنبه, ۳۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 19 May, 2024
مجله ویستا

همه چیز درباره اعتیاد به سیگار


رایج ترین شیوه استعمال توتون، تدخین آن به شكل سیگار است. توتون همچنین به شكل سیگار برگ یا پیپ دود می شود. به شكل توتون جویدنی جویده می شود و به شكل انفیه خشك با بینی بالا كشیده شده و یا به شكل انفیه تر بین لب ها یا داخل گونه نگاه داشته می شود. توتون را همچنین می توان با حشیش به شكل «سیگاری» تدخین كرد.
تمامی روش های استعمال توتون نیكوتین را به بدن منتقل می كنند. سیگار كشیدن به عنوان خطری برای سلامتی قلمداد می شود و به همین دلیل در بسیاری كشورها سخت گیری در مورد استعمال آن در مكان های عمومی افزایش یافته است.
• منشاء توتون از كجاست
توتون، مدت ها قبل از ورود اروپائیان توسط بومیان آمریكا كشت و به شكلی گسترده مصرف می شده است و پس از ورود اروپائیان به آمریكا به سایر نقاط دنیا منتقل شد.
• چه كسانی سیگار می كشند
بالا رفتن آگاهی درباره اثرات منفی سیگار بر سلامتی و افزایش محدودیت ها، سیگار كشیدن را در كشورهای پیشرفته به میزان ثابتی كاهش داده است.
در حالی كه سیگار كشیدن و مصرف سایر انواع توتون در كشورهای توسعه یافته در حال كاهش است، در كشورهای در حال توسعه، این میزان روبه افزایش است.
همچنین سیگار كشیدن در میان افراد دارای سطح تحصیلات و درآمد پائین تر در حال افزایش است.
مطالعات نشان می دهد كه عوامل ژنتیكی در وابسته شدن یا وابسته نشدن فرد به سیگار نقش دارند.
در میان افرادی كه مبتلا به اختلالات خاص روانپزشكی هستند، احتمال سیگار كشیدن بیشتر است. در پیمایشی كه در آمریكا بر روی دریافت كنندگان خدمات سرپایی روانپزشكی انجام شده، نشان داده شده است كه میزان استعمال سیگار در میان مبتلایان به اسكیزوفرنی ۸۸ درصد، در میان افراد مبتلا به مانیا ۷۰ درصد و در میان مبتلایان به افسردگی ۴۹ درصد است.
پژوهش دیگری نشان داده است كه ۸۵ درصد كسانی كه به دلیل وابستگی به الكل به مراكز درمانی مراجعه می كنند نیز سیگاری هستند.
• استعمال توتون چه احساسی در شما ایجاد می كند
نیكوتین موجود در تنباكو به سرعت وارد مغز شده، در آنجا به شكل یك محرك عمل كرده و سرعت ضربان قلب و تنفس را افزایش می دهد. دود سیگار همچنین سطح اكسیژن را در جریان خون كاهش داده و افت درجه حرارت پوست را سبب می شود. در مورد سیگاری های بی تجربه، احتمال بروز سرگیجه، تهوع و سرفه یا عق زدن وجود دارد.
تغییرات خلقی حاصل از استعمال نیكوتین ملایم، پیچیده و قدرتمند هستند. برخی افراد احساس می كنند كه سیگار كشیدن به هشیاری و تمركزشان كمك كرده و نیز سبب آرامش آنها می شود. تحقیقات نشان داده است كه سیگار كشیدن افزایش سطح دوپامین را كه ماده ای شیمیایی در مغز است، به همراه داشته و در فرد احساس لذت ایجاد می كند و تمایل به ادامه این عمل را در فرد برمی انگیزد.
كشیدن سیگار و دود غیرمستقیم آن می تواند چشم ها، بینی و گلو را تحریك كند. دود سیگار می تواند سردرد، سرگیجه، تهوع، سرفه و خس خس سینه را سبب شده و آلرژی و آسم را بدتر كند.
سیگار همچنین حس چشایی و بویایی را ضعیف كرده، احساس گرسنگی را كاهش داده و تولید اسید را توسط معده سبب می شود.
این كه چگونه سیگار بر شما تاثیر می گذارد، بستگی به این دارد كه:
- چقدر و چندوقت یك بار سیگار می كشید
- برای چه مدت است كه سیگار می كشید
- خلق، انتظارات و محیط شما چگونه است
-سن شما چقدر است
- آیا به بیماری های خاص داخلی یا روانپزشكی مبتلا بوده اید
- آیا الكل و سایر داروها (غیرمجاز تجویز شده به وسیله پزشك، داروهای بدون نیاز به نسخه پزشك یا دارو های گیاهی) را مصرف می كنید.
