امید در زمینه های مختلف زندگی کودکان

زمینه های زندگی کودک کدام است؟ با مشاهده جریان روزمره زندگی مان، می توانیم اهداف خود را به چند گروه عمده تقسیم کنیم. اگر بزرگسال باشیم هزینه های زندگی، خانه و خانواده، کار، فعالیت های اجتماعی و غیره است. ما می دانیم تمامی آنها مهم هستند و در نتیحه می کوشیم تا با در نظر گرفتن وقت و انرژی مان، تعادلی بین آنها برقرار کنیم. در ضمن می دانیم برخی از این امور مهم تر از برخی دیگر هستند و لازم نیست در همه آنها به یک اندازه موفق باشیم تا احساس خشنودی و خوشبختی کنیم. ویژگی زمینه های زندگی کودکان هم کم و بیش به همین ترتیب است اگر چه ممکن است نام های دیگری داشته باشند.
زمینه های مهم زندگی کودکان، شامل بازی و فعالیت های اجتماعی، رابطه با اعضای خانواده، رابطه با دوستان، تندرستی، ایمنی و تکالیف مدرسه است. در مراحل مختلف زندگی کودک، برخی زمینه ها مهم تر می شوند. برای نمونه یک کودک هفت ساله کمتر نگران تندرستی و تناسب اندامش است تایک نوجوان پانزده ساله. برای یک کودک هفت ساله معمولی سالم بودن بدیهی است در حالی که برای نوجوانی که به ظاهرش علا قمند است ودوست دارد جذاب باشد تندرستی و تناسب اندام، نیازی ضروری است. ممکن است برخی زمینه ها در سنی مهم باشند، پس اهمیت خود را از دست بدهند و پس از آن دوباره مهم بشوند.
برای نمونه در کودکی و نوجوانی بازی وتفریح مهم است. در جوانی و میانسالی کار و فعالیت مهم می شود و دوباره در دوره بازنشستگی تفریح کردن اهمیت می یابد. منظور این است که اگر چه درک کلی امید، برای شناخت و یاری به فرزندان مفید است اما بهتر است زمینه های خاصی را برای به کار بستن راهبردهای امید در نظر بگیرید. ما زمینه هایی را بر گزیده ایم که برای بیشتر کودکان مهم است، اما می دانیم که همه زمینه ها را در نظر نگرفته ایم. از این رو پیشنهاد می کنیم که در این باره بافرزندان مشورت کنید و ببینید کدام زمینه برای او مهم است. پدر و مادر به همه افکار فرزندانشان آگاه نیستند و شاید برخی پرسش ها و پاسخ های آنها شمارا به تعجب وا دارد.
● زمینه تکالیف درسی:
این زمینه به توانایی های فرزند شما و موفقیت او در محیط مدرسه مربوط می شود. پر امید بودن در این زمینه به این معناست که کودک می تواند در محیط تحصیلی اهداف واقع بینانه ای برای خود تعیین کند، برای نمونه انجام به موقع تکالیف و شاید شرکت در فعالیت های فوق برنامه نیروی راهیابی در این زمینه; یعنی فرزندانتان می داند که می تواند راههایی برای نمره خوب گرفتن یا یادگیری مطالب دشوار بیابد. اراده قوی داشتن، یعنی فرزندتان مشتاق و قادر به کار سخت برای موفقیت در مدرسه است.
زمینه خانواده:
زمینه بعدی ، روابط خانوادگی است که هم برای پدر و مادرها و هم برای فرزندان بسیار مهم است زمینه خانواده چیست؟ بخشی از زندگی کودک در ارتباط با افراد خانواده قرار دارد و بنا به تعداد افراد خانواده می تواند کوچک یا بزرگ باشد. برای برخی خانواده از دونفر تشکیل می شود: کودک و پدر یا مادر برای برخی خانواده شامل پدر و مادر، پدربزرگها، مادر بزرگها، عمه ها، عموها، دایی ها و خاله ها و فرزندان آنها می شود.برای برخی دوستان قدیمی نیز جزو اعضای خانواده محسوب می شوند. پر امید بودن در زمینه خانواده به این معناست که کودک در خانه بیشتر مواقع احساس خوشبختی می کند و قادر است عواطف خود راه شیوه به مناسبی نشان دهد. معمولا بین بچه ها درگیری هایی ایجاد می شود. اما کودکی که از نیروی راهیابی خوبی برخوردار است می تواند راه هایی برای رفع این مشکلا ت بیابد چنین کودکی دوست دارد اعضای خانواده در برنامه های او شرکت کنند و درباره کارهایی که دسته جمعی می توانند باهم انجام دهند فکر می کند. کودکی که نیروی اراده قوی دارد برای برقراری رابطه خوب با سایر افراد خانواده می کوشد و حتی در مواقعی که برایش دشوار است تا خشم خود را کنترل کند یا خواسته دیگران را به انجام برساند این کارها را می کند.
