کیمیای «عدالت طلبی»

برای شناخت وضع موجود و آرایش نیروهای سیاسی سطح جامعه الزاما باید دسته بندی های موجود را شناخت.
برای شناخت و درک بهتر این موضوع بسنده کردن به روش های گذشته و تسری دادن دسته بندی های قبلی به وضعیت موجود ما را به بیراهه می کشاند.
مثلا در یک زمان عده ای عنوان های راست و چپ را بیان کردند و نیروهای سیاسی جامعه را دچار تفرق و تشتت نمودند و در یک مقطع دیگر دسته بندی چپ و راست به زیرشاخه های ریزتر و جزءتر تقسیم بندی شد، به طوری که عنوان سنتی و مدرن نیز در دایره تقسیم بندی ها قرار گرفت،یعنی تفکیک نیروهای جامعه به شاخه های جزءتر و ریزتر بدون وجود الزامات منطقی.
اگر گرایشات حزبی در فضای جامعه غالب بود و رفتارهای سیاسی در فرآیند احزاب شناخته می شد دسته بندی های مزبور تا حدودی قانع کننده بود.
اما وقتی حزب واقعی در کشور ما وجود ندارد و فقط شبه حزب ها در آستانه انتخابات ظهور و بروز پیدا می کنند تقسیم بندی نیروهای سیاسی جامعه به بخش ها و دستجات متفاوت و گوناگون خیلی نمی تواند از دقت برخوردار باشد.
مگر در شاخه های بزرگتری مانند اصولگرا، تجدیدنظر طلب و یا اصلاح طلب که اگر بخواهیم به واقعیت امروز ایران نگاه کنیم، راه صحیح اصولگرایی اصلاح طلبانه است.
یعنی جمع تفکر اصولگرایی با مشی اصلاح امور می تواند ما را به مقصد برساند. همانطور که در پیش گفته شد چونکه احزاب در کشور سر و سامانی ندارند و گروه ها دارای برنامه و مانیفست نیستند الزاما دچار ابهام هستند مثلا در یک مقطع یک جناح در مشی سیاسی و اقتصادی شعارهای چپ گرایانه می داد و در مقطع دیگر متفاوت عمل می کرد یا اینکه جناحی با گرایش چپ، در مواضع سیاسی مواضع رادیکالی دارد اما در مشی اقتصادی گرایش لیبرالیستی و حتی ممکن است در مقاطع زمانی بنا بر مصالحی دچار تغییرات جدی شود.
جناحین سیاسی در کشور ما نیز مصداق خوبی از اظهارات فوق و تغییرات سینوسی در مقاطع مختلف می باشند. هدف از عنوان مطالب فوق به این خاطر است که گفته شود امروز شرایط کشور نوع جدیدی از گرایش ها را اقتضا می کند که در طیف بندی جدید نیز می تواند اعمال شود. به گونه ای که دسته بندی فوق ریشه در آرمان های انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ دارد و شرایط امروز که عده ای با ثروت های باد آورده و رانت جویی های اقتصادی و سیاسی به دنبال عافیت طلبی و منفعت جویی هستند و سیکل خطرناک ثروت- قدرت و قدرت-ثروت را ایجاد کرده اند این طیف بندی را می طلبد و آن رابطه هر فرد، تفکر و جناح و ... با «عدالت» است.
اساسا «عدالت طلبی» نه در شعار که در عمل مشخص می کند که ما در کجا قرار داریم.
پیشینه، سابقه و گذشته پرافتخار باید با عدالت و نسبت آن با عدالت سنجیده شود.
و آن هم نه عدالتی که در شعار گفته می شود که آن نه عدالت بلکه «ادالت» است. عدالتی اصالت دارد که در عمل اجرا می شود که آن نیز باید از خود، خانواده، اطرافیان، جناح و نزدیکان شروع شود.
طیف بندی امروز در دو بخش خلاصه می شود
«عدالت خواهی» و «ضد عدالت خواهی». اینکه هر فردی در کدام طیف قرار دارد نه با تئوری های رایج و سخنان و نوشته های زیبا بلکه با عمل مشخص می شود.
پس به جای دسته بندی گذشته که نه بر اساس واقعیات بلکه بر اساس نگرش های غربی و آموزه های غیرخودی ایجاد شده بود باید از مقوله عدالت طلبی استفاده کرد. چرا که عدالت خواهی و فریاد بلند عدالت طلبی و ایستادگی در برابر مفاسد و مظاهر بی عدالتی نظام و کشور را در برابر آسیب ها در امان نگه می دارد.

دکتر محمدرضا جمالی

منبع : روزنامه جوان