آیا آمریکا حمله می کند؟

«آیا آمریکا به ایران حمله می کند؟» ؛ این پرسشی است که این روزها در محافل سیاسی و رسانه ای هر دو کشور به طور جدی مطرح می شود و البته، هیچکس پاسخ دقیق آن را نمی داند و به نظر می رسد حتی کاخ سفید نیز در این باره به یک جمع بندی نرسیده است.
با این حال، در پاسخ به این پرسش، دو گزینه عمده مطرح است: گروهی بر آنند که این حمله اساساً صورت نخواهد گرفت و آنچه در این باره مطرح می شود، صرفاً یک «جنگ روانی» است که با هدف تشدید فشارها علیه ایران برای عقب نشینی از مواضع هسته ای اش شکل گرفته است و در مقابل، این باور نیز وجود دارد که خطر حمله جدی است.
به نظر می رسد، هیچ کدام از این دو گزینه، نمی تواند به تنهایی حاوی یک تحلیل واقعی باشد ولی ترکیبی از این دو دیدگاه می تواند مقرون به صحت تلقی شود.
با بررسی مولفه های منطقه ای، بین المللی و رفتارهای کاخ سفید می توان دریافت که آمریکا در حال برگزاری یک مانور بزرگ روانی علیه ایران است و همانطور که دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز گفته است، عملیات آمریکایی ها یک جنگ روانی است.
با این حال، «عملیات روانی» دانستن اقدامات آمریکا در تضاد با خطر حمله نیست و نکته کلیدی بحث حاضر نیز همین جاست.
در واقع، اینگونه نیست که «یا» آمریکا در حال انجام عملیات روانی است، «یا» در صدد حمله به ایران است بلکه هر دو گزینه قابل جمع اند و اگر دقت کنیم، حتی می توانیم بگوییم که «عملیات روانی» می تواند (و نه الزاماً) مقدمه«جنگ واقعی» هم باشد.
اگر آمریکا بخواهد به ایران حمله کند بایدپیش از هر اقدامی «قدرت پاسخگویی» کشورمان را محدود کند.
بی گمان، ایران در منطقه و به ویژه در عراق و لبنان و سوریه، از پتانسیل هایی برخوردار است که عنداللزوم می تواند با بهره گیری از آنها، آمریکایی ها را دچار دردسر کند.
مروری بر وقایع اخیر در این سه حوزه تحت نفوذ ایران نشان می دهد که آمریکایی ها در حال اجرای یک برنامه هدفمند برای خلع سلاح ایران در این مثلث هستند. آنها در لبنان، به شدت از دولت فؤاد سنیوره حمایت می کنند و خط تضعیف حزب الله و تبدیل آن یک حزب صرفاً سیاسی و غیر مسلح را دنبال می کنند ، در سوریه، به دنبال بهبود روابط «دمشق ـ تل آویو»ند و در عراق، نیز شمشیر را از رو بسته و حتی دستور قتل با ربایش فعالان ایران را صادر کرده اند.
قطعاً همه این اتفاقات به منظور آن صورت می گیرد که اگر ایران مورد حمله نظامی قرار گرفت، نتواند از برگ برنده های خود در این حوزه ها استفاده کند.
در سطح منطقه نیز یک جو روانی، سیاسی و تبلیغاتی ضد ایرانی به راه افتاده است که ابعاد آن را می توان در پایتخت های عربی به ویژه در دو کشور عربستان و اردن به وضوح مشاهده کرد.
کاهش قیمت نفت و نیز اعلام ریاض مبنی بر اینکه عربستان هر گونه اخلالی در روند عرضه نفت به بازارهای جهانی را جبران خواهد کرد نیز قطعه اقتصادی پازل حاضر است که نباید از نظرها دور بماند.
از سوی دیگر، یک حرکت آشکار در رسانه های غربی مبنی بر تبدیل «اسلام ستیزی» به «شیعه ستیزی» آغاز شده است ( که احتمالاً می توان آن را محصول توافقات سری سران برخی کشورهای ذی نفوذ عربی ـ سنی با سیاستمداران غربی دانست).
این روزها به طور جدی تلاش می شود شیعه به عنوان گرایش خطرناک اسلام به افکار عمومی معرفی شود و در این میان، ایرانیان نیز به عنوان مصداق بارز این مساله مطرح می شوند.
مجموعه این عوامل، می تواند هشداری باشد مبنی بر اینکه خطر اقدام نظامی علیه ایران جدی است.
البته، گروهی در مخالفت با وجود چنین خطری ابراز می دارند که چون آمریکا در عراق به مشکل برخورده است، به ایران حمله نخواهد کرد زیرا اساساً بن بست عراق توانی بر چنین اقدامی باقی نمی گذارد.
هر چند ممکن است این نظر گاه، در نگاه نخست منطقی جلوه کند ولی اتفاقاً به مشکل برخورد کردن آمریکا در عراق، می تواند عاملی برای تحریک واشنگتن برای حمله به ایران و تغییر صورت مساله باشد.
با توجه به جمیع جهات ذکر شده، به نظر می رسد که آمریکایی ها هم در حال اجرای یک عملیات روانی سنگین علیه ایران هستند و هم می کوشند چیدمان صحنه بازی را به گونه ای تغییر دهند که در صورت لزوم، حمله آنها به ایران، با هزینه های کمتری به همراه باشد.
این تلاش آمریکایی ، همچنین می تواند حاوی این نفع بزرگ برای واشنگتن باشد که در صورت مذاکره با ایران نیز بتواند با یک "ایران ضعیف شده" مواجه شود و قدرت چانه زنی بیشتری داشته باشد .
از این رو حقیر و بی مقدار شمردن توان و اقدامات اخیر امریکا نم تواند در راستای منافع ملی قلمداد شود چه آنکه در صورت موفقیت آمریکا در چیدن قطعات این پازل در کنار یکدیگر ، قدرت مانور ایران بسیار محدود خواهد شد و این مساله می تواند هم در رویارویی احتمالی نظامی به زیان ما تمام شود و هم در گفت وگو های احتمالی .

جعفر محمدی

منبع : سایت تحلیلی خبری عصر ایران