جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

احساس ناامنی زیر چتر ناتو


احساس ناامنی زیر چتر ناتو
مخالفت های فزاینده نسبت به میلیتاریسم (نظامی گری) آمریكا گریبان طرح های تسلیحاتی ـ موشكی پنتاگون در اروپا را گرفته است. یك نمونه از این مخالفت ها را می توان در جمهوری چك و لهستان در مورد ایجاد پایگاه های جدید نظامی در این كشورها مشاهده كرد.
هزاران نفر طومارهایی را امضا كرده و در راهپیمایی ها و تظاهرات با شعار «پایگاه های نظامی، نه!» شركت می كنند. در نظرسنجی های اخیر، اكثریت مردم این بخش از اروپا خواهان تصمیم گیری در مورد گسترش خطرناك پایگاه ها در یك همه پرسی ملی شده اند.
در جمهوری چك این طومارها حاوی این نظر است كه: این پایگاه ها به از سرگیری جنگ سرد كمك می كنند و می توانند به یك مسابقه تسلیحاتی دوباره منجر شوند. بیش از ۴۰ سازمان اروپایی در جولای گذشته به این پایگاه ها «نه» گفته اند.
باور كردنی نیست كه یك كشور دموكراتیك بتواند، بدون یك مناظره آزاد، تصمیم هایی با چنین تأثیر درازمدتی نظیر پذیرش پایگاه های نظامی در خاك خود بگیرد. از لحاظ قانون، نه دولت و نه مجلس اختیار ندارند چنین تصمیمی را به تنهایی بگیرند.
دشواری تصویب این پایگاه ها در نظام حقوقی اروپا سبب شده است از ۴ سال پیش، ارتش آمریكا به بررسی های مكان هایی در لهستان و جمهوری چك برای ایجاد پایگاه های نظامی، نصب سپرهای موشكی و ردیاب ها و مراكز استراق سمع در این كشورها بپردازد. ردیاب هایی كه باید بتوانند اطلاعات قلمرو روسیه را كنترل و جمع آوری كنند.
● آغاز یك جنگ سرد
پنتاگون مدعی است سپر موشكی به قصد حفاظت اروپا و آمریكا از حمله های موشكی كشورهایی نظیر ایران و كره شمالی، ایجاد می شود. ولی این پروژه با موشك های بالستیك قاره پیما سر و كار دارد كه نه ایران و نه كره شمالی هیچ كدام دارای آن نیستند. در این امر اتفاق نظر وجود دارد كه این پایگاه ها و سكوهای موشكی بخشی از حلقه تهدیدآمیز و رشد یابنده پایگاه های آمریكا و پیمان ناتو NATO پیرامون روسیه است.
برهمین اساس بود كه پوتین رئیس جمهور روسیه در كنفرانس ۱۰ فوریه مونیخ، سیاست امنیتی آمریكا را راه اندازی جنگ سرد و مسابقه تسلیحاتی جدیدی دانست. او طرح های پنتاگون را برای محاصره روسیه و ایجاد پایگاه های موشكی در اروپا، محكوم كرد. در این جلسه ۲۵۰ نفر شركت كرده بودند كه شامل بیش از ۳۰ وزیر دفاع و وزیر خارجه بود.
پوتین گفت: «پروسه گسترش ناتو ارتباطی با مدرنیزه كردن كشورهای عضو آن و یا تأمین امنیت اروپا ندارد». او همچنین نسبت به استفاده از زور در روابط بین المللی انتقاد كرد. خارج از این كنفرانس ۶۰۰۰ نفر در تظاهرات خود نسبت به گسترش ناتو دست به اعتراض زدند. آنها ساختمانی را كه كنفرانس در آن تشكیل شده بود محاصره كرده بودند و بیش از ۳۵۰۰ پلیس برای كنترل این معترضان به كار گرفته شده بود.
در ۷ فوریه رئیس ستاد مشترك آمریكا، پیتر پیس در گفت وگو با مجلس نمایندگان گفت: «من فكر می كنم ما به توان كاملی از ظرفیت نظامی نیازمندیم، زیرا نمی دانیم در جاهایی مانند چین و روسیه چه پیشرفت های نظامی به دست آمده است و یا در كره شمالی، ایران و سایر جاها.»
تشدید مخالفت ها
بلاروس كشوری با ۱۰ میلیون جمعیت كه بین روسیه و لهستان واقع شده است، اخیراً مخالفت خود را با توسعه نظامی ناتو كه زیر نفوذ آمریكاست ابراز داشت. این كشور معتقد است این امر نادیده گرفتن آشكار این اصل ناتو است كه می گفت: در صورتی كه نیروهای شوروی از اروپای شرقی كه عضو پیمان ورشو هستند، عقب نشینی كنند، ناتو یك وجب هم به طرف شرق گسترش نیابد.
نیكلای چرگینتس عضو انجمن میل بلاروس در مورد همسایه های جنوبی اش گرجستان و اوكراین كه در شرف پیوستن به ناتو هستند اظهار داشت، گسترش ناتو به ۱۰ كشوری كه پیش از این بخشی از اتحاد شوروی بوده اند، قرارداد ۱۹۹۰ را نقض می كند.
اعضای جدید ناتو شامل: جمهوری چك، استونی، مجارستان، لتونی، لیتوانی، لهستان، رومانی، اسلوواكی و اسلوانی است، بیشتر این كشورها در فشار هستند تا نیروهایی را به عراق و یا افغانستان بفرستند.
پیامدهای سیاست نظامی آمریكا در نگاه به شرق و طرح گسترش ناتو بسیار عمیق است. در صورت تحقق این طرح ممكن است ناتو تا مرزهای جنوب غربی روسیه گسترش یابد. به عنوان مثال، موافقت احتمالی اوكراین با ناتو، علاوه بر پایگاه دریایی روسیه در دریای سیاه، بسیاری از صنایع نظامی شوروی سابق را در دسترس اتحادیه نظامی زیر سلطه آمریكا قرار می دهد. بویژه آن كه كمی آن سوی اوكراین، گرجستان، كرواسی، آلبانی و مقدونیه هم در فهرست كشورهایی قرار دارند كه منتظر پیوستن به ناتو هستند.
پنتاگون بزرگ ترین پایگاه دریایی دفاع موشكی خود در اقیانوس اطلس را از هاوایی به جزیره كامچاتكا در نزدیكی روسیه منتقل كرده است.در دسامبر ۲۰۰۱ واشنگتن به طور یك جانبه از پیمان ضد موشك بالستیكی كنار كشید كه ۳۰ سال پیش برای آزمایش یك نسل جدید موشك امضا شده بود. این ها همان سلاح هایی هستند كه آمریكا می خواهد آنها را به جمهوری چك و لهستان بفرستد.پس از فروپاشی اتحاد شوروی، سلطه اقتصادی و سیاسی آمریكا در اروپای شرقی و بسیاری از جمهوری های سابق شوروی گسترش یافت. شركت های بزرگ آمریكایی و سایر شركت هایی كه اروپاییان پایه گذار آن بودند، سیل وار وارد منطقه شدند و منابع و صنایعی را كه پیش از آن در مالكیت عام بود، به چنگ آوردند و آنها را خصوصی كردند.
از همین روست كه در آخرین نظرسنجی ها، هم در جمهوری چك و هم در لهستان، بیش از دو سوم مردم، با پایگاه های نظامی آمریكاییان مخالفت كرده اند. ولی این دو كشور دارای دولت هایی ائتلافی راست میانه هستند كه از پیشنهاد آمریكا برای ایجاد پایگاه ها حمایت می كنند. در جمهوری چك جناح راست حزب Civic Democratic در رأس دولتی ائتلافی و ضعیف قرار دارد كه پس از ۸ ماه كه كشور بدون دولت بود و پس از یك بن بست انتخاباتی بر سر كار آمد. یكی از كارهای این دولت جدید اعلام این موضوع بود كه می خواهد میزبان سیستم سپر موشكی باشد. ولی این دولت جدید فاقد توانایی حتی جلوگیری از تظاهرات «پایگاه، نه» فعالانی بود كه در مركز شهر پراگ در ۱۹ ژانویه برپا كرده بودند.
در لهستان رادوسلاو سیكورسكی وزیر دفاع، پس از این كه اظهار داشت، لهستان نظر روسیه را در مورد این پایگاه خواستار خواهد شد، مجبور به استعفا گردید. سیكورسكی همچنین با به خطر انداختن جان ۱۰۰۰ سربازی كه قرار بود به عنوان بخشی از نیروهای ناتو به افغانستان فرستاده شوند، مخالفت كرده بود.مخالفان پایگاه های نظامی آمریكا، استقرار پایگاه های محلی جدید در كشورهای شان را هم مورد انتقاد قرار دادند چون معتقدند این پایگاه ها به قلمرو بی چون و چرای آمریكا تبدیل خواهند شد. ده ها هزار نفر نیروی آمریكایی كه در سراسر جهان مستقرند، از قوانین محلی تبعیت نمی كنند. آنچه واقعاً در یك پایگاه آمریكایی جریان دارد، از انبار شدن سلاح ها و آزمایش سلاح ها تا عملیاتی كه طراحی می شوند، همه سری و محرمانه هستند و با كشور میزبان به بحث گذاشته نمی شوند.
در چنین فضایی، طرح یك تقاضای ساده دموكراتیك از سوی طیف مخالفان نظامی شدن جهان یعنی: همه پرسی در مورد ایجاد پایگاه ها و سكوهای موشكی در جمهوری چك و لهستان، تلاش مهمی است علیه جنگ های گسترده تر و توسعه نظامی گری آمریكا.
نوشته: سارا فلوندرز
برگردان: پوراندخت مجلسی
منبع: سایت وركرز
منبع : روزنامه ایران