چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا

دولت در آیینه افکار عمومی


دولت در آیینه افکار عمومی
دولت بازوی اجرایی هر کشوری محسوب می شود و دولتمردان نیز به عنوان مجریان و مدیران قانون در پیشرفت و توسعه همه جانبه کشور نقشی محوری و اساسی دارند.
تجربه تاریخ نشان داده که هرچقدر دولت ها به مردم نزدیک تر بوده و از پایگاه مستحکم مردمی برخوردار باشند، به همان اندازه در تحقق وعده ها موفق تر و از کارنامه ای پربارتر بهره مند می شوند.
با این حال نزدیک به ۳ دهه از استقرار نظام مقدس جمهوری اسلامی که ثمره خون پاک هزاران شهید و رشادت های جانبازان، ایثارگران، آزادگان و ملت سرافراز ایران اسلامی است می گذرد.
در طول این دوران ۳۰ ساله دولت های گوناگونی بر سر کار آمدند که هرکدام به نوعی از نقاط قوت و ضعف برخوردار بودند و با فراز و نشیب های متعددی روبرو گردیدند و بحران های مختلفی را پشت سر نهادند.
با توجه به اینکه امروز شنبه، دوم شهریورماه، آغاز هفته دولت است، موضوع گزارش را به بررسی و تجزیه و تحلیل عملکرد دولت نهم اختصاص داده ایم.
در این گزاش به واکاوی پاسخ سوالاتی از این قبیل خواهیم پرداخت که دولت آقای احمدی نژاد در تحقق شعارها و اهداف اعلام شده چقدر موفق بوده و نکات مثبت و منفی کارنامه دولت اصولگرا چگونه است و مردم پس از سه سال که از عمر این دولت می گذرد در یک نگاه کلی آن را چگونه می بینند و ارزیابی می کنند و آیا انتظارات مردم و نیروهای ارزشی نظام و انقلاب از دولت کنونی برآورده شده است؟
● ما می توانیم
دولت نهم با شعار عدالت محوری و مهرورزی به بندگان خدا بر سر کار آمد و هدفش توسعه و پیشرفت همه جانبه کشور و تحقق سند چشم انداز ۲۰ ساله نظام و حرکت در مسیر ارزش ها و آرمان های بلند انقلاب اسلامی بود و شخص رئیس جمهور نیز با طرح این مسئله که «ما می توانیم» به دمیدن روح امید در دل ملت پرداخت و تا امروز ