فشار کار بر دوش زنان است نه مردان

«زنان بیش تری وارد بازار کار می شوند، اما بیش از نیمی از آنان در مشاغل آسیب پذیر مشغول به کارند.»
طبق گزارش جدید سازمان جهانی کار، تعداد زنان شاغل نسبت به قبل بیش تر شده است، اما آنان بیش از مردان در مشاغل کم بارآور، کم دستمزد و آسیب پذیر مشغول به کارند بدون آن که از حمایت اجتماعی، حقوق ابتدایی یا صدایی در محل کار برخوردار باشند.
«روند جهانی اشتغال زنان - مارس ۲۰۰۸» که به مناسبت روز زن انتشار یافت، می گوید که ۲۰۰ میلیون نفر بر تعداد زنان شاغل در دهه گذشته افزوده شده است و در سال ۲۰۰۷ به رقم ۲/۱ میلیارد نفر در مقایسه با ۸/۱ میلیارد مرد شاغل رسیده است. گر چه تعداد زنان بیکار نیز در همین دوره از ۲/۷۰ میلیون نفر به ۶/۸۱ میلیون نفر افزایش یافته است.
مدیر کل سازمان جهانی کار، خوآن سوماویا، می گوید: «هم چنان تعداد زیادی از زنان به بازار جهانی کار وارد می شوند. این پیشرفت نباید مانع مشاهده نابرابری مشهود و هنوز موجود در محل کار در سراسر دنیا شود. محل کار و دنیای کار، کانون راه حل های جهانی برای برابری جنسیتی و پیشرفت زنان در جامعه هستند. با اشتغال زنان به کارهای شایسته، ما جوامع را توانمند می کنیم و موجبات پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کل جامعه را فراهم می آوریم.»
این گزارش نشان می دهد که بهبود وضعیت زنان در بازار کار جهانی، موجب کاهش اساسی در شکاف جنسیتی بازار کار نشده است. سهم زنان در مشاغل آسیب پذیر - خواه به عنوان کارگر بی دستمزد در کسب و کار خانوادگی، خواه مشاغل خوداشتغالی، به جای کارگر حقوق بگیر - از سال ۱۹۹۷ از ۱/۵۶ به ۷/۵۱ درصد کاهش یافته است. با وجود این، فشار کارهای آسیب پذیر هم چنان بیش تر بر دوش زنان است تا مردان، به ویژه در مناطق فقیرتر دنیا.
● سایر یافته های مهم گزارش
در سراسر جهان نرخ بیکاری زنان ۴/۶ درصد است که این رقم برای مردان ۷/۵ درصد است.
▪ در برابر هر ۱۰۰ مرد در سطح جهانی، ۷۰ زن شاغلند و بیکاری اغلب نه از سر انتخاب بلکه بر اثر ناچاری است. احتمال می رود که زنان در صورت امکان انتخاب، اشتغال به کار در خارج از خانه را برگزینند، اما به شرطی که پذیرش این امر وجود داشته باشد.
▪ در سطح جهانی، نرخ اشتغال زنان به کل جمعیت - که نشان دهنده ی توانایی سیستم های اقتصادی در بهره گیری از نیروی بارآور جمعیت در سن کار است - در سال ۲۰۰۷ برای زنان ۱/۴۹ در مقایسه با ۳/۷۴ درصد مردان بود.
▪ طی دهه گذشته، بخش خدمات به عنوان رشته اشتغال زا برای زنان بر بخش کشاورزی پیشی گرفته است. در سال ۲۰۰۷، ۱/۳۶ درصد در بخش کشاورزی و ۳/۴۶ درصد در بخش خدمات کار می کردند. در مقایسه، سهم مردان در کشاورزی ۳۴ درصد و در خدمات ۴/۴۰ درصد بوده است.
▪ تعداد زنان تحصیل کرده رو به افزایش است، اما در برخی از مناطق برابری در برخورداری از آموزش بسی دور از واقعیت است.
● سیاست های نوین برای بهبود اشتغال زنان
این گزارش خاطرنشان می کند که برای بسیاری از زنان، انتقال از مشاغل آسیب پذیر به مشاغل درآمدزا می تواند گام بزرگی به سوی رهایی اقتصادی و خودمختاری باشد، و این که در مناطق فقیرتر احتمال بیش تری وجود دارد که زنان در کسب و کارهای خانوادگی یا خوداشتغالی به کار گرفته شوند.
طبق گزارش، دسترسی به بازار کار و اشتغال به کار شایسته و بارآور در روند برقراری برابری بیش تر بین مردان و زنان نقشی اساسی دارد. در این تحقیق آمده است که موفق ترین منطقه از لحاظ رشد اقتصادی در دهه گذشته، یعنی آسیای شرقی، همچنین منطقه ایست با بیش ترین نرخ اشتغال زنان نسبت به کل جمعیت (۲/۶۲ درصد)، نرخ بیکاری پایین برای مردان و زنان، و اختلاف جنسیتی نسبتا کم در توزیع زن و مرد در رشته های مختلف و نیز از نظر موقعیت.
بنا به برآورد گزارش، در همه جا سیاست تقویت شانس زنان برای مشارکت برابر در بازار کار سودمندی خود را نشان داده است، اما آهستگی گام های تغییر به آن معناست که تفاوت ها هنوز بسیارند. اکثر مناطق هنوز در ادغام کامل زنان در اقتصاد و تحقق پتانسیل نامکشوف آنان در توسعه ی اقتصادی راهی طولانی در پیش دارند.
گسترش دسترسی زنان به کار در قلمرو وسیع صنایع و مشاغل اهمیت بسیاری در بهبود فرصت های آنان در بازار کار خواهد داشت. توانایی اجتماعی برای پذیرش نقش های نوین اقتصادی زنان و توانایی اقتصاد در ایجاد مشاغل شایسته برای جذب آنان، پیش شرط اساسی بهبود راندمان بازار کار برای زنان و نیز برای کل توسعه اقتصادی است.
«اوی میسل» مدیر دفتر سازمان جهانی کار برای برابری جنسیتی، که در روز جهانی زن با شرکت زنانی که در دنیای مالی و اتحادیه ها نقش برجسته ای داشته اند، میزگردی پیرامون ارزش سرمایه گذاری بر پیشرفت زنان برگزار کرد، می گوید: «دسترسی به بازار کار و مشاغل شایسته، امری حیاتی در روند نیل به برابری جنسیتی است. با وجود این زنان هنگام کاریابی باید بر تبعیضات بسیاری فایق آیند. به سود جوامع نیست که پتانسیل کار زنان را در کاهش فقر نادیده بگیرند و لازم است راه های مبتکرانه ای برای کاهش موانع اقتصاد، اجتماعی و سیاسی جست وجو شود. ایجاد جایگاهی برابر برای زنان در بازار کار نه فقط صحیح، بلکه هوشمندانه است.»

منبع: سازمان جهانی کار
ترجمه: سرمایه

منبع : روزنامه سرمایه