یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا


ایران‌ و چشم‌ انداز قطب‌ گردشگری‌ مذهبی‌


ایران‌ و چشم‌ انداز قطب‌ گردشگری‌ مذهبی‌
سیر و سفر از گذشته‌های‌ دور تا به‌ حال‌ به‌ عنوان‌ یكی‌ از نیازهای‌ مورد توجه‌ بشر محسوب‌ می‌شده‌ كه‌ یا برای‌ كسب‌ معاش‌ یا جهت‌ تفریح‌ و به‌ دست‌ آوردن‌ اطلاعات‌ جدید انجام‌ می‌گرفته‌ است‌. بطور كلی‌ اهمیت‌ سفر به‌ حدی‌ است‌ كه‌ حتی‌ در احادیث‌ و كتب‌ اسلامی‌ نیز بارها به‌ آن‌ توصیه‌ شده‌ چرا كه‌ انسان‌ها با سفر كردن‌ می‌توانند به‌ كسب‌ علم‌ و دانش‌ و كشف‌ رموز هستی‌ بپردازند و به‌ این‌ ترتیب‌ به‌ تقویت‌ گرایشات‌ اعتقادی‌ و فردی‌ و اجتماعی‌ خود دست‌ یابند. از آنجایی‌ كه‌ سفر كردن‌، انسان‌ را با سرزمین‌های‌ دیگر آشنا می‌كند، می‌تواند نوعی‌ از اشتراكات‌ فراملی‌ و بین‌المللی‌ را در او تداعی‌ كند و به‌ علاوه‌ عظمت‌ ملت‌هایی‌ را دریابند كه‌ شاید امروزه‌ در عرصه‌ بین‌المللی‌ آن‌ طور كه‌ درگذشته‌ بوده‌اند به‌ حساب‌ نمی‌آیند.
دكتر محمدعلی‌ رامین‌ مدیركل‌ امور فرهنگی‌ و حمایت‌ از تشكل‌های‌ غیردولتی‌ در رابطه‌ با فرهنگ‌ سفر كردن‌ و چگونگی‌ تقویت‌ میراث‌ فرهنگی‌ می‌گوید: امروزه‌ متاسفانه‌ در حوزه‌ میراث‌ فرهنگی‌ ایران‌ تنها توجه‌ به‌ بعد مادی‌ اهمیت‌ دارد در حالی‌ كه‌ برای‌ عرضه‌ این‌ ارزش‌های‌ گرانقدر به‌ جهانیان‌ باید آن‌ را به‌ عنوان‌ یك‌ مكتب‌ علمی‌ پرورش‌ داد. آثار بسیاری‌ در طول‌ تاریخ‌ از فرهنگ‌ و تمدن‌ ایرانی‌ باقی‌ مانده‌ كه‌ عاملان‌ این‌ باورها و فرهنگ‌ها در جامعه‌ اسلامی‌ به‌ فراوانی‌ مشاهده‌ می‌شوند.
اما نكته‌ قابل‌ اهمیت‌ این‌ است‌ كه‌ معرفی‌ آثار تاریخی‌ نباید برخلاف‌ فلسفه‌ وجودی‌ آنها تعریف‌ و تنها به‌ بعد میراث‌ مادی‌ آن‌ توجه‌ شود. بطور مثال‌ در معرفی‌ یك‌ مسجد تاریخی‌ صرفا توجه‌ كردن‌ به‌ نوع‌ معماری‌ و قدمت‌ آن‌ كافی‌ نیست‌، آنچه‌ مهم‌ است‌ نشان‌ دادن‌ و قابل‌ درك‌ كردن‌ ارزش‌ معنوی‌ این‌ مكان‌ به‌ عنوان‌ یك‌ محور اجتماعی‌ در جامعه‌ اسلامی‌ است‌.
وی‌ می‌افزاید: اگر معرفی‌ این‌ اماكن‌ فقط‌ به‌ شكل‌ یك‌ موزه‌ تاریخی‌ به‌ جهانیان‌ عرضه‌ شود آن‌ فضای‌ ملكوتی‌ و روحانی‌ كه‌ توانسته‌ بسیاری‌ از انسان‌ها را در گذشت‌ زمان‌ به‌ سعادت‌ و تعالی‌ برساند، قابل‌ لمس‌ برای‌ گردشگر غربی‌ نخواهد بود. بطور كلی‌ آثار میراث‌ فرهنگی‌ جامعه‌ اسلامی‌ ایرانی‌ از عناصر قدرتمند انسانی‌ كه‌ موردنیاز گردشگران‌ جهان‌ است‌ كاملا برخوردار است‌ كه‌ می‌توان‌ با عرضه‌ این‌ فاكتورها جهت‌گیری‌ و بهره‌مندی‌ مشخصی‌ را به‌ آنها اعطا كرد. به‌ این‌ ترتیب‌ با آموزش‌ راهنمایان‌ در اجرای‌ رفتاری‌ كاملا مطابق‌ با ارزش‌های‌ دینی‌ و اسلامی‌ برای‌ گردشگران‌ غربی‌ می‌توان‌ آنها را با میراث‌ معنوی‌ كشور آشنا كرد و این‌ درك‌ انسانی‌ را به‌ عنوان‌ ارمغانی‌ به‌ گردشگران‌ غربی‌ ارزانی‌ داشت‌.
