بازگشت به اوج اقتدار(۲)

«كریكیس» در این باره می گوید: «ما تلاش داریم تا به همگان ثابت كنیم كه كشورمان طی ده سال آینده به برق بسیار بیشتری نیاز خواهد داشت.» هدف این صنعت به گفته او افزایش سهم انرژی هسته ای از كل تولید برق آمریكا از ۲۰ درصد فعلی به ۲۴ درصد طی ۱۵ سال آینده است. «كریكیس» بر این باور است كه اگر قیمت گاز طبیعی در بازارهای جهانی همچنان به روند صعودی خود ادامه دهد، در آن صورت هزینه بسیار سنگین احداث نیروگاه های هسته ای جدید كه معمولاً حدود ۳ میلیارد دلار برآورد می شود به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه خواهد بود.ریسك «هدف قرار دادن زیرساخت های هسته ای توسط تروریست ها» در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آشكار شد. از آن به بعد، سیاستگزاران غربی، از پرزیدنت «جورج دبلیو بوش» گرفته تا «خاویر سولانا» مسئول امنیت اتحادیه اروپایی، آشكارا جنگ با تروریسم هسته ای را در رأس اولویت های خویش قرار داده اند. «بوش» اعلام كرده است كه «اولویت اصلی آمریكا ممانعت از دستیابی تروریست ها به سلاح های كشتار جمعی خواهد بود.» سناتور «جان كری» رقیب دموكرات او نیز در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ماه نوامبر بارها در مورد خطر وقوع تروریسم هسته ای هشدار داده بود.
بسیاری از كشورها در پی وقوع حملات ۱۱ سپتامبر اقدام به ارتقای ملاحظات ایمنی در واحدهای نیروگاهی هسته ای خود كردند. در ایالات متحده، صاحبان این قبیل واحدها در مجموع یك میلیارد دلار اضافی را تا پایان سال ۲۰۰۴ بابت ارتقای كنترل های امنیتی، تشدید محافظت های نظامی، ارائه آموزش های اضافی به پرسنل امنیتی و بالاخره كنترل خودروهای عبوری در محدوده نسبتاً وسیعی از اطراف رآكتورها به منظور جلوگیری از انتقال مواد مشكوك هسته ای خواهند پرداخت. «وولفگانگ كروگر» مهندس هسته ای و نایب رئیس «شورای بین المللی ریسك و نظارت» كه یك مؤسسه مستقل با مقرهایی در ژنو محسوب می شود، خطر «هدف قرار دادن زیرساخت های هسته ای توسط تروریست ها یا حمله به كاروان های حامل زباله های هسته ای» را نوعی بازی سیاسی قلمداد می كند كه دائماً با هدف ضربه زدن به روند توسعه این قبیل منابع انجام و پیگیری می شود. او در این باره با طرح استدلال جالبی می گوید: «راه های متعدد بسیار آسان تری برای آسیب رساندن به مردم و كشتن آنها وجود دارد.» اما از آنجایی كه بیشتر رشد پیش بینی شده برای صنعت برق هسته ای در ممالك در حال توسعه اتفاق خواهد افتاد و از قضا این كشورها معمولاً فاقد استانداردهای لازم برای تأمین امنیت نیروگاه های هسته ای هستند، بنابراین دغدغه ها پیرامون توسعه این قبیل نیروگاه ها دائماً در حال افزایش هستند.شاید بزرگترین نگرانی وزارتخانه های دفاع كشورها و اعضای «سازمان پیمان آتلانتیك شمالی» (ناتو) تكثیر سلاح های هسته ای در سایه اجرای برنامه های غیرنظامی انرژی باشد. این مسئله غامض همچون تیری به قلب معاهده منع تكثیر سلاح های هسته ای (NPT) می رود، معاهده ای كه آژانس بین المللی انرژی اتمی مسئول حراست از اجرای آن شناخته می شود. علاوه بر خلع سلاح هسته ای، این معاهده به ۱۸۴ امضاكننده آن تعهد می دهد كه سالیانه بر امر تكثیر مواد هسته ای نظارت كند و در عین حال قدرت های هسته ای را متعهد می سازد تا فناوری هسته ای را به منظور تولید برق (و مقاصد صلح آمیز دیگر) در اختیار سایرین قرار دهند.اما به عنوان یك دیپلمات بلندپایه در ناتو در نظر داشته باشید كه «شما نمی توانید به طور مصنوعی جنبه غیرنظامی را از جنبه نظامی جدا كنید. همه در اینجا از این امر آگاهند. به همین ترتیب، شما نمی توانید بحث و مناظره پیرامون تكثیر سلاح های هسته ای را از بحث و مناظره پیرامون منابع انرژی جایگزین جدا كنید.» هر كشوری كه بعد از اجرایی شدن پیمان منع تكثیر سلاح های هسته ای در سال ۱۹۷۰ اقدام به توسعه توانایی های هسته ای خود كرده است، از اسرائیل گرفته تا هند و پاكستان و اخیراً حتی كره شمالی، حتماً (طبق تجربه) پشت برنامه های هسته ای غیرنظامی یا تحقیقاتی خود اهداف نظامی را مستتر داشته است.انگیزه تكثیر سلاح های هسته ای به موازات توسعه برنامه های صلح آمیز هسته ای افزایش یافته است. كشورها دیگر به زرادخانه های تسلیحاتی همسایگانشان به دیده شك و تردید می نگرند. به عنوان مثال، كره شمالی ذخیره سازی پنج تن مواد هسته ای را در ژاپن همواره توجیه قانع كننده ای برای تعقیب برنامه های تسلیحاتی هسته ای اش معرفی كرده است. با این وجود، به گفته «مك دونالد» آژانس بین المللی انرژی اتمی قصد دارد جلوی تكثیر سلاح های هسته ای را از طریق تضمین امنیت چرخه سوخت هسته ای با بهره جستن از فرآیندی به نام «اجاره دادن سوخت» بگیرد. به جای صدور فناوری غنی سازی اورانیوم یا بازفرآوری سوخت هسته ای به كشورهای تازه وارد، آژانس قصد دارد تا از طریق ترغیب قدرت های هسته ای جهانی اورانیوم غنی شده در حد ضعیف را كه هرگز نمی تواند در فرآیند ساخت یك بمب مورد استفاده قرار گیرد در اختیار آنها قرار داده و بعد هم زباله های پسماند رادیواكتیو را كه حاوی عنصر خطرناك پلوتونیوم است باز پس بگیرد.اما مخالفان می گویند كه این طرح به دو دلیل از درجه اعتبار ساقط است: نخست، اجرای این طرح ضرورتاً به قانونمند شدن حمل و نقل مواد رادیواكتیو در سراسر جهان خواهد انجامید كه بالقوه تروریست ها را به حمله به كاروان های حامل این مواد ترغیب می كند. دوم، اجرای این طرح باعث برافروخته شدن نارضایتی های گسترده در اروپا خواهد شد، زیرا موضوع انتقال و دفن زباله های پسماند رادیواكتیو همواره یكی از اصلی ترین دلایل بدبینی مردم به انرژی هسته ای بوده است.«مایك تاونسلی» مدیر روابط عمومی Greenpeace International در این باره می گوید: «راه حل هایی شبیه طرح آژانس در دنیای واقعی مؤثر واقع نخواهند شد.» وی در پایان با لحنی انتقادآمیز یادآوری می كند: «در صورت اجرای این قبیل طرح ها شما هر هفته شاهد حمل و نقل محموله هایی از زباله های هسته ای در سراسر كره زمین خواهید بود، و من فكر می كنم كه مردم انگلستان یا روسیه هرگز ورود دائمی زباله های خطرناك رادیواكتیو را به كشورهای شان تحمل نخواهند كرد.»

منبع : باشگاه اندیشه