پیام تایوانی‌ها به دولت چین

چن یونلین، رئیس انجمن روابط دو سوی تنگه تایوان در چین، هفته گذشته برای دیداری تاریخی که ۵ روز به طول انجامید، به تایوان رفت.
او در همه مراحل این سفر با اعتراض و تجمع هزاران تایوانی مخالف سیاست‌های چین رو‌به‌رو شد. این اعتراض‌ها تا آنجا پیش رفت که حتی او ۶ ساعت در هتلش محبوس شد. اعتراض تایوانی‌ها بیشتر از آنکه جنبه سیاست خارجی و نوعی اعلام نظر درباره چین را داشته‌باشد، اعتراض به حزب حاکم و رئیس‌جمهور بود. دولت تایوان هم برای آنکه به چینی‌ها نشان دهد برای گسترش رابطه با پکن با مشکلات زیادی در داخل رو‌به‌روست، اجازه داد تا این اعتراض‌ها ابراز شود. مناسبات چین و تایوان از راه تعاملات اقتصادی در حال گسترش است. اما دو طرف فعلا به حفظ وضعیت موجود علاقه‌مندند.
چن یونلین، فرستاده ویژه چین که برای دیداری تاریخی به تایوان رفته‌بود، روز جمعه در پایان این سفر با بدرقه مردم خشمگین تایوان، به کشورش بازگشت. این اولین سفر یک مقام بلندپایه چینی به تایوان بود.
اما چن در پایان این سفر با چه دستاوردی به کشورش بازگشته ‌است. علاوه بر پیام خشم و اعتراض خشونت‌آمیز مردم تایوان، چن با تحلیل واقع‌بینانه‌ای از راه طولانی پیش روی پکن برای جلب توجه و حمایت مردم تایوان، به کشورش بازگشته‌است. در جریان دیدار ۵ روزه چن از تایوان، او همه تلاش خود را کرد که تصویری دوستانه و محبت‌آمیز از یک مقام چینی در تایوان به جا بگذارد. او دختران کوچک تایوانی را بوسید، غذای سنتی تایوانی خورد و پیشنهاد خرید پرتقال‌های تایوانی از کشاورزانی را داد که به‌دلیل کاهش قیمت، محصولاتشان به فروش نرفته‌است. او حتی به تماشای فیلم‌های معروف تایوانی نشست و همزمان بارها به خبرنگاران گفت که شیفته تایوان است.
البته اگر این مقام چینی در حلقه محاصره هزاران معترض تایوانی که در همه مراحل سفر او، همراهیش می‌کردند قرار نداشت، شاید کارهای بیشتری هم می‌کرد. بلافاصله بعد از اینکه چن به جزیره تایوان پا گذاشت، با تظاهرات گسترده مخالفان و معترضان به سیاست‌های نیم قرن گذشته پکن در به رسمیت نشناختن استقلال تایوان رو‌به‌رو شد. وقتی او به مراسم شام «وو پو سیونگ» رهبر حزب حاکم تایوان در هتل بزرگ شهر رفته‌بود، به‌دلیل اعتراض مخالفان و تجمع آنها اطراف هتل، در هتل محبوس شد. صدها نفر از این معترضان با تخم‌مرغ و بطری آب در بیرون هتل منتظر چن بودند. او ۶ ساعت در هتل حبس شد تا سرانجام با تلاش نیروهای امنیتی بعد از کمتر شدن فشارها، توانست محل را ترک کند.
شب بعد در ساعات نزدیک سحر، معترضان به سراغ هتل محل اقامت چن رفتند و بالن‌هایی با پیام‌های ناخوشایند برای او به آسمان فرستادند تا او بتواند از پنجره این بالن‌ها را ببیند. آنها بخشی از ده‌ها هزار تایوانی هستند که به‌شدت با یکپارچه شدن چین و تایوان مخالفند.
مردم تایوان به نیت چین و انگیزه این کشور از چنین سفری بسیار بدبین هستند و به همین دلیل از او چنین استقبالی خشمگینانه‌ای انجام دادند. چن اما در حالی‌که فریادهای «راهزن کمونیست» و «از اینجا گم‌ شو» را می‌شنید، مراحل بعدی سفرش را طی می‌کرد. او در آخرین روز از سفرش به خبرنگاران گفت که درک و توجه و حمایت مردم تایوان را در این سفر به خاطر خواهد سپرد. او همچنین به نشانه تشکر در برابر افسران پلیس و نیروهای امنیتی تایوان خم شد و از اینکه آنها به خاطر حفاظت از او خسارت دیده‌اند و حتی بعضی مجروح شده‌اند، ابراز تأسف کرد. چن از این نیروها به خاطر اینکه نگذاشتند اعتراض‌ها و تظاهرات‌ها مانع از انجام مذاکراتی تاریخی شود، قدردانی کرد.
بدون شک چن می‌خواست که تاثیر قابل توجهی بر تایوان بگذارد اما در واقع بیشتر از آنکه تاثیر بگذارد، تاثیر گرفت. او در این سفر نظر مردم تایوان درباره چین و همچنین چگونگی کار یک جامعه دمکراتیک متشکل از مردم چینی‌تبار را دریافت و با آن آشنا شد. پلیس ضدشورش تایوان تلاش می‌کرد تا خشم مخالفان معترض را کنترل کند اما همزمان به آنها اجازه می‌داد بدون اینکه دستگیر شوند، خشم خود را ابراز کنند. در این راه بسیاری از ماموران پلیس و نیروهای امنیتی و ضدشورش زخمی شدند اما کسی از میان معترضان آسیب ندید. حتی در جریان محاصره ۶ ساعته هتل محل اقامت چن توسط معترضان، پلیس تلاش زیادی برای پراکنده‌کردن آنها در لحظات و ساعات اولیه نکرد.
توهین و فریاد علیه ما ینگ جو، رئیس‌جمهور تایوان که به عقیده بسیاری در این جزیره، بیش از حد به چین امتیاز داده‌است، به‌صورت کامل از تلویزیون پخش می‌شد. تجمع‌کنندگان و معترضان هم تابلوهایی در دست داشتند که حاوی توهین به رئیس‌جمهور بود. آنها رئیس‌جمهورشان را خیانتکار خطاب می‌کردند.
چن به‌عنوان رئیس انجمن روابط دو سوی تنگه تایوان، به تایپه رفت. این انجمن نهاد مذاکره‌کننده ارشد چین با تایوان است که با انجمن تبادلات آن سوی تنگه تایوان تعامل دارد.
تاثیر این مذاکرات و توافقنامه‌هایی که ممکن است در نتیجه آن به دست آید، می‌تواند قابل توجه باشد. افزایش و توسعه پروازهای مستقیم و مسیرهای آبی و همچنین همکاری در زمینه امنیت غذایی تنها به معنای افزایش تجارت و بازرگانی نیست. معنای این توافق‌ها، گسترش تماس‌های دوجانبه است. چین با این کار ممکن است به درک بیشتری از تایوان و دمکراسی آن برسد.
رئیس‌جمهور تایوان امید زیادی به این سفر بسته‌است. او در ماه مه گذشته و در سخنرانی مراسم تحلیف خود، تایوان را «امید دمکراسی » خواند. او گفت: تایوان به‌عنوان تنها جامعه چینی‌تبار که دومین تفویض قدرت دمکراتیک خود را تجربه می‌کند، مسئولیت دارد که در توسعه دمکراتیک همه جوامع چین مشارکت کند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد، اکثر تایوانی‌ها از بهبود روابط با چین و تقویت مناسبات اقتصادی حمایت می‌کنند.
اکثر آنها همچنین از دیدار مقام ارشد چینی از تایوان حمایت می‌کنند. اما رئیس‌جمهور تایوان و دولت او باید با بخشی از مردم این جزیره که هنوز به چین و نیات آن بدبین هستند، رو‌به‌رو شوند.
در تظاهرات روز ۲۵ اکتبر گذشته در اعتراض به دیدار چن از تایوان، نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر شرکت‌ کرده‌بودند. پلیس تایوان شمار این افراد را ۱۸۰ هزار نفر اعلام کرده‌بود. بسیاری از مردم تایوان این شایعه را باور کرده‌بودند که رئیس‌جمهور تایوان دستور داده پرچم‌های ملی را برای توهین حساب نشدن به مقام چینی، پایین بکشند. «ما» در گفت‌وگو با خبرنگاران بارها این شایعه را تکذیب کرد و گفت: همه امور کشور وضعیت عادی خود را داشته‌اند. او همچنین تاکید کرد که معترضان تا هر زمان که قانونی عمل کنند، می‌توانند به اعتراض خود ادامه دهند.
بی‌اعتمادی به حزب حاکم تایوان که به‌دلیل حکومت مستبدانه‌اش در دهه‌های گذشته، میان مردم شهرت دارد، دلیل اصلی این اعتراض‌های گسترده بوده‌است. مردم تایوان هنوز روزهایی را که حزب KMT حکومت نظامی را در این جزیره برقرار کرده‌بود، فراموش نکرده‌اند. همین خاطرات باعث شده‌بود که حتی کسانی که با سفر مقام چینی هم مخالف نبودند، با معترضان همدردی کنند.
مرزبندی میان کسانی که از روابط نزدیک با چین حمایت می‌کنند و کسانی که چین را یک تهدید می‌دانند، همان مرزبندی مهاجرتی است. بسیاری از فرزندان مهاجرانی که قرن‌ها پیش به تایوان رفته‌اند، هنوز به چین بدبین هستند و با سیاست‌های رئیس‌جمهور تایوان مخالفت می‌کنند. بعضی از این افراد حتی رئیس‌جمهور تایوان را تایوانی نمی‌دانند. او در سال ۱۹۵۰ در هنگ‌کنگ متولد شده و بعد از جنگ داخلی به تایوان فرار کرد‌. بسیاری از مخالفان، بهبود روابط اقتصادی با چین را تنها به سود طبقه تاجر و ثروتمند تایوان می‌دانند و می‌گویند که این مناسبات جدید تاثیری بر کسب و کارهای کوچک ندارد. از سوی دیگر عده‌ای دیگر نگران ورود کارگران ارزان‌قیمت چینی به تایوان و برهم خوردن ثبات بازار در این جزیره هستند. به راه افتادن پروازهای مستقیم این احساس خطر را تشدید کرده‌است.
شهروندان تایوان از یکپارچه شدن با چین به هیچ وجه حمایت نمی‌کنند. آنها حتی به‌دنبال استقلال کامل تایوان هم نیستند و بیشتر از حفظ وضعیت کنونی حمایت می‌کنند. اما توسعه روابط دو سوی تنگه تایوان تا حد زیادی به رهبران دو طرف بستگی دارد. رئیس‌جمهور تایوان بهبود روابط با چین را از اولویت‌های اصلی کاری خود دانسته‌است. هو جین‌تائو، رئیس‌جمهور چین هم اهمیت زیادی به مسئله تایوان می‌دهد. شاید در آینده نزدیک دو طرف زمان را برای بحث درباره مسئله تمامیت ارضی‌شان مناسب تشخیص دهند. اما در حال حاضر اقتصاد، محور اصلی مناسبات آنهاست.

ترجمه - نیلوفر قدیری
آسیا تایمز- ۷ نوامبر ۲۰۰۸

منبع : روزنامه همشهری