یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا


ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم


تاریخ نشر : ۸۵۰۴۱۷
تیراژ : ۱۰۰۰
تعداد صفحه : ۹۷۰
نوبت چاپ : ۱
شماره کنگره : ۸۵۴۱۷۱۳۴
رده دیویی : ۹۵۵.۰۰۴۴
شماره مجلد : ۲
محل نشر : تهران
جلد : گالینگور
قطع : وزیری
زبان کتاب : فارسی
نوع اثر : تالیف
نویسنده : رئیس‌نیا - رحیم

درکتاب حاضر از سویی جریان‌های تهاجم و اتیلای ایتعمار و امپریالیسم و تبدیل ایرانو عثمانی به کشورهای نیمه‌فئودالی ـ نیمه مستعمره را نشان داده می‌شود و از سوی دیگر، فرایندهای جنبش‌های آزادی و مشروطه‌خواهی و اخذ و جذب وجوه مختلف مثبت و منفی تمدن غربی در این کشورها در سده‌ی 19 و اوایل سده‌ی 20 تا مقطع درگیری انقلاب‌های بورژوا ـ دموکراتیک سال‌های 1906 و 1908 در ایران و ترکیه مطالعه و بررسی شده است به تصریح کتاب: یکی از ویژگی‌های این اثر مطالعه‌ی تطبیقی رویدادها و کنش‌ها و واکنش‌ها و بالاخره گسستگی‌ها و پیوستگی‌ها در یک گستره‌ی جغرافیایی پهناور، به ویژه در مثلث ایران و عثمانی و قفقاز است. در پرتو این روش نه تنها دید وسیع‌تری نسبت به جریانات پیدا می‌شود و زمینه‌ی تفاهم فراخ‌تر و رفع ابهام بیش‌تر می‌گردد' امر وقوف بر قانون‌مندی جریان عمومی تاریخ و به ویژه روند دوگانه‌ی گسترش استیلای غرب و اخذ تمدن فرهنگی در شرق، به طور ملموس امکان‌پذیر و شدنی می‌گردد... بین ترکیه و کشورمان مناسبات هم‌جواری طولانی و در روندهای تاریخ‌هایشان، به ویژه در سده‌های اخیر همانندی‌ها و هماهنگی‌ چشمگیری وجود دارد. مشابهت‌های جریان‌های ورود استعمار و امپریالیسم به هردو کشور و تبدیل آن‌ها به کشورهای تحت سلطه و نیمه مستعمره، اخذ تمدن غربی، نهضت‌های آزادی‌ و قانون اساسی و مشروطه‌خواهی و پی‌آمدهای انقلاب‌های مشروطیت دهه‌های نخستین سده‌ی 20 ترکیه و ایران و به قدرت رسیدن هم‌زمان نظامیانی چون مصطفی کمال‌پاشا و رضاخان میر پنج در آن‌جا و این جا و... با مرور‌گذرای تاریخ سده‌های اخیر دو کشور جلب توجه می‌کنند. این مشابهت‌ها تصادفی نبوده، بی‌گمان از یک روند مشترک عمومی مایه ‌می‌گیرند و حکایت از وابستگی‌ تاریخ دو کشور با هم دارند. جریان‌های فکری و جنبش‌های اجتماعی دو کشور نیز در برهه‌ی زمانی موردنظر، تأثیرات متقابل زیادی بر روی هم داشته‌اند و در این میان سهم عثمانی در انتقال وجوه مختلف تمدن غربی و امواج نوگرایی به ایران قابل توجه و مطالعه است'.