جوانان و رسانه ها

● واقعیت هایی از دنیای رسانه:
۱) رسانه ها دامنه تاثیرات گسترده ای دارند:
- لباسی که می پوشیم تابع پیش بینی وضع هوا از رسانه است.
- گزینش فعالیت های اوقات فراغت (سینما، پارک و ...) بر اساس الگوهای ارایه شده در رسانه شکل می گیرد.
- سرچشمه بسیاری از عقاید و افکار مردم رسانه هاست.
- الگوی مصرف، الگوی پوشش و بسیاری از الگوهای رفتاری، الگوهایی برگرفته از رسانه است یا حداقل رسانه ها در آن نقش مهمی دارند.
البته در هیچ یک از این موارد نمی توان رسانه را به عنوان علت منحصر به فرد قلمداد کرد زیرا عوامل اجتماعی متعددی در پیدایش این امور دخالت دارند. اما در هر حال باید بپذیریم رسانه ها ابزار قدرتمند فرهنگ سازی و ترویج الگوهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی می باشند.
۲) هنگام بحث از رسانه ها باید بپذیریم:
- رسانه های جمعی صنعتی روبه رشد و در حال تحول هستند که:
- الف) تامین کننده اشتغال
- ب) تولید کننده کالا و خدمات
- ج) تغذیه کننده سایر منابع و صنایع هستند
- رسانه های جمعی به نهادی اجتماعی تبدیل شده اند که با قواعد و هنجارهای خود این نهاد را به جامعه و سایر نهادهای اجتماعی پیوند می دهد.
- رسانه های جمعی یکی از منابع مهم قدرت محسوب می شوند و می توان آنها را در نقش ابزاری برای کنترل مدیریت و نوآوری در جامعه تلقی کرد.
- رسانه ها جایگاه بروز ظهور تحولات فرهنگی هستند هم در معنی هنر و اشکال نمادین آن و چه در معنای مدها، خلق و خو، شیوه زندگی و هنجارها.
- رسانه ها منبع غالب تعاریف و تصاویر و واقعیت اجتماعی نزد گروه ها هستند. رسانه ها این توانایی را دارند که داوری ارزشی و هنجاری خود را مخلوط با اخبار و برنامه های سرگرم کننده بیان کنند.
۳) در کنار موضوعاتی که طرح شد می باید به مسایل زیر نیز توجه داشته باشیم:
- جامعه ما جامعه ای جوان است و به طور طبیعی نیازهای رسانه ای عمده کشور می باید در ارتباط با این گروه سنی تعریف شود.
- وجود ویژگی های خاص این مقطع سنی باعث می شود تا هنگام بحث پیرامون موضوع جوان و رسانه ویژگی هایی چون: هویت یابی - حقیقت جویی - پرسشگری و دین باوری و مشارکت جویی را مدنظر قرار دهیم. (در مقیاس کلان)
- در سطح روشها می باید ویژگی هایی نظیر تنوع طلبی - زیبا دوستی - بهره گیری از عنصر هنر استفاده از قالب های جذاب و ... را مدنظر قرار داد.
۴) با این اوصاف من بنا دارم در این جلسه به طرح موضوعاتی در قالب پرسش هایی بپردازم که پاسخ هر یک از آنها می تواند زمینه ای برای بحث هایی گسترده و راهگشا در جهت نیل به یک الگو و مدل بومی توسعه رسانه های کشور ما به عنوان کشوری جوان باشد:
الف) تصویر جوان در رسانه های ما چگونه تصویری است؟
ب) این تصویر تا چه حد با تصویر جوان آرمانی مورد تاکید در فرهنگ دینی و ملی ما مطابقت دارد؟
ج) فاصله این تصویر با واقعیت های روز جامعه تا کجاست؟
د) منابع ارایه این تصویر کدامند؟ (منابع درون فرهنگی یا منابعی بیرونی پدید آورنده این تصویرند؟)
ه) مسایل جوانان از منظر رسانه های ما چیست؟
و) آیا این مسایل، مسایل واقعی جوانان ما محسوب می شوند؟
ز) مسایل طرح شده از سوی رسانه ها در ارتباط با جوانان تا چه حد بر مبنای مساله یابی و به چه میزان بر اساس مساله سازی شکل گرفته است؟
ح) آیا می توان از مدلی علمی برای چگونگی انعکاس مسایل جوانان در رسانه ها سخن گفت؟
ط) آیا جوان در رسانه های ما به صورت فرصت و تهدید ادراک می شود یا به عنوان مفهومی مستقل؟
ی) جوان باوری رسانه های ما تا چه میزان است؟
ک) سهم و نقش جوانان در تولیدات رسانه ای کشور به چه میزان است؟ (در حوزه های برنامه ریزی - سیاستگذاری و اجرا)
ل) چه میزان از تولیدات رسانه ای کشور برای جوانان است؟ سهم جوانان از تولیدات رسانه ای کشور به چه میزان است؟
م) نگاه جوانان به رسانه ها چگونه است؟ تا چه حد نسبت به رسانه ها از سوی جوانان اعتماد وجود دارد؟
ن) جایگاه رسانه در سبد مصرف کالاها و محصولات فرهنگی جوانان به چه میزان است؟
س) نقش و سهم مطبوعات عامه پسند و چگونگی اثرگذاری آن بر جوانان به چه شکلی است؟
این سوالات و سوالات مهم دیگری که در این حوزه مطرح است همگی سوالاتی اساسی محسوب می شوند که اگر بخواهیم نسبت به مساله جوان و رسانه با دیدی وسیع نگاه کنیم عملا از این منظر می باید وارد شویم.
من این پرسشها را به بحث بین شما می گذارم و انتظار دارم مقالات پژوهشی شما در این مسیر راهگشای مساله باشد.

نویسنده : مرتضی طلایی
منبع: وبلاگ نویسنده

منبع : روزنامه مردم سالاری