ائتلاف میان تشکل‌های سیاسی رقیب و پرسش‌های پیشینی

این روزها یکی از مهم ترین مباحث سیاسی کشور مسألۀ کاندیداهای بالقوۀ ریاست جمهوری، اجماع گروه ها و تشکل های مختلف سیاسی بر سر یک کاندیدای واحد است و در این میان هر روز خبری از حضور یا عدم حضور اشخاص مختلف و ظهور و بروز کاندیداهای جدید در جناح های مختلف به چشم می خورد.
اما نکته جالب در این میان مباحثی است که به صورت جسته و گریخته پیرامون ائتلاف میان بخشی از اصول گرایان و اصلاح طلبان برای معرفی یک کاندیدای مورد پذیرش برای هر دو طرف، به گوش می رسد. چیزی که بسیاری از افراد را به تعجب وا داشته و پرسش های زیادی را در اذهان مطرح نموده است.
اساساً ائتلاف یکی از روش های سیاسی و انتخاباتی در نظام های سیاسی است و هم پیش از انتخابات و هم پس از آن می تواند اتفاق بیفتد. نفس چنین کاری نه مزموم است و نه ممدوح. ائتلاف، معمولاً زمانی شکل می گیرد که هیچ کدام از احزاب و گروه های سیاسی در یک نظام سیاسی نتوانند به آرای مناسب برای کسب کرسی های مجلس یا مقام ریاست جمهوری دست یابند .بنابراین ، آن ها با گروه ها و احزابی که دارای هماهنگی بیش تری هستند دست به ائتلاف برای تجمیع آرا زده و جریان نزدیک به خود را به پیروزی در انتخابات امیدوار می سازند.
البته ائتلاف هایی نیز می تواند صورت بگیرد که در آن گروه های مختلف با گرایش های متضاد و بعضاً متعارض نیز به ائتلاف با هم بپردازند. معمولاً این گونه ائتلاف ها در شرایط اضطراری و به خاطر وجود خطری که منافع ملی یا منافع کلان گروه های مختلف را تهدید می کند، ایجاد می گردد. یکی از مهم ترین نمونه های این ائتلاف هم گرایی بی نظیر گروه های سیاسی در انتخابات دو دورۀ قبل ریاست جمهوری در فرانسه بود که در آن گروه های راست گرا به رهبری شیراک ، با گروه های چپ، برای مبارزه با ژان ماری لوپن ناسیونالیست افراطی فرانسوی دست در دست یکدیگر گذاردند.
با در نظر داشتن این مسائل، در ائتلاف فرضی گروه های سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری آینده چند مسألۀ اساسی را باید با تأمل و تعمق مورد توجه قرار داد.
در این زمینه ، پیش از پرداختن به اصل ائتلاف و چند و چون آن باید به پرسش های زیر پاسخ گفت. پرسش هایی که در عین بدیهی بودن ، برخی از آنان حائز اهمیت فراوانی است و در هر ائتلافی باید مورد توجه قرار گیرد.
۱) اساساً این ائتلاف از جنس کدام یک از دو نمونۀ بالاست؟
۲) این ائتلاف فرضی بر چه مبنایی صورت می گیرد، به بیان دیگر کدام مشکل اساسی وجود دارد که همۀ گروه ها از اصلاح طلب و اصول گرا باید با هم ائتلاف کنند؟
۳) این ائتلاف فرضی به چه منظور صورت می گیرد؟
۴) دیگر این که این ائتلاف یک ائتلاف فراگیر است یا ائتلاف بخش هایی از این گروه ها با یک دیگر ؟
۵) حدود قدرت گروه ها و سهم آن ها از قدرت پس از پیروزی احتمالی چگونه خواهد بود؟
۶) شخصیتی که حول او این ائتلاف شکل می گیرد واجد چه خصوصیاتی باید باشد؟
پرسش های بالا از این جهت مطرح گردیده است که تلاش هایی از سوی برخی از چهره های سیاسی در جناح های سیاسی مختلف به چشم می خورد که ضرورت هم گرایی و ائتلاف "اصول گرایان و اصلاح طلبان معتدل" را دنبال می کنند. اما در این میان پیش از این که این تلاش ها به نتیجه برسد ، باید مرزها و ضرورت های موضوع دقیقاً مشخص شود تا بتوان در مورد این که این ائتلاف فرضی حول چه شخص یا گروهی صورت گیرد ، سخن گفت.

کیان نکته دان

منبع : پایگاه خبری ـ تحلیلی فرارو