رانندگی در سالخوردگی

سالخوردگی فصل كم‌رنگ شدن توانایی‌ها و قدرت‌های بشری است. به موازات كم شدن این توانایی‌ها، محدودیت‌های ذاتی انسانی نیز در این دوره سنی بیشتر خود را نشان می‌دهد. پذیرفتن این امر به خصوص برای آن دسته از افرادی كه سال‌های جوانی و میانسالی‌شان را با انرژی و فعالیت زیادی پشت‌سر گذاشته‌اند، به مراتب سخت‌تر و ناممكن‌تر است.
واكنش برخی افراد به این موقعیت انزوا و گوشه‌گیری از فعالیت‌های اجتماعی و نهایتا افسردگی است كه مسلما واكنش درستی نیست. اما افراد دیگری هستند كه سعی می‌كنند این محدودیت‌ها را بشناسند و به نحوی با آنها كنار بیایند، طوری كه از همین دوره نیز بهره لازم را ببرند و خوب، سالم و بانشاط زندگی كنند.
● دیدن، شنیدن، راندن
رانندگی یكی از موقعیت‌هایی است كه كم شدن توانایی‌های بشری را در دوران سالمندی خیلی خوب نشان می‌دهد. در این سنین قوای ذهنی تا حدی- به نسبت دوران نوجوانی و جوانی- كاهش می‌یابد. بنابراین مدت زمانی كه بین دیده شدن یك مانع یا شنیده شدن یك صدای هشدار دهنده و بعد پردازش آن، تصمیم‌گیری در قبال آن و در نهایت اجرای واكنش مناسب نسبت به آن لازم است، به طرز قابل توجهی افزایش می‌یابد. این یعنی همان <زمان واكنش> كه پیش از این درباره نقش آن در سلامت رانندگی توضیح داده شد.
سالمندان متاسفانه دچار كاهش قدرت ورودی‌های بدن- یعنی شنوایی و بینایی- هم می‌شوند كه باز آنها را در معرض خطر بیشتری در هنگام رانندگی قرار می‌دهد.
<پیرچشمی>، یكی از عوارض مربوط به دستگاه بینایی است كه در این دوران اتفاق می‌افتد. پیرچشمی به این معناست كه چشم قدرت تطابق خود را برای دید اشیا در فواصل مختلف، از دست می‌دهد. یعنی نمی‌تواند خود را برای دیدن اجسام به نسبت فاصله‌شان از چشم هماهنگ كند. ضمن آنكه دیگر مشكلات چشمی مانند بالا رفتن فشار كره چشم (آب مروارید) هم در این دوران شایع است و می‌تواند دید را مختل كند.
لرزش دست و اندام‌ها و كم شدن قوای جسمی هم در صورتی كه خیلی شدید باشد، می‌تواند در رانندگی یك سالمند اختلال ایجاد كند و نگذارد او به اندازه سال‌های گذشته از مهارت‌هایش استفاده كند. همچنین ممكن است چنین فردی خیلی زود از تمركز زیاد، نشستن مداوم در صندلی ماشین و نگه داشتن فرمان آن احساس خستگی كند.
همه موارد فوق باعث می‌شود كه رانندگی در دوران سالخوردگی ملاحظات خاصی داشته و انجام آن نیازمند دقت و توجه بیشتری باشد تا سلامت و ایمنی راننده و سایر سرنشینان فراهم شود.
● راننده بمانید
اولین توصیه به سالمندان عزیز آن است كه حتی‌الامكان از وسایل نقلیه عمومی استفاده كنند. این كار هم به كم شدن ترافیك شهر و آلودگی هوا كمك می‌كند و هم شما را از رانندگی طولانی و خسته كننده بی‌نیاز می‌سازد.
اگر در هر كدام از موارد گفته شده مشكل جدی دارید، به این توصیه بیشتر دقت كنید. در مسیرهای كوتاه می‌توانید از وسیله شخصی‌تان استفاده كنید و خود آن را برانید. سعی كنید بیشتر از یك ساعت پشت فرمان ننشینید. مسیرهای كم تردد برای رانندگی مناسب‌ترند. پس بهتر است به انتخاب مسیر نیز توجه بیشتری داشته باشید.
از رانندگی در هوای برفی، بارانی، شب‌ها یا نزدیك غروب (اصطلاحا هوای گرگ و میش) بپرهیزید. در این اوقات دید سالم‌ترین راننده‌ها هم مختل می‌شود و مشكلات را چند برابر می‌كند.
از معاینه دوره‌ای چشم‌هایتان غفلت نكنید. از آنجا كه در پیرچشمی تطابق مختل شده و نزدیك‌بینی و دوربینی توام وجود دارد، عینك‌هایی كه از دو نوع عدسی ادغام شده ساخته شده‌اند، گزینه خوبی خواهد بود.
توصیه‌ غیربدیهی آنكه لطفا از عینكی كه تهیه كرده‌اید، استفاده كنید. سعی كنید با پنجره باز حركت كنید تا بهتر بتوانید صدای بوق‌های (و همین‌طور فریادهایی)! رانندگان محترم دیگر را بشنوید. اگر مشكل شنوایی دارید، برای معاینه مراجعه كنید و اگر نیاز به تهیه سمعك دارید، برای رانندگی هم كه شده حتما این موضوع را پی‌گیری كنید.
سعی كنید تنهایی رانندگی نكنید. حتی یك نوه ۱۰ تا ۱۲ ساله می‌تواند در موقع لزوم كمك‌هایی به شما بدهد كه فكرش را هم نمی‌توانید بكنید!
به‌طور منظم و دوره‌ای ماشین را برای معاینه پیش یك مكانیك قابل اعتماد ببرید. خراب شدن ماشین یكی از مهم‌ترین راه‌های لذت بردن از رانندگی در هر سن و سالی است.

منبع : روزنامه سلامت