• این احساس تا چه زمانی باقی می ماند
زمانی كه یك نخ سیگار دود می شود، اثرات آن در كمتر از ده ثانیه احساس می شوند و فقط برای چند دقیقه باقی می مانند.
• آیا سیگار كشیدن خطرناك است
بله، سیگار كشیدن یكی از مهمترین علل بیماری و مرگ قابل پیشگیری است.
نیكوتین به شدت سمی است. خوردن حدود ۴۰ میلی گرم نیكوتین خالص، یا مقدار موجود در دو نخ سیگار، كشنده است. اما زمانی كه سیگار دود می شود، بیشتر نیكوتین سوزانیده شده و تنها یك تا چهار میلی گرم آن توسط بدن فرد جذب می شود.
با سوختن توتون یك قیر چسبناك از تركیب صدها ماده شیمیایی به وجود می آید كه سرطان و بیماری راه های هوایی را سبب می شود. قیر در دود توتون به شكل ذرات ریزی آزاد می شود كه به شش ها و راه های هوایی آسیب رسانیده و دندان ها و انگشتان را رنگی می كند. قیر عامل اصلی سرطان های ریه و گلو است.
سوختن توتون همچنین تولید منواكسیدكربن می كند، یعنی گازی سمی كه قابل دیدن یا بوییدن نیست. با استنشاق دود سیگار، منواكسیدكربن به جای اكسیژن با هموگلوبین موجود در گلبول های قرمز اتصال می یابد. نیكوتین با افزایش سرعت ضربان قلب، سبب می شود كه قلب شدیدتر كار كند حال آن كه منواكسیدكربن قلب را از اكسیژن اضافی كه لازمه این كار سنگین است، محروم می نماید.
این یكی از راه هایی است كه بدان وسیله سیگار كشیدن به قلب آسیب می رساند.
زمانی تصور می شد كه سیگارهای دارای تار و نیكوتین كمتر ممكن است برای فرد سیگاری كم ضررتر باشند. اما تحقیقات نشان داده است كه سیگارهای سبك نیز عیناً می توانند همان بیماری ها را تولید كنند.
• آیا توتون اعتیادآور است
بله، زمانی كه فرد شروع به كشیدن سیگار می كند، به ویژه در دوران جوانی، شانس معتاد شدن بسیار بالا است. سیگاری های مبتدی به سرعت نسبت به اثرات سوء آغازین، تحمل پیدا می كنند و اگر آثار محرك و مطبوع سیگار برای ایشان لذت بخش باشد استعمال مستمر آن را آغاز می كنند. سیگاری هایی كه به طور منظم سیگار می كشند، معمولاً تعداد ثابتی سیگار را در روز دود می كنند. سیگاری های كانادایی به طور میانگین، روزانه ۱۶ سیگار دود می كنند.
وابستگی به نیكوتین عوامل روانشناختی و فیزیكی را درگیر می كند. عوامل روانشناختی می تواند شامل احساس لذت و هشیاری باشد. كسانی كه به طور منظم سیگار می كشند، ممكن است یاد بگیرند كه برای دست یافتن بدین احساسات اثرات نیكوتین را بر بدن خویش تحمل كنند. در این افراد همچنین علائم یا آغازگرهای شرطی شده ای برای مصرف سیگار شكل می گیرد. برای مثال برخی افراد همیشه پس از غذا، در حین پرداختن به كاری خاص یا در وضعیت های خاص عاطفی مانند احساس افسردگی یا اضطراب، سیگار خود را آتش می زنند. این آغازگرها الگوهای رفتاری یا عاداتی را به وجود می آورند كه تغییر آنها دشوار است.
از نشانه های وابستگی فیزیكی اضطرار فرد برای سیگار كشیدن چند دقیقه پس از برخاستن از خواب، دود كردن سیگار در فواصل منظم در طول روز و ضروری قلمداد كردن اولین سیگار روزانه و مقدم دانستن آن بر سایر كارها است.
كسانی كه به نیكوتین وابسته هستند، ممكن است نسبت به آثار نامطلوب آن تحمل پیدا كنند. در این صورت دیگر از سیگار كشیدن لذت نخواهند برد، اما به كشیدن سیگار ادامه می دهند تا دچار علائم ترك نشوند. علائم ترك سیگار شامل تحریك پذیری، بی قراری، اضطراب، بی خوابی و خستگی است. این علائم طی دو هفته به تدریج از بین می روند. در برخی افراد تمركز مختل شده و تمایل شدید به سیگار كشیدن برای هفته ها تا ماه ها پس از ترك سیگار ادامه می یابد.
