کاتاراکت

● کاتاراکت ثانویه چیست؟
شایع ترین عارضه بعد از عمل جراحی آب مروارید (کاتاراکت) که به روش فیکوامولسیفیکاسیون خارج کپسولی یا روش استاندارد انجام شده است، کدر شدن کپسول خلفی عدسی می باشد. شیوع آن در متون مختلف پزشکی، متفاوت بوده و میزان شیوع آن از۵۰-۴۰% در سابق، با استفاده از لنزهای داخل چشمی با طراحی جدید به کمتر از ۱۰% کاهش یافته است.
به طور کلی برای برداشتن عدسی کدر شده چشم( جراحی آب مروارید)، جراح یک برش کوچک در دیوار قدامی(جلوئی) کپسول عدسی ایجاد می کند و سپس با استفاده از امواج اولترا سوند عدسی را به قطعات کوچکتر می شکند و در نهایت محتویات آن را خارج می کند.
بعضی از بیماران تصور می کنند که جراحی آب مروارید چشم، با استفاده از لیزر صورت می گیرد، در صورتی که همان گونه که قبلا" نیز اشاره شد این عمل با استفاده از امواج مافوق صوت(اولتراسوند) انجام می شود.
دیواره خلفی(پشتی) کپسول نگهدارنده عدسی سر جای اول خود باقی می ماند تا ازعدسی جدیدی که در چشم قرار می گیرد،محافظت و نگهداری کند. پس از چند ماه یا چند سال ممکن است که این دیواره خلفی، کدر شده و مشکلاتی در دید بیمار ایجاد کند. این حالت، کاتاراکت ثانویه یا after cataract نامیده می شود.
● درمان after cataract چیست؟
در گذشته برای رفع این مشکل باید در جراحی دیگری شکافی در دیواره خلفی ایجاد می کردند تا مشکلات جدید بیمار برطرف شود. در سال های اخیر با استفاده از لیزر Nd: YAG که مخفف "Neodymium-YttriumAluminum-Garnet" لیزر است می توانند سوراخ های بسیار ظریفی در کپسول خلفی عدسی ایجاد کرده و به این ترتیب مشکلات به وجود آمده برای بیمار را برطرف کنند.
این عمل posterior capsulotomy یا برش خلفی کپسول نامیده می شود.
بنابراین اگر شما بعد از عمل جراحی کاتاراکت( آب مروارید) دچار مشکلات بینائی شوید بلافاصله می توانید آنها را با استفاده از YAG برطرف کنید.
البته به طور معمول بهتر است برای انجام کپسولوتومی ۳ تا ۶ ماه از عمل آب مروارید گذشته باشد.
● YAG Laser Capsulotomy چگونه انجام می شود؟
این عمل در مطب پزشک انجام شده، احتیاجی به بیهوشی ندارد، بدون درد است و در عرض چند دقیقه انجام می شود. لازم است که برای انجام این عمل مردمک چشم بیمار با استفاده از قطره های چشمی گشاد شود.
از آنجائی که شایع ترین عارضه این عمل بالا رفتن موقت فشار چشم است، لازم است که بیمار ۱ تا ۲ ساعت بعد از این اقدام در مطب پزشک بماند تا فشارچشم او اندازه گیری شود و خطری برای او از نظر بالارفتن فشار چشم وجود نداشته باشد.
▪ نکته: کدورت در کپسول خلفی عدسی بعد از عمل کاتاراکت قابل درمان بوده اما قابل پیش گیری نیست و نمی توان پیش بینی کرد که برای چه افرادی اتفاق می افتد.
● در چه مواقعی YAG Laser Capsulotomy انجام می شود؟
اگر بعد از عمل آب مروارید(کاتاراکت) مشکلات زیر برای بیمار به وجود آید و تشخیص داده شود که آنها ناشی از کدورت کپسول خلفی باشند:
▪ اختلالات بینائی که کار فرد و یا عملکرد روزانه او را مختل کرده باشد
▪ شعاع های نورانی در اطراف اجسام
▪ دو بینی
▪ تفاوت محسوس در قدرت بینائی در دو چشم
▪ وجود مشکلات چشمی دیگر که نیاز باشد، ته چشم بیمار با وضوح بیشتری دیده شود.
● عوارض این عمل کدامند؟
▪ بالا رفتن فشار چشم
▪ جداشدگی پرده شبکیه(Retinal detachment)، بسیار نادر
▪ تورم قسمت مرکزی شبکیه (macular edema)
▪ جابجائی عدسی چشمی قرارداده شده در داخل چشم
▪ خونریزی در قسمت قدامی چشم
▪ تورم قرنیه(Corneal edema)

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اصلاح دید نور