جنگ بر سر کثیف ترین حوزه نفتی جهان

هر چند که شرکت های بزرگ بین المللی برای استخراج نفت و گاز از اعماق زمین و کف دریاها با مشکلات فنی زیادی سر و کار دارند ولی چالش جدیدی که به تازگی این شرکت ها با آن مواجه شده اند مشکلاتی است که گروه های طرفدار محیط زیست در حال بوجود آوردن برای آنها هستند.
شرکت انگلیسی شل یکی از این شرکت هاست که در حال حاضر برای استخراج بزرگترین حوزه های «نفت ماسه» جهان در شمال کانادا که پیش بینی می شود ذخایر آن فراتر از ذخایر نفتی عربستان باشد با مخالفت جدی طرفداران محیط زیست در این کشور مواجه شده است.
به گزارش هفته نامه آمریکایی «تایم» بزرگترین منابع دست نخورده نفت جهان در شمال کانادا در حال حاضر تبدیل به جبهه نبرد جدیدی بین طرفداران محیط زیست و صنعت انرژی این کشور شده است.
شرکت شل که قصد سرمایه گذاری میلیارد پوندی در حوزه های نفت ماسه «آتاباسکا» را دارد با این استدلال طرفداران محیط زیست مواجه شده که حوزه های نفت ماسه شمال کانادا کثیف ترین حوزه های نفتی جهان هستند که پالایش آنها ۳ الی ۴ برابر گاز دی اکسید کربن ‍‍‍CO۲ بیشتری در مقایسه با استخراج از یک حوزه معمولی ایجاد می کند.
در همین حال «کلیو ماتر» مدیر اجرایی شرکت شل در کانادا می گوید: در برابر افزایش شدید تقاضا و قیمت های بالا نمی توان مقاومت کرد؛ این حوزه های نفتی بسیار عظیم هستند و ذخایر آنها از ذخایر نفتی عربستان بزرگتر است، حالا زمان آن رسیده که آنها را استخراج کنیم.
بنابر گزارش تایم حوزه های نفتی آتاباسکا ذخایری بالغ بر ۷/۱ تریلیون بشکه نفت دارند که می توان با استفاده از تکنولوژی های موجود ۱۷۵ میلیارد بشکه آنرا استخراج کرد و ۱۳۵ میلیارد بشکه نفی باقیمانده را نیز می توان با تکنولوژی هایی که در دست تکمیل است در آینده ای نه چندان دور استخراج کرد که به این ترتیب استخراج این ۳۱۰ میلیارد بشکه باعث می شود که ذخایر کانادا از عربستان که ۲۶۴ میلیارد بشکه نفت دارد پیشی بگیرد.
برای کشورهای غربی مخصوصا آمریکا، نفت کانادا فرصتی است که بتواند اعتیاد و وابستگی خود به نفت خاورمیانه را از بین ببرند ولی هزینه های زیست محیطی این کار نیز بسیار بالاست. این به این خاطر است که نفت ماسه شامل قیر نفتی چسبناک و ماسه است، ترکیبی که در حال حاضر تنها از طریق حفاری و نابود کردن جنگل های این منطقه استخراج آن امکان پذیر است.
مخالفت گروه های طرفدار محیط زیست تنها مشکل شرکت شل برای استخراج نفت ماسه حوزه نفتی آتاباسکا نیست. در حال حاضر دره های زیادی در این منطقه قرار دارند که عمق تعدادی از آنها به صدها پا می رسد.
این در حالی است که در کنار این درهای عمیق نیز تالاب هایی قرار دارند که توسط پس ماندهای استخراج نفت و ماسه های آلوده و سایر پس مانده ها آلوده شده اند. به همین علت شرکت شل همراه با شرکت های Sucor و Syncrude که از شرکت های اصلی فعال در منطقه هستند در حال کار بر روی شیوه دومی برای استخراج هستند که در این روش قرار است آب بسیار جوش به داخل زمین پمپ می شود تا گرمای آب نفت چسبیده به ماسه را جدا کند تا بتوان آن را با دستگاه مکنده جمع آوری کرد. بنابر این گزارش هر دو روش و مراحل پالایش بعدی آن به انرژی زیادی نیاز دارد که معادل با ۳۰ درصد مقدار انرژی موجود در نفت استخراجی است.
طبق اخبار منتشر شده آنچه که منجر به افزایش شدید مخالفت گروه های طرفدار محیط زیست شده تصمیم شل و شرکایش به افزایش استخراج است که منجر به تخریب بیشتر محیط زیست منطقه می شود.
شرکت شل در حال حاضر روزانه ۱۵۰ هزار بشکه نفت استخراج می کند و قصد دارد این میزان را با پنج برابر کردن به میزان ۷۷۰ هزار بشکه افزایش دهد. این در حالی است که شرکت های Syncrude و Suncor نیز برنامه های مشابهی برای افزایش تولید خود به میزان ۵۰۰ هزار بشکه دارند.
چنین برنامه هایی برای افزایش تولید به انرژی زیادی نیاز دارد که شرکت های نفتی تصمیم گرفته اند یک خط لوله ۸۰۰ مایلی در طول جنگل بسازند. این در حالی است که طرح های نیز برای ساخت یک نیروگاه هسته ای در اطراف منطقه مورد نظر وجود دارد.
وجود چنین طرح ها و برنامه هایی باعث به صدا در آمدن زنگ خطر در میان گروه های طرفدار محیط زیست مانند گروه انگلیسی WWF شده و باعث شده تا این گروه دفتری در Edmonton مرکز ایالت Alberta تاسیس کند تا مبارزات خود را برای جلوگیری از توسعه طرح ها و کنترل کردن فعالیت شرکت های نفتی آغاز کند.
در همین خصوص «جیمز لیتون» مشاور در زمینه نفت و گاز می گوید: نفت ماسه بدترین منابع نفتی هستند، استخراج نفت از آنها انرژی بسیار زیادی نیاز دارد که این میزان انرژی جنگل، رودخانه ها، دریاچه ها و هوای منطقه را آلوده می کند.
بنابر اظهارات روسای گروه های طرفدار محیط زیست عوارض ناشی از چنین برنامه هایی با تصویری که شرکت شل بعنوان«سبزترین شرکت نفت جهان» از خود ارائه می دهد بشدت مغایر است.

محمد صادق امینی

منبع : ایران انرژی