● زمینه ایمنی:
زمینه بعدی یعنی ایمنی برای کودکان خردسال بسیار مفید است در جامعه امروز فضاهای ایمن به شدت محدود شده و برای کودکان، پرامید بودن در این زمینه بسیار مهم است باکودک درباره شرایطی که به نظرش خطرناک می رسد، حرف بزنید و درباره راه های حفظ شدن از خطر گفت و گو کنید. فقط ایمن بودن کافی نیست فرزندانتان علا وه بر ایمن بودن باید احساس ایمنی کنند احساس ایمنی داشتن یعنی کودک از این نمی ترسد که اتفاق بدی برایش بیفتد او به قواعد ایمن بودن آگاه است و برای نمونه، می داند که نباید با افراد بیگانه صحبت کند یا باید کمربند ایمنی را در اتومبیل ببندد.
لا زم است کودکان راه های رویارویی با رویدادهای خطرناک رابدانند برای نمونه بدانند هنگام آتش سوزی چه کنند و چگونه خود را از خطر نجات دهند.
● زمینه تندرستی:
زمینه تندرستی به اندازه ایمنی برای کودک مهم است بسیاری از کودکان درباره این بخش از زندگی شان فکر می کنند، مگر آن که بیمار باشند از سویی به دلیل چاقی روز افزون کودکان و خوراکی های غیر مغذی ای که هر روز می خورند اندیشیدن پر امید در این زمینه برای کودکا ن روزبه روز مهم تر می شود. کودکان باید یاد بگیرند که چگونه از طریق خوردن غذاهای مناسب خواب کافی و شستن مرتب دست ها، خود را سالم نگه دارند. آیا فرزندانتان وقتی احساس می کنند حالشان خوب نیست می دانند چه کنند؟ برای نمونه آیا استراحت می کنند و مایعات کافی می نوشند با شیوه های سالم زندگی کردن آشنا هستند؟ آیا می دانند که استراحت کافی، مسواک زدن مرتب وخوردن میوه و سبزی فراوان برایشان مفید است.
● زمینه بازی و سرگرمی:
زمینه بازی و سرگرمی بخش مهمی از دوران کودکی است می دانیم که کودکان از طریق بازی های گوناگون، برای بزرگسالی آماده می شوند بازی کردن با دوستان بخش مهمی از رشد اجتماعی کودک را شکل می دهد و کودکی، دوران خوشی و لذت است.
● زمیه آموزش در فرزندان:
زمینه آموزش برای نوجوانان پیچیده تر از زمینه تکالیف درسی برای کودکان است. نوجوانان در دوره راهنمایی بیش از یک آموزگار دارند و علا وه بر آن، موفقیت در این مرحله، برای موفقیت در مراحل بعدی تحصیل ضروری است. در دوره دبیرستان زمینه آموزش مهم ترین زمینه زندگی جوانان می شود زیرا بنا به میزان موفقیت در این مرحله آنهامی توانند شغل یا رشته تحصیلی مورد علا قه خود را در دانشگاه انتخاب کنند. البته گروهی از دانش آموزان چندان علا قه ای به تحصیل ندارند و شاید حتی برخی از جوانان مایل نباشند پس از پایان دبیرستان به درس خواندن ادامه دهند. بعضی ها هم پیش از پایان دبیرستان ترک تحصیل می کنند. بنا به پژوهش هایی که انجام داده ایم متوجه شده ایم جوانانی که دبیرستان را به پایان نمی رسانند اغلب در زندگی و بخصوص در زمینه آموزشی، کم امید هستند. زمینه آموزشی را ابتدا مطرح می کنیم چرا که در بیشتر کشورها، موفقیت در تحصیل یکی از راه های مهم دستیابی به آرزوها برای جوانان است هر چه فرد به درجات عالی تر تحصیل دست یابد، موفقیت بیشتری در زمینه های مالی و اجتماعی به دست میآورد. اگر موفق شدن فرزندتان در این زمینه ها مهم است، پس بدانید که آموزش زمینه مهمی برای تقویت امید فرزندتان است.
درباره پرسش هایی که در زیر می خوانید، خوب فکر کنید شاید برای شناخت بیشتر نوجوانتان مفیدباشد.
آیا فرزندتان می تواند راه های متفاوتی بیابد تا در درس هایش نمره بهتری بگیرد؟ یعنی آیا می تواند خوب درس بخواند، در کلا س حواسش جمع است و می داند چگونه تکالیفش را انجام دهد تا نمره دلخواهش را بگیرد؟
آیا فرزندتان تکالیفش را به موقع انجام می دهد یا آنها را عقب می اندازد؟ آیا سر کلا سها حاضر می شود یا تا آنجا که می تواند غیبت می کند؟
آیا در همه درسها موفق است و می تواند راه هایی برای موفقیت در همه درس ها بیابد؟
آیا نمراتش دلخواه او هستند؟ این بدان معنا نیست که همه نمراتش ۲۰ باشند چون ممکن است برخی از درسها برایش دشوار باشد مهم تلا شی است که در این راه می کند.
آیا تجربه های گذشته اش را برای موفقیت به کار می بندد؟
آیا از کار خود و نمره دادن آموزگار راضی است؟
می توانید ضمن گفت وگوبا فرزندتان این پرسش ها را مطرح کنید تا هر دو با میزان امید او در زمینه آموزش بیشتر آشنا بشوید؟

منبع : روزنامه مردم سالاری