پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا


رشد قیمت نفت به سقوط آن می انجامد


افزایش جمعیت دنیا ، ثابت ماندن تولیدات کشورهای تولید کننده نفت ، وارد شدن متقاضیان بزرگی همچون ژاپن و چین ، پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا و از همه مهمتر عدم اعتماد کشورهای مصرف کننده بزرگ به امنیت عرضه انرژی در آینده به دلیل کاهش ظرفیت مازاد کشورهای تولید کننده از عوامل مهمی هستند که در ماههای اخیر قیمت نفت را علیرغم تصمیم سازمان اوپک مبنی بر افزایش تولید افزایش داده واز مرز 50 دلار گذرانده است .اما دراین میان عده ای از کارشناسان بازار معتقدند که قیمت نفت با رسیدن فصل سرما وچند برابر شدن تقاضا دوباره افزایش می یابد محمد علی نوری یکی از کارشناسان بازار نفت در این باره می گوید :״ پیش بینی ها نشان می دهد که مصرف نفت یا به عبارتی تقاضا برای نفت در فصول سرد بیش از دو میلیون بشکه بیشتر از تابستان است که این امر خود نشان از افزایش تقاضای نفت دارد.
وی افزود: این درحالی است که اوپک با تولید روزانه 30 میلیون بشکه توان پاسخگویی به تقاضای بیشتر را ندارد چرا که ظرفیت مازاد کشورهای تولید کننده نیز بسیار کاهش یافته است.به گفته این کارشناس بازار بین المللی نفت، کاهش ظرفیت های مازاد کشورهای تولید کننده خود تهدیدی برای افزایش قیمت نفت محسوب می شود چرا که در فصل زمستان هر اتفاقی موجب قطع عرضه نفت شده و این امر خود باعث کاهش عرضه نفت به بازار می شود .״برهمین اساس که بررسی های بازار از افزایش دوباره مصرف انرژی در سال آینده خبر می دهد به طوری که براساس آمارآژانس بین المللی انرژی مصرف انرژی از سال آینده به بیش از 8/1 میلیون بشکه افزایش می یابد درحالی که باید پرسید تولید کنندگان نفت از چه منبعی باید این میزان تقاضا را پاسخگو باشند؟
قیمت واقعی نفت 100 دلار است از سویی دیگر، رییس کمیسیون انرژی مجلس درگفت وگو با خبرنگار اقتصادی مهر، رشد قیمت نفت را کافی ندانست و گفت: با وجود اینکه قیمت نفت از مرز 50 دلار گذشته اما واقع این است که نفت گران نشده است بلکه قیمت واقعی نفت بیش از یکصد دلار است که در نتیجه می توان گفت کشورهای مصرف کننده نفت را 59 دلار ارزانتر از کشورهای تولید کننده خریداری می کنند.کمال دانشیار درباره رشد قیمت نفت گفت: پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا از مهمترین عوامل رشد قیمت نفت محسوب می شود به گونه ای که امروز دنیا با کاهش تولید نفت و افزایش مصرف آن مواجه شده است. وی افزود : تولید نفت دنیا به دلایلی همچون کاهش ضریب استحصال مخازن روبه کاهش است به گونه ای که با ادامه روند کنونی و عدم برنامه ریزی های لازم دنیا تا ده سال آینده با کمبود نفت مواجه خواهد شد.وی که قبلا ریاست ازدیاد برداشت مخازن نفتی را درشرکت متن به عهده دارد در این باره اضافه می کند : ایران نیز با مشکل کاهش تولید مواجه شده است چرا که پیش از انقلاب روزانه 6 میلیون بشکه از مخارن نفتی کشور تولید می شد درحالی که این رقم هم اکنون به 4 میلیون کاهش یافته و این اتفاق ناشی از افت فشار مخازن نفتی و کاهش میزان ذخایر است.وی تصریح کرد: درحال حاضر بیش از 30 مخزن نفتی کشور نیمه دوم عمر خود را می پیمایند و برای احیا دوباره آنها باید تزریق گاز صورت گیرد.״افزایش قیمت نفت در ماههای اخیر بیش از ده میلیارد دلار مازاد درآمد ارزی را برای ایران به همراه داشته است به طوری که اقتصاد ایران می تواند با برنامه ریزی درستی برای استفاده از این منابع می تواند نفسی تازه به اقتصاد خود ببخشد ورشد خود را شکوفا کند .رشد قیمت نفت به سقوط می انجامد این درحالیست که عده ای از کارشناسان نفتی که به نوعی به کادر و یا سازمان های دولتی وابسته هستند از رشد قیمت نفت رضایت چندانی ندارد و معتقدند که این روند صعودی در آینده ای نزدیک به سقوط می انجامد و آنگاه است که ایران و دیگر کشورهای تولید کننده نفت متضرر می شوند.مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران در این باره معتقد است : بی ثباتی بازار نفت، خسارات زیادی را به اقتصاد کشورها وارد می کند به طوری که امنیت سرمایه گذاری و اعتماد سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری در کشورها کاهش می دهد.مهدی میر معزی اضافه کرد: وقتی قیمت نفت متزلزل باشد سرمایه گذاران قادر به محاسبه حاشیه سود خود نخواهند بود درنتیجه ریسک سرمایه گذاری درکشورها افزایش می یابد.وی اضافه کرد: در نتیجه بازار بی ثبات، قیمت نفت به نفع مصرف کنندگان و تولید کنندگان نفت نیست چرا که دسته اول نمی توانند به سرمایه گذاری مطمئن در کشورها اقدام کنند و دسته دوم نیزنمی توانند سرمایه لازم را برای سرمایه گذاری جلب کنند.
معاون پژوهش و مطالعات موسسه مطالعات انرژی نیز همسو با مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران می گوید : قیمت های کنونی نفت که به طور میانگین 45 تا 50 دلاراست بادوام نیست و درآینده با عرضه بیشتر نفت و ثبات در رشد اقتصادی کاهش می یابد.
محمد مزرعتی اضافه کرد: با توجه به اینکه قیمت نفت در ماههای اخیر بسیار افزایش یافته ، کشورهای تولید کننده نفت میزان سرمایه گذاری خود را برای توسعه میادین خود برای تولید بیشتر افزایش می دهند.وی اضافه کرد : از سویی دیگر ، درحال حاضر مخازن نفت غیر رسمی زیادی در دنیا به خصوص در آمریکا و کانادا وجود دارد که با رشد قیمت نفت این کشورها برای توسعه آن اقدام می کنند تا بتوانند تولید این مخازن را فروخته و سود خود را از فروش نفت افزایش دهند.وی اضافه کرد: از این رو می توان کاهش قیمت نفت در بلندمدت را پیش بینی کرد چرا که تولیدات کشورهای تولید کننده نفت و دارنده ذخایر هیدروکربوری با سرمایه گذاری های انجام شده افزایش می یابد .باکمی تامل بر وضعیت بازار نفت کشور در می یابیم که اگر چه قیمت نفت قیمت نفت افزایش یافته است اما به موازات آن قیمت فراورده های نفتی مانند بنزین نیز بسیار افزایش یافته و دوبرابر شده است برهمین اساس ، مشاور رییس جمهور در علوم و فنون درگفت وگو با مهردرباره رشد قیمت نفت و منتفع شدن کشورهای تولید کننده نفت همچون ایران از این موقعیت گفت : هر یک دلار افزایش قیمت نفت باعث می شود تا در طول سال تا یک میلیارد دلار به درآمد نفت ایران افزایش یابد ، به گونه ای که سهم ایران از درآمدهای نفتی بسیار افزایش یابد .مجید عباسپور اضافه کرد : اما با کمی تامل می توان گفت درآمدهای ایران وقتی به واقع افزایش می یابد که وابستگی ایران به درآمدهای نفتی به خصوص بنزین کاهش یابد چرا که با رشد قیمت نفت ، بهای فراورده های بین المللی در بازار نیزتوسط صادر کنندگان افزایش می یابد .وی در پایان گفت : بررسی های انجام شده نشان می دهد رشد بی رویه قیمت نفت به ضرر کشورهای مصرف کننده و تولید کننده است و اقتصاد این کشورها را با مشکل مواجه می کند درنتیجه این کشورها باید به یک تعامل مناسب برای کنترل قیمت نفت برسند .
به گفته این کارشناس انرژی ، اوپک نیز باید با انجام نشست هایی با کشورهای مصرف کننده نفت همچون کشورهای اروپایی به توافقاتی برای کنترل قیمت نفت برسد تا از رشد بی رویه آن جلوگیری کند .
منبع : وزارت صنایع و معادن