چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا

یک ستاره در هر ثانیه بیش از ۱۱۲۰ بار دور خود می چرخد


یک ستاره در هر ثانیه بیش از ۱۱۲۰ بار دور خود می چرخد
دانشمندان موفق به كشف ستاره نوترونی شده‌اند كه در هر ثانیه بیش از یك هزار و ‪ ۱۲۰بار حول محور خود می‌چرخد و بدین‌ترتیب سریعترین ستاره دارای چرخش وضعی در جهان محسوب می‌شود.
این ستاره نوترونی درحقیقت بقایای سوخته ستاره‌ای عظیمی است كه هم‌اكنون به چگالی بسیار زیادی دست یافته كه این میزان چگالی پیش از این تنها در سیاه‌چاله‌ها مشاهده شده‌است.
به گفته ستاره‌شناسان، چگالی این ستاره نوترونی به اندازه‌ای زیاد است كه برای درك آن باید بتوانیم تمامی جرم ستاره خورشید را در منطقه‌ای به ابعاد یك شهر جای بدهیم. ماده در این ستاره به اندازه‌ای فشرده شده‌است كه تنها جرمی برابر با یك بند انگشت از این ستاره، در كره زمین صدها میلیون تن وزن خواهد داشت.
ستاره‌شناسان عقیده دارند دلیل چرخش دورانی سریع این ستاره، تمركز شدید تمامی انرژی حركتی آن است. در این ستاره نوترونی كه خود بازمانده یك ستاره عظیم است، هراز چندگاهی انفجارهای حرارتی-هسته‌ای بزرگی رخ می‌دهد و پرتوهای اشعه ایكس از آن منتشر می‌شوند. هم‌اكنون ستاره‌شناسان آژانس فضایی اروپا با استفاده از ماهواره "اینتگرال" این سازمان با مشاهده همین انفجارها موفق به اندازه‌گیری سرعت چرخش این ستاره، به نام "‪J۱۷۳۹-۲۸۵ ‪ ،"XTE شده‌اند.
ستاره مذكور هم‌اكنون با سرعت هزار و ‪ ۱۲۲چرخش در هر ثانیه، دور محور خود می‌گردد. بیشترین ركورد ثبت شده برای چرخش وضعی ستاره‌ها پیش از این به ستاره نوترونی دیگری تعلق داشت كه در هر ثانیه ‪ ۷۶۰بار دور خود می‌چرخید.
به گفته "اریك كولكرز" دانشمند آژانس فضایی اروپا، سرعت چرخش این ستاره بیشتر از میزانی است كه ما در گذشته تصور می‌كردیم ممكن است برای یك ستاره اتفاق بیفتد و به همین علت باید مشاهدات بیشتری برای تایید سرعت چرخش ستاره مذكور انجام شود.
دانشمندان عقیده دارند سرعت چرخش ستاره‌ها دارای یك حد بالای نهایی است كه چنانچه سرعت چرخش یك ستاره از آن بالاتر رود، ستاره از هم می‌پاشد.
با این وجود از آنجا كه ساختار ستاره‌های نوترونی هنوز دقیقا مشخص نیست، دانشمندان نیز نمی‌توانند حد بالای سرعت چرخش دورانی این ستاره‌ها را تعیین كنند.
به غیر از ستاره‌های نوترونی، برخی سیاه‌چاله‌ها نیز از جمله اجرام آسمانی عظیم با سرعت چرخش وضعی بالا هستند. سال میلادی گذشته ستاره‌شناسان موفق به كشف سیاه‌چاله‌ای شدند كه با سرعت ‪ ۹۵۰دور در ثانیه حول خود می‌چرخد. برای مقایسه، ستاره خورشید در منظومه شمسی با سرعتی بسیار كمتر و در هر ‪ ۳۶روز تنها یك بار حول محور خود می‌چرخد.
منبع : آموزش و پرورش استان خراسان