• ترك سیگار
كسانی كه سیگار كشیدن را ترك می كنند، عموماً می توانند پس از چند سالی به سطح افراد غیرسیگاری برسند، به ویژه اگر ترك سیگار را در جوانی انجام داده باشند. ترك سیگار ممكن است در چند مرحله انجام شود، از این رو تلاش مداوم امری ضروری است.
فرآورده های حاوی نیكوتین كه به ترك سیگار كمك می كنند، مانند پچ، آدامس، شكل استنشاقی یا اسپری بینی می توانند در كاهش تمایل به سیگار كشیدن و تخفیف علائم ترك موثر باشند.
كاربرد این محصولات در كنار انگیزه قوی برای ترك و وجود سایر حمایت ها مانند حمایت خانواده، دوستان، گروه ترك سیگار یا حمایت های تلفنی می تواند بسیار موثر باشد. برخی داروهایی كه در آنها نیكوتین به كار نرفته است می توانند فرد را در ترك سیگار یاری كنند. این داروها شامل بوپروپیون (زیبان) و نورتریپتیلین (آونتیل) هستند. هر دوی این داروها با نسخه پزشك به فروش می رسند. در برخی افراد كاهش تدریجی مصرف قبل از ترك، به كاهش علائم ترك كمك كرده و به آنها اجازه می دهد كه رفتارهای خود را به تدریج تغییر دهند. استراتژی های كاهش تدریجی مصرف شامل به تاخیر انداختن هر وعده سیگار كشیدن، كاهش تعداد سیگارها و دودكردن بخش كمتری از هر نخ سیگار است.
گرچه كاهش تدریجی مصرف می تواند برخی خطرات تهدیدكننده سلامتی را كاهش دهد، اما برای سیگاركشیدن منطقه بدون خطر وجود ندارد. كاهش تدریجی نمی تواند جایگزین ترك سیگار شود.
• اثرات طولانی مدت استعمال توتون چیست
با افزایش تعداد سیگارهای دود شده و طول مدتی كه فرد به سیگار روی آورده است، خطر بروز اثرات درازمدت افزایش می یابد.
سیگار عامل اصلی سرطان ریه بوده، خطر سرطان های كلون، دهان، گلو، پانكراس، مثانه و گردن رحم را می افزاید. كشیدن سیگار شایع ترین عامل برونشیت مزمن و آمفیزم بوده و سرفه مزمن را در فرد سبب می شود. سیگار عامل اصلی بیماری قلبی و سكته مغزی است و خطر بروز مشكلات طبی را در زنان باردار افزایش می دهد (خطراتی چون: خونریزی، جفت نابجا و اختلال در ترمیم زخم) و خطر تولد نوزاد كم وزن یا مرگ شیرخوار را بالا می برد.
سیگار استئوپروز (پوكی استخوان) را سبب شده، خطر اختلالات گوارشی را افزایش می دهد و با اثر بر سیستم ایمنی خود را مستعد سرماخوردگی، آنفلوانزا و پنومونی (ذات الریه) می كند و با كاهش میزان ویتامین ث بدن ترمیم زخم را به تعویق می اندازد. سیگار می تواند با انسداد شریان های ساق پا و ایجاد نارسایی در گردش خون، درد ساق پا، گانگوین و در نهایت از دست دادن اندام را سبب شود. بسیاری از خطرات و مضرات استعمال سیگار افراد غیرسیگاری را كه در معرض دود سیگار هستند، تهدید می كند. تماس طولانی مدت با دود غیرمستقیم سیگار با بیماری قلبی و سرطان (در زنان باردار) رابطه داشته و خطر عوارض بارداری و زایمان را افزایش می دهد. همچنین احتمال تولد نوزاد كم وزن بالا می رود. در كودكان كم سن، سیگار احتمال سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار را افزوده و می تواند مشكلات تنفسی مانند آسم را وخیم تر كند و عفونت های گوش میانی را سبب می شود. استعمال فرآورده های غیرتدخینی توتون مانند انفیه و تنباكوی جویدنی با افزایش بروز سرطان های دهان، التهاب لثه ها و پوسیدگی دندان ها رابطه دارد.
منبع : باشگاه اندیشه