رامین‌ با اشاره‌ به‌ چگونگی‌ الگوبرداری‌ از آموزه‌های‌ دینی‌ در جهت‌ بهره‌مندی‌ از فرهنگ‌ سیر و سفر می‌افزاید: در تمام‌ كتب‌ و احادیث‌ دینی‌ برای‌ تمام‌ امور فردی‌ و اجتماعی‌ زندگی‌ مسلمانان‌ قوانین‌ و قواعد خاصی‌ وضع‌ شده‌ كه‌ یكی‌ از مهمترین‌ آنها بحث‌ سیر و سفر و سیاحت‌ كردن‌ است‌، كه‌ پیاده‌ كردن‌ بسیاری‌ از این‌ خط‌ مشی‌ها می‌تواند كمك‌ شایانی‌ به‌ بهتر شدن‌ سبك‌ زندگی‌ انسان‌ها كند. در همین‌ رابطه‌ برخلاف‌ سازمان‌ میراث‌ فرهنگی‌ كه‌ تا به‌ حال‌ برای‌ تنظیم‌ این‌ قوانین‌ اقدام‌ جدی‌ به‌ عمل‌ نیاورده‌ اداره‌ كل‌ فرهنگی‌ قصد دارد با این‌ میراث‌ فرهنگی‌ و عقیدتی‌ نوع‌ گردشگری‌ را از لحاظ‌ اسلامی‌ تعریف‌ كرده‌ و نگاه‌ گردشگرانی‌ را كه‌ به‌ ایران‌ سفر می‌كنند اصلاح‌ كند و دیدی‌ تازه‌ و نو ایجاد كند.
او همچنین‌ تصریح‌ می‌كند: در ایران‌ هم‌اكنون‌ بیش‌ از ۱۲ هزار بقعه‌ متبركه‌ قرار دارد كه‌ اگر به‌ آنها توجه‌ كرده‌ و در حاشیه‌ این‌ بقعه‌ها شهرك‌های‌ توریستی‌ و مراكز علمی‌ و تفریحی‌ ساخته‌ شود، با توجه‌ به‌ طبیعت‌ خوب‌ اكثر این‌ مناطق‌ و فضای‌ امن‌ و آرام‌ آن‌، محیطی‌ دلپذیر برای‌ گردشگران‌ بویژه‌ گردشگران‌ مسلمان‌ خواهد شد.
حتی‌ در همین‌ زمینه‌ می‌توان‌ تسهیلاتی‌ را نیز به‌ مسلمانان‌ خارج‌ از كشور اعطا كرد تا با ساخت‌ اماكن‌ تفریحی‌ مذهبی‌ در این‌ مناطق‌ فضای‌ مناسب‌ برای‌ توریست‌ مذهبی‌ ایجاد شود و با ساخت‌ این‌ فضای‌ مناسب‌ حداقل‌ چهل‌ میلیون‌ نفر از مسلمانان‌ چهارصد میلیون‌ نفری‌ جهان‌ را به‌ سمت‌ ایران‌ جلب‌ كرد و از آنجایی‌ كه‌ مردم‌ ایران‌ جزو متعهدترین‌ مسلمانان‌ در طول‌ تاریخ‌ نسبت‌ به‌ پیامبر و اولاد او هستند و احترام‌ و توجه‌ بیشتری‌ نسبت‌ به‌ آنها دارند می‌توان‌ برای‌ تبدیل‌ ایران‌ به‌ استثنایی‌ترین‌ منطقه‌ توریستی‌ در جهان‌ از این‌ مقوله‌ استفاده‌ كرد و این‌ كشور را به‌ یكی‌ از قطب‌های‌ گردشگری‌ مذهبی‌ تبدیل‌ كرد.
فاطمه‌ آقا قلی‌ زاده‌
منبع : روزنامه اعتماد