کیفیت محیط زیست

در برخی مناطق هوا آلوده است . در برخی دیگر آبراهها آلوده است. حیات و بقاء برخی گونه های گیاهی و جانوری در معرض تهدید است . اما برای بهبود كیفیت محیط زیست نور امیدی وجود دارد ،یكی از عوامل آلوده كنندهٔ محیط زیست ریختن پسابها و فاضلابها به دریاچه هاست . تركیبات فسفردار كه به دریاچه ها ریخته می شوند موجب پیدایش انبوه جلبكها در آب و در نتیجه باعث كمبود اكسیژن پس از مرگ جلبكها می شود .
استفاده از شوینده های كم فسفر ، و اعمال محدودیت در دور ریختن تركیبهای فسفردار از مؤسسه های صنعتی ، نسبت فسفر را تا ۸۰ % كاهش داده است . پس از پاكسازی اولیهٔ در یاچه ها ، آلودگیهای مربوط به كودها و آفت كشها مطرح شد. جالب آنكه پساب شهرها مسئله جدّیتری بود زیرا چمنها نسبت به زمینهای كشاورزی ، اغلب مقدار بیشتری كود و آفت كش در یافت می كنند . زهاب كشاورزی را می توان از طریق اشاعهٔ كشاورزی ، بدون شخم، كاربرد محتاطانهٔ كودها و استفاده مناسب از فضولات حیوانی كنترل كرد . در چند سال اخیر این نكته روشن شد كه بسیاری از آلودگی ها از طریق هوا به در یاچه ها می رسد. اگزوز اتومبیل ها نیتروژن را بصورت NO وارد هوا می كند.
NO نشانگر مخلوطی از اكسیدهای نیتروژن است . فاضلابهای آلوده كه به عنوان كود در سطح كشتزارها پخش می شوند یا در دستگاههای زباله سوزی شهرداری ها سوزانده می شوند، مواد سمی را وارد هوا می كنند.سعی در زدودن مواد زاید سمی و آلودگیهای آبهای زیرزمینی به روش تهویه ، به پیدایش آلاینده های هوایی منجر می شود .تخلیهٔ آبهای زیرزمینی آلوده در دریاچه ها باعث افزایش آلودگی می شود .
مواد ته نشسته در دریاچه ها دارای آلاینده های متراكمی است كه ممكن است پس از مدتها مجدداً وارد آب شوند و این خود اجرای برنامه های تمیز كردن در یاچه ها را دشوارتر می سازد . البته تمیز كردن آب در یاچه های بزرگ به پیدایش پیشرفتها و تحولات شگرفی انجامیده است زمانی در یاچه اِری «دریاچهٔمرده » ای به شمار می رفت . هم اكنون ، این در یاچه به محل تجاری صید ماهی تبدیل شده است با این همه هنوز هم را ه درازی برای ادامهٔ تمیز كردن آب دریاچه ها در پیش است .
● تجزیه و تحلیل مسئله
۱) آلودگی گرمایی چیست ؟ چه فرایندهایی به پیدایش آلودگی گرمایی كمك می كنند؟ دنیای صنعت چه گامهایی برای جلوگیری از آلودگی گرمایی برمی دارد؟
۲) تحقیق كنید كه چگونه آلودگی فسفر توده های آب را از اكسیژن تهی می كند.
۳) آیا آلودگی آب هوا در جامعه شما مسئلهٔ مهمی است ؟ هرگاه چنین باشد در بارهٔ علت پیدایش آن وهر اقدامی كه برای رفع آلودگی انجام گرفته است تحقیق كنید در بارهٔ هزینه های تمیز كردن محیط زیست از یك سو و امتیازات بهداشتی حاصل از آن از سوی دیگر مقایسه ای انجام دهید.
● باكتریهای كادمیم : پر كردن مجدد و بازیابی
كادمیم به عنوان یك ماده زاید خطر ناك یعنی یك ماده شیمیایی سمی كه باید با احتیاط دور ریخته شود معرفی شده است این گونه معرفی برای میلیونها نفر كه باكتریها ی قابل پر كردن نیكل ـ كادمیم (Ni-Cd) را دور می ریزند مشكل ساز است باكتریهای كادمیم نخستین باكتریهایی نیستند كه مسائل مربوط به مواد زاید را به وجود آورده اند تركیبات سرب نوعی مواد زاید سمی هستند می دانیم كه مقادیر زیادی سرب در باتریهای اتومبیل وجود دارد . امروزه سازندگان اتومبیل سرب این باتریها را بازیابی می كنند .
جیوه نیز مادهٔ خطرناك دیگری است كه سطح الكترودها را در باتریها ی قلیایی می پوشاند و در سالهای دههٔ ۱۹۸۰ جیوه یك در صد وزن سلول را تشكیل می داد . در سال ۱۹۹۲ ، این مقدار به ۲۵ % رسید. اغلب باكتریهای Ni-Cd در ابزار مهروموم شدهٔ فاقد سم رابط مانند مسواك لوازم برقی و برخی ا نواع جاروبرقی ها به كار می روند . هنگامی كه این وسایل فرسود شوند یا به موقع تعمیر نشوند آنها را دور می ریزند .
صاحبان این وسایل غافل از این نكته اند كه با این عمل خود به پیدایش مواد زاید كادمیم خود را آزاد می كنند در نتیجه ممكن است به منابع آب آشامیدنی سرایت كند اگر باتریها را همواره با زباله ها بسوزانند ، خاكستر آنها ممكن است به نوعی مواد زاید سمّی تبدیل شوند . برخی مناطق در تلاش اند كه مالیات اضافی بر این نوع باتریها مقرر دارند و قوانینی برای نگهداری ظروف و قوطیهای محتوی كادمیم در اماكن دور از دسترس وضع كنند مناطق دیگر در صدد اجرای طرحهای بازیافت منطقه ای هستند.
مسئله عمده آن است كه كادمیم به عنوان یكی از مواد زاید خطرناك معرفی شده و باكتریهای مستهلك بدون گرفتن اجاره نامه های پر هزینه قابل حمل و نقل نیستند . سازندگان باتریها به بازیابی كادمیم تمایل نشان نمی دهند زیرا هزینه زیادومقدار بازیافت كم است .
چون در بارهٔحمل و نقل باتریهای سربی تسهیلات بدون گرفتن اجازه نامه های پر هزینه قابل حمل ونقل نیستند سازندگان باتریها به بازیابی كادمیم تمایل نشان نمی دهند زیرا هزینه زیادی و مقدار بازیافت كم است چون در بارهٔ حمل ونقل باتریهای سربی تسهیلات به عمل آمده است ، سازندگان باتریهای كادمیم نیز معتقدند كه اگر معافیتهایی در مورد اعمال شود فرایند های بازیافت مقرون به صرفه خواهد شد.
یك طرح جایگزین ، جستوجوی جانشینی برای سلولهای Ni-Cd است هم اكنون نوعی باتری نیكل ـ نیكل هیدرید مورد آزمایش قرار گرفته است . برخی هیدریدهای فلزی دیگر ظاهراً جایگزینهای خوبی برای باتری اسباب بازی ها و فلاش عكاسی است . اما این باتری ها سرعت ثابت تخلیه كه برای راه اندازی وسایل بزرگتر لازم است ندارند بنابراین گرچه برخی باتریها ی قابل پر كردن با باتریهای شامل فلزات غیر سمی جایگزین شده اندولی احتمالاً استفاده از باتریهای Ni-Cd هنوز ادامه دارد .اما این كار با آگاه كردن مصرف كنندگان در مورد مسائل ناشی از دور ریختن مواد زاید سمی خواهد بود.
● تجزیه و تحلیل مسئله
۱) مسائل مربوط به حفظ محیط زیست از مواد سمّی را با توجه به صرفه جویی در كار و انرژی در كلاس مورد بحث قرار دهید
۲) چه نوع مبارزه و تلاشی برای آگاه كردن مصرف كنندگان از خطرات دورریزی لوازم و ابزاری كه به وسیلهٔ باتریهای Ni-Cdكار می كنند می توانید آغاز كنید؟

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان