باید های مهندسی کابینه دهم

همه ما براین امر واقفیم که پیامبر اکرم (ص) عقل کل است و هیچ نیازی به مشورت ندارد اما قرآن خطاب به ایشان می فرماید “وشاورهم فی الامر” لذا راز مشاوره پیامبر اکرم نهادینه شدن مشاوره در جان مدیران کشور اسلامی است و اینکه آنها بر این باور باشند که یک فکر به تنهایی نمی تواند مدیر ۷۰ میلیون جمعیت باشد.آنچه که در تشکیل کابینه دولت دهم از اهمیت ویژه برخوردار است این موضوع است که اعضای مدیریت کشور چه در سطح کلان، چه در سطح وزیران و چه در سطوح دیگر دارای دو ویژگی تعهد دینی و کارامدی، کارآیی، لیاقت و تخصص اداره کار باشد.در تشکیل کابینه نه تغییر اصل است و نه عدم تغییر بلکه اصل مهم تعهد و تخصص است.بر این اساس کابینه ای در شان یک دولت اصولگراست که دو ویژگی در خود داشته باشد: اولا رئیس جمهور با همکاری مجلس شورای اسلامی بکوشند وزیرانی تعیین شوند که بتوانند در عرصه ای که به آنها واگذار شده خدمتگزار شایسته باشند. در ثانی تلاش شود وزیران به گونه ای انتخاب شوند که نیازی به ترمیم کابینه نباشد. ۴ سال برای یک رئیس جمهور مدت زیادی نیست و هیچ فرصتی برای آزمون خطا وجود ندارد. اینکه وزیری بدون پشتوانه مدیریتی در کابینه مشغول خدمت شود و در این سمت به کسب تجربه بپردازد باعث تزلزل در مدیریت کشور خواهد شد و قطعا به مصلحت کشور نخواهد بود.امروز پس از گذشت ۴ سال از تجربه مدیریتی دولت نهم بساری از دوستان و دلسوزان دولت و رئیس جمهور منتخب به این نتیجه رسیده اند که موفقیت بیش از پیش دولت نیازمند تغییر در ترکیب کابینه نهم است.برخی وزرای دولت نهم اگر چه نیروهای متدین و متعهدی هستند اما ثابت کردند که توان لازم برای اداره وزارتخانه یا سازمانهای وابسته به دولت را ندارند. در دولت نهم برخی وزیران تمام تلاش خود را کردند ، اما طرح و نوآوری و توانی بیش از آنچه که نشان دادند ندارند.لازم است این وزیران و مدیران ارشد در دولت دهم کنار گذاشته شده و افراد پرتحرک،توان مند وکارآمد به صحنه آورده شوند. در دولت نهم اگر چه شاهد سختکوشی و تلاش بسیار دولت بودیم اما در برخی از حوزه‌ها انتظارتی از سوی مردم مطالبه شده بود،که دولت نیز توجه‌ مناسبی به آن داشت، اما متاسفانه برخی از این مطالبات اجرایی نشد که امیدواریم در دولت دهم این مشکل برطرف شود.به دلیل عملکرد موفقیت آمیز دولت نهم و شعارهای رئیس جمهور در ایام تبلیغات انتخاباتی و رای ۲۴ میلیونی مردم به رئیس جمهور منتخب و مهم تر از آن حضور ۸۵ درصدی مردم در پای صندوق های رای توقعات مردم از دولت منتخب بسیار بالا رفته است.دولت دهم بار سنگینی را بر دوش گرفته است.متناسب با این توقعات و بار سنگین دولت دهم به مدیرانی کارآمد و هیئت وزیرانی با توان بالای علمی و تجربه های کافی نیازدارد.افرادی که به صحنه کلان اجرایی کشور می آیند باید توانایی بالایی در مقایسه با وزرای قبل داشته باشند زیرا برخی وزرای دولت نهم ثابت کردند که توان لازم برای اداره وزارتخانه یا سازمانهای وابسته به دولت را ندارند و مشورت می تواند این خلاء ها را پر کند. با مشورت می توان نواقص را برطرف کرد و دولتی کارآمد، نواندیش و متناسب با توقعات مردم تشکیل داد. با توجه به افزایش مطالبات عمومی از دولت دهم باید با استفاده از تجربه چهار‌ساله و جمع‌بندی نتایج آن به خصوص در مرحله چینش و انتخاب اعضای کابینه جدید با دقت بیشتری وارد عمل شود تا نقاط قوت قبلی را تقویت و نقاط مورد ابهام را برطرف را کند.هرقدر مشاوره بیشتری در این زمینه انجام شود شاهد پایداری بیشتری در مدیران هستیم.در دولت نهم ناپایداری در مدیران و برخی مسئولان باعث بی ثباتی در اداره کشور شد و خسارات زیادی به سامانه مدیریت کشور وارد آمد که اگر تصمیم رئیس جمهور بر مشورت در انتخاب افراد کابینه جدی باشد می تواند فضای جدیدی برای کشف توانمندی بیشتر باز کند.رئیس جمهور باید تغییرات را به گونه ای اعمال کند که نیاز به تغییرات مکرر در دوره مدیریت یک مدیر یا وزیر نباشد زیرا این گونه تغییرات پی در پی در شان نظام و کشور نیست.قطعا کابینه‌ دهم نسبت به کابینه نهم تغییرات زیادی خواهد داشت، اما امیدواریم این تغییرات در جهت افزایش کارآمدی و قوی‌تر شدن دولت نهم باشد. این مسئله مستلزم آن است وزرایی که معرفی می‌شوند علاوه بر مباحث اعتقادی تدین، همراهی و همفکر بودن با رئیس جمهور، تخصص داشتن در زمینه آن بخشی که منصوب می‌شوند و همچنین دارای مدیریت و سابقه روشن اجرایی باشند.در کابینه‌ دهم باید شایسته‌سالاری به نحو‌ی دقیق اعمال شود. در واقع باید از نیروهای خبره، باتجربه و عالم نسبت به موضوعات مختلف در کابینه استفاده شود.چه وزراء و چه معاونان رئیس جمهور باید در رشته‌های تخصصی متناسب خودشان انتخاب شده و از توانمندی‌ها و تجربیات خوبی برخوردار باشند. علاوه بر آن، این افراد باید تعهدی نسبت به به کارگیری نیروهای خبره داشته باشند. در دولت دهم علاوه بر اینکه مانند دولت نهم حفظ ارزش‌های اسلامی ضرورتی قطعی است اما در دولت دهم بایستی تغییرات در کابینه به شکلی صورت گیرد که اولا یک تیم اقتصادی کاملا پر توان و برخوردار از دانش و تجربه بسیار بالای مدیریتی و علمی و در عین حال تیمی هماهنگ باشند.به نظر می‌رسد با عنایت به اهداف بسیار بزرگی که نظام جمهوری اسلامی ایران دارد، طبعا باید از افراد متخصص و دلسوز، همگام، همفکر و همدل و همراه با رئیس‌جمهور و تابع ولایت مطلقه فقیه در کابینه دولت دهم استفاده کرد. علاوه بر آن افرادی که برای ریاست هر وزارتخانه‌ای منصوب می‌شوند دقیقا باید از تخصص و تعهد و تجربه کافی و حتی سابقه‌ی درخشان اجرایی برخوردار باشند.لازم است مجلس و رئیس جمهور با انتخاب بهترین نیروها، کابینه ای قوی و توانمند جهت تحقق اهداف بلند کشور تشکیل دهند. اکثریت اصولگرایان مجلس در ایام انتخابات حسن نیت خود را نسبت به دکتر احمدی نژاد نشان دادند.مجلس در حمایت از آقای احمدی نژاد سنگ تمام گذاشت و اکثر نمایندگان در حوزه های انتخابیه خود با ایثارگری در عرصه انتخابات حضور پیدا کردند، بنابراین مشورت با نمایندگان و کمیسیون های تخصصی و فراکسیون اصولگرایان قطعا به رئیس جمهور در انتخاب کابینه کمک خواهد کرد. البته نباید از این نکته غافل شد که این مشورت به معنای توصیه و سفارش نیست بلکه تنها کمکی به رئیس جمهور است تا به بهترین نحو افراد کابینه را انتخاب و معرفی کند.مشورت با نمایندگان مجلس دخالت در امور قوه مجریه نیست بلکه این اقدام کاری کارشناسانه بوده و الا تصمیم نهایی با شخص رئیس جمهور است.اگر این مشورت با نمایندگان مجلس صورت گیرد قطعا در صحن علنی و روز رای اعتماد با کاهش محسوس مخالفت نمایندگان با افراد تعیین شده به لحاظ کارشناسی خواهیم بود. انتخابی که پس از عبور کارشناسانه مجلس باشد مطمئنا پایدار تر خواهد بود و به مدیریت کشور کمک خواهد کرد. نیروهای متفکر اصولگرا در مجلس می‌توانند کمک شایانی به دولت دهم در همه امور کنند، که به همین دلیل مقام معظم رهبری همواره به ارتباط و تعامل دولت‌ها با مجلس شورای اسلامی تاکید کرده‌اند.
اصل تفکیک قوا به معنای عدم همکاری نیست بلکه این موضوع به نحوی تعاملی میان قوه ای برای پیشبرد اهداف وتوسعه نظام است. دولت می تواند پیشنهادات خود را به وکلای ملت ارائه نماید تا از طریق ارتباط با فراکسیون ها وکمیسیون های تخصصی در خانه ملت از نظر استمزاجی نمایندگان برای انتخاب افراد شایسته تر در کابینه دهم استفاده کند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی موظف به بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی به‌دور از هرگونه گرایش سیاسی هستند تا از طریق تعاملی سازنده بین دو قوه ، برای کارآمدتر کردن وزارتخانه های متبوع گامهای موثرتری برداشته شود. مردم با مشارکت حداکثری خود نشان دادند از نظام و دولت توقعات زیادی دارند و دولت باید با انتخاب دقیق و درست خود در رده مدیران و مسئولان پاسخ این فداکاری مردم را بدهد. انتخاب کابینه قدرتمندی که بتواند خدمات گسترده به مردم ارائه دهد شاید پاسخ مناسبی به توقعات مردم باشد.

عباس خسروانی

منبع : روزنامه رسالت