دیپلماسی خارجی و سردرگمی مردم!

دقیقاً سه هفته پیش روزنامه‌های مختلف اظهارات دکتر محمود احمدی‌نژاد را منعکس کردند که گفته بود: ”در حال حاضر به همت فرزندان لبنانی و فلسطینی، کلید شمارش معکوس نابودی رژیم صهیونیستی زده شده است و انشاءالله در آینده نزدیک شاهد نابودی این رژیم خواهیم بود.“
این اظهارات بلافاصله به سوژه خبری رسانه‌های غربی و بهانه‌ای برای تداوم اتهام‌افکنی‌ها علیه ایران تبدیل شد.
این موضوع در داخل کشور نیز انعکاس وسیعی داشت. از جمله روزنامه کیهان به ”بازتاب سخنان ضد صهیونیستی دکتر احمدی‌نژاد“ پرداخت و نوشت: ”پایگاه خبری ملی اسرائیل با اشاره به تأکید احمدی‌نژاد به آغاز شمارش معکوس برای نابودی این رژیم...“
در همین مدت قدرت‌های بزرگ جهانی تلاش کردند که با صدور بیانه‌ای از زبان شورای امنیت، اظهارات رئیس‌جمهور ایران را محکوم کنند که علیرغم همراهی روسیه با آمریکا و اروپا، مخالف قطر و اندونزی تاکنون مانع صدور بیانیه شده است و قاعدتاً این مخالفت، در تعاملات بعدی با این کشورها، به‌عنوان اعطاء امتیاز به ایران تلقی و این دو کشور توقعاتی در ازاء این مخالفت خواهند داشت، شاید هم در نشست‌های بعدی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای امنیت، علیه ایران رأی دهند ـ مانند جلسات قبلی ـ و بعد هم بگویند ”قبلاً به خاطر رئیس‌جمهور شما با آمریکا و اروپا و روسیه مخالفت کرده‌ایم و فعلاً از ما توقع دیگری نداشته باشید!“
با گذشت سه هفته و در حالی‌که هیچ‌یک از مقامات دولتی توضیح یا اصلاحی در خصوص این اظهارات ارائه نکرده بودند، روز گذشته دکتر احمدی‌نژاد در همایش حقوق شهروندی اظهار داشت:
”چندی پیش در یک سخنرانی گفتم که اگر حمله‌ای به لبنان شود، شمارش معکوس اضمحلال قدرت‌های زورگو آغاز می‌شود.“
قطعاً هر کس این اظهارات را با آنچه سه هفته قبل در رسانه‌های داخلی و خارجی منعکس و موجب برخی بهانه‌گیری‌های ضد ایرانی شد، مقایسه کند متوجه تفاوت فاحش آنها خواهد شد و لذا حداقل انتقاد وارده به رئیس‌جمهور و همکاران او، عدم تلاش برای تصحیح یا توضیح سخنان قبلی است. اما در سخنان دیروز احمدی‌نژاد نکات دیگری نیز وجود داشت که همان‌ها نیز می‌تواند به سوژه‌ای جدید تبدیل شود. او در سخنانی که گروه فتح ـ یک طرف اصلی در مناقشه فلسطین ـ را در بر می‌گیرد، اظهار داشت:
”امروز می‌بینیم که مخالفان مردم فلسطین در برابر دولت برآمده از آراء مردم فلسطین چه می‌کنند. این دولت را خلع و درصددند افرادی که خود می‌خواهند بر مردم مسلط کنند ما به آنها می‌گوئیم ـ امروز شما به پایان خط رسیده‌اید...“
وی سپس سخنانی بیان کرد که قاعدتاً مخاطب آن گروه فتح و تعدادی از کشورهای با نفوذ عربی و اسلامی بودند که در شهر شرم‌الشیخ کنفرانسی برای بررسی اوضاع فلسطین تشکیل داده‌اند: ”... خیال نکنید اگرچند نفر در یک شهر جمع بشوند و تصمیم بگیرند، می‌توانند مسئله فلسطین را حل کنند...“
این سخنان در حالی بیان می‌شود که علاوه بر حضور کشور مصر در جریان مذاکرات اخیر، روند مزبور مورد حمایت اکثر کشورهای عربی از جمله عربستان می‌باشد. نگارنده به‌دنبال ارزش‌گذاری سخنان اخیر رئیس‌جمهوری یا ارزیابی عملکرد سران اعراب نیست. اما سخنان دکتر احمدی‌نژاد وقتی با اظهارات سخاوتمندانه او در خصوص برقراری فوری و بدون پیش‌شرط رابطه با مصر مقایسه شود و همچنین اتهام‌افکنی علیه سران عرب که از روند فعلی صلح حمایت می‌کنند وقتی در کنار بزرگ‌نمائی سفر رئیس‌جمهور ایران به عربستان و تأکیدات مکرر بر نقش مهم عربستان در جهان اسلام و عرب مورد بررسی قرار گیرد، می‌تواند موجب سردرگمی مردم شود. ضمن آنکه در عرصه بین‌المللی، اتهام‌افکنی و القاء عدم شفافیت در دیپلماسی خارجی کشورمان را برای مخالفان و رقباء ایران آسان خواهد کرد.
از نکات قابل تأمل دیگر در همین زمینه، هم‌زمانی اظهارات رئیس‌جمهور با سخنان دکتر حداد عادل رئیس مجلس شورای اسلامی است که روز گذشته پس از سخنرانی نماینده جنبش حماس در میان نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایراد گردید. رئیس مجلس شورای اسلامی ضمن دعوت دو جنبش حماس و فتح به وحدت اظهار داشت: ”ما آمادگی خود را برای هرگونه اقدام به منظور حل بحران و تقویت همبستگی اعلام می‌کنیم، آنچنان که نقش ما در گذشته در تأیید همه گروه‌های فلسطینی بوده است.“
البته در خصوص مواجهه با موضوع فلسطین، دیدگاه‌های مختلفی در میان فعالان سیاسی ایران مطرح است، اما بلند شدن صداهای گوناگون از داخل مجموعه حاکمیت و نیز طرح سخنانی که می‌تواند القاء کننده مخالفت رسمی ایران با تلاش‌های عربی جهت حل بحران فلسطین شود، قطعاً نه کمکی به بحران فلسطین خواهد کرد و نه در شرایط فعلی به مصلحت کشورمان می‌باشد.
کسانی‌که مدعای این یادداشت را قبول ندارند می‌توانند به اظهارات دو روز قبل اسماعیل هنیه نخست‌وزیر فلسطین مراجعه کنند که در آن به تجلیل خاص از نقش عربستان در مسئله فلسطین پرداخت و ارتباط گروه حماس با ایران را نیز در حد ارتباط با کشورهائی همچون مصر، اردن و قطر معرفی کرد. این سخنان معنائی جزء این نداشت که حتی گروه حماس نیز مایل نیست رسماً در برابر اقدامات دسته‌جمعی اعراب بایستد. در این شرایط، قاعدتاً طرح برخی سخنان توسط مسئولان ایرانی، سردرگمی امروز برای مردم و ارائه توضیحات تکمیلی توسط مسئولان در آینده‌ای نه چندان دور را به‌دنبال خواهد داشت.

منبع : روزنامه آفتاب یزد