آرامگاه رئیس‌المجاهدین ، قزوین

این آرامگاه در بیرون شهر قزوین و كنار جاده قدیم قزوین - كرج قرار گرفته است. بنای آرامگاه كه نقشه مستطیلی دارد، در دو طبقه ساخته شده است و طول آن 15 و عرض آن 12/60 متر است. طبقه زیرین، شامل سرداب و آب‌انبار است كه با آجر و سنگ ساخته شده است و راه ورود به آن، پلكانی است كه در جهت جنوبی بنا و زیر دو پنجره اتاق‌های طبقه اول قرار دارد.
طبقه بالا كه بخش اصلی بنا و آرامگاه است،‌ نقشه‌ای خاص دارد. اتاق چهارگوش آرامگاه در ابعاد 4/20 متر در مركز بنا قرار دارد. در وسط هر یك از ضلع‌های چهارگانه این اتا‌ق، طا‌ق‌نماهایی با قوس نعل اسبی ایجاد شده است كه طاق‌نماهای شمالی و جنوبی به دو ایوان و طاق‌نماهای شرقی و غربی به دو راهرو متصل شده‌اند. در چهار گوشه آرامگاه، چهار اتاق قرار دارد كه با قوس گهواره‌ای پوشیده شده‌‌اند. اتاق آرامگاه با طرح چهار فیل‌پوش و كتیبه‌ای در بالا اجرا و تزئین شده است. (كتیبه این بنا در حال حاضر فرو ریخته است). بر روی اتاق آرامگاه، گنبدی آجری جای دارد كه روی آن با كاشی‌های رنگی با طرح هندسی تزئین شده است كه بیش‌تر آن‌ها نیز فرو ریخته است.
سنگ مزار شكسته است؛ ولی بر روی آن تاریخ 1333 هـ.ق حك شده است و نام تراشنده آن «میرزا عبداللّه» هنوز بر روی آن خوانده می‌شود. سنگ‌قبری متعلق به همسر رئیس‌المجاهدین كه «آسیه» نام داشته، در دیوار شمالی اتاق آرامگاه نصب شده است.
شخصیت مدفون در این آرامگاه، میرزا حسن رئیس‌ المجاهدین، فرزند میرزا مسعود شیخ‌‌الاسلام قزوینی است. او از مجاهدان دوره مشروطیت در قزوین است كه در فتح تهران با سپاه آزادیخواهان كه از گیلان حركت كرده بود، ‌همكاری داشت و پس از فتح قزوین، سران مستبد این شهر را از میان برداشت.