دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

آتالانت - L'ATALANTE


آتالانت - L'ATALANTE
سال تولید : ۱۹۳۴
کشور تولیدکننده : فرانسه
محصول : ژان لوئی نونز
کارگردان : ژان ویگو
فیلمنامه‌نویس : ویگو، بلز سندرار و آلبر ریرا، بر مبنای ستاریوی ژان گیته (ر. دوگیشن)
فیلمبردار : بوریس کوفمن و لوئی برژه
آهنگساز(موسیقی متن) : موریس ژوبر
هنرپیشگان : ژان داسته، دیتا پارلو، میشل سیمون، ژیل مارگاریتی و لوئی لوفور
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۸۹ دقیقه


ـ "ژان" (داسته) ناخدای قایق آتالانت، با دختری روستای به‌نام "ژولیت" (پارلو) ازدواج می‌کند. به زودی "ژولیت" از زندگی یکنواخت در آتالانت به تنگ می‌آید و حتی همنشینی با دستیار عجیب و غریب "ژان"، "ژول" (سیمون) نیز سرگرمش نمی‌کند. او آرزوی دیدار از پاریس را دارد و سرانجام "ژان" را مجبور می‌کند تا به شهر رؤیاها بروند. در اینجا، دستفروشی (مارگاریتی) نظر "ژولیت" را جلب می‌کند و باعث تحریک حسادت "ژان" می‌شود. و سپس "ژان" آتالانت را به حرکت درمی‌آورد و "ژولیت" را در پاریس جا می‌گذارد...
ـ داستان آتالانت ـ تنها فیلم بلند و بگو که کمی پیش از مرگش به اتمام رسید ـ انتخاب خود او نبود. با این همه فرصتی داد تا بار دیگر عشق به رفتارهای آنارشیستی را رد یکی از آثارش به نمایش بگذارد؛ همراه با وفاداری به روح سوررآلیسم، تعهد به نظریات فروید درباره رؤیا و ناخودآگاه و عداوت با مبانی سرکوب‌کننده اجتماعی ثروتمندان و اخلاقیات خاص آنان. فیلم با مراسم ازدواج می‌آازد، اما به‌گونه‌ای نشان داده می‌شود که گوئی شاهد مراسم عزا هستیم: همه سیاه پوشیده‌اند و غمگین هستند. این تصور ویو از جامعه روز فرانسه بود. در حالی‌که در برابر آن و در همان صحنه، مراودات ساکنان قایق بسیار گرم و صمیمی به‌نظر می‌آید. قایق که از اسکله فاصله می‌گیرد و نظم جامعه را پشت سر می‌گذارد، آرام آرام بر "ژولیت" (به‌عنوان شخصیت مرکزی و کانون مشکلات) تأکید می‌شود. اگرچه، حتی تا پایان، جایگاه "زنانه" او را نمی‌بینیم و نمی‌فهمیم که "آزادی" برای او چه مفهوم و اهمیتی دارد. به یادماندنی‌ترین صحنه فیلم آنجا است که "ژول" گنجینه‌های قفسه‌اش را به "ژولیت" نشان می‌دهد؛ که مثل دنیای خاص سوررآلیست‌ها، نابه‌جائی غریبی بر آن حاکم است. این صحنه با دخالت خشونت‌بار "ژان" پایان می‌گیرد که بساط "ژول" را درهم‌ می‌ریزد و "ژولیت" را می‌آزارد. "ژان"، به سیاق هر مردی در جامعه‌ای مردسالار، می‌خواهد بر همه چیز مسلط باشد. پی‌یر پره‌ور (فیلمساز متفاوت) و برادرش، ژاک پره‌ور (شاعر نامدار و فیلمنامه‌نویس محبوب مارسل کارنه) در لحظه‌هائی کوتاهی جلوی دوربین ظاهر می‌شوند.