اعتماد = منطق + احساس

بعضی چیزها هست که وقتی آن را داریم از داشتنش احساس شعف و رضایت می‌کنیم مثل فرزند، خانه، همسر خوب، شغل مناسب و... اما بعضی چیزها هست که وقتی آنها را از دست می‌دهیم تازه به قیمت و ارزش‌شان پی می‌بریم مثل سلامتی، آزادی و احترام. اما بعضی چیزها هم هست که در کمتر شرایطی می‌توانیم به ارزش آنها پی ببریم مثل همبستگی، اعتماد و اتحاد. آیا تا به حال شنیده‌اید که اعتماد کردن به دیگران چقدر برای ما حیاتی و لازم است. می‌دانید چه طور باید آن را تقویت کرد و گسترش داد؟ می‌خواهیم کمی به اطلاعات شما در این باره اضافه کنیم...
معمولا وقتی چنین سوالی از کسی بپرسید افراد فقط از جنبه منطقی و به عبارتی با «دو‌دوتا چهار تا» جوابتان را می‌دهند اما در عمل ملاک‌های ما برای اعتماد کردن به دیگران آمیزه‌ای از منطق و احساس است. قیافه، وضعیت ظاهری، نحوه بیان، حرکات دست و صورت و سر و حتی جنس طرف مقابل بر روی اعتماد یا عدم اعتماد ما نقش اساسی دارد و کلاهبرداران نیز با استفاده از همین فاکتورهای حسی- ظاهری افراد را فریب می‌دهند.
● وضع اقتصادی بدتر، اعتماد کمتر
هر چه وضعیت اقتصادی دشوارتر باشد، ضریب خطرپذیری و اعتماد کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی مردم خودبین شده و سعی می‌کنند تنها گلیم خود را از آب بکشند. امنیت اجتماعی و ثبات در جامعه در تسری روحیه اعتماد میان مردم بسیار موثر است. وقتی در یک جامعه تنش‌ها و برخوردها شدت گیرد، احساس اعتماد به خطر می‌افتد و کمتر کسی حاضر است خطرپذیری کند. میزان و گستره نظم و قانون در جامعه یکی از توابع امنیت اجتماعی است. وقتی در جامعه نظم حکمفرما باشد، اشخاص با ضریب اطمینان بیشتری حاضر به اعتماد هستند چرا که می‌دانند در صورت اشتباه و اعتماد کردن به فردی که لایق آن نیست قانون به راحتی به خدمت آنها شتافته و ضرر و زیان موثری نخواهند دید.
● چرا باید اعتماد کنیم؟
در پاره‌ای جوامع ساختار جامعه مدنی بر مبنای سیستم درون‌گرا طرح‌ریزی شده است. در این جوامع ساختار اجتماعی و اداری و قوانین و مقررات به گونه‌ای است که افراد در برآوردن نیازهای متعارف خود با کم‌ترین دردسری مواجهه هستند و چندان نیازی به اعتماد کردن ندارند. اما در جامعه ما سیستم‌های حمایتی لازم برای یک جامعه‌ای که مدنی به خوبی شکل نگرفته، مردم برای پر کردن خلأ نهادها و رفع دردسرها باید به هم اعتماد کنند. اگر دقت کرده باشید هنوز در بازار ما داشتن یک معرف بزرگ‌ترین اعتبار است.
● چگونه اعتماد کنیم؟
تشویق روحیه اعتماد در جامعه به معنای نفی روش‌های کنترل نیست. ساده‌لوحی با اعتماد هوشمندانه فرق می‌کند. آدم ساده‌لوح قضاوت منطقی ندارد و به اصطلاح چشم و گوش بسته عمل می‌کند. توقع و تصور وی از فرد قابل اعتماد غلط است وی دربست و صد در صد به دیگران اعتماد می‌کند. اما کسی که قضاوت منطقی دارد آدم‌ها را دست‌کم بعد از توان، تلاش و تسلط به مسایل نسبی می‌بیند.
● رمزهایی برای اعتماد کردن
▪ از غریبه‌ها نترسیم: ما از غریبه‌ها می‌ترسیم حال آنکه غریبه اصلا معنی ندارد. غریبه کسی است که او را نشناسید. همکار جدید شما از نظرتان شاید غریبه باشد اما همین همکار، آشنا و دوست تعداد زیادی از افرادی است که با او در ارتباطند. اگر شما هم با او ارتباط برقرار کنید دیگر برای شما غریبه نخواهد بود.
▪ به خود اعتماد داشته باشید: افرادی که به خود اعتماد دارند به راحتی می‌توانند دایره اشخاص مورد اعتماد خویش را افزایش دهند. افرادی که به خود اعتماد دارند حرف‌های دیگران را می‌شنوند اما درنهایت خود تصمیم گیرنده هستند.
▪ اعتماد ۱۰۰ درصد نکنید: اگر به دنبال کسی هستید که به حرف او صددرصد اعتماد کنید هرگز چنین شخصی را نخواهید یافت. فرد مورد اعتماد شما شاید بیشتر از شما بداند اما همه‌چیز را نمی‌داند.
▪ خطا را تعمیم ندهید: گاهی پیش می‌آید که شما به کسی اعتماد می‌کنید ولی نظر پیشنهادی او به شما اشتباه درمی‌آید. اگر چنین شد اعتماد خود را به شخص از دست ندهید. انسان جایزالخطاست.
▪ خود را درگیر کنید: وقتی به کسی اعتماد کردید تمام مسوولیت و عواقب کاری خود را به گردن او نیندازید. از او به عنوان یک نیروی کمکی یاری بخواهید. عمل اصلی بر عهده خود شماست.
▪ هزینه اعتماد را بپردازید: مأموران گمرک معمولا به همه مسافران اعتماد می‌کنند و این در حالی است که امکان دارد چند نفر از اعتماد آنها سوءاستفاده کنند. هزینه روانی- اجتماعی این سوءاستفاده‌ها خیلی کمتر از آن است که به همه مسافران بی‌اعتماد باشند و کیف همه را بگردند. وقتی به کسی اعتماد کنیم، گاهی نیز پیش می‌آید که فریب بخوریم.
▪ هوشیار باشید: اعتماد کردن به معنی پذیرش صد در صد هر مورد نیست. عاقلانه رفتار کردن شرط نخست اعتماد است. دقت کنید زیرا مرز بین اعتماد به دیگران و ساده‌لوحی بسیار باریک است.

منبع: www.linternaute.com
ترجمه: سمیه مقصودعلی

منبع : روزنامه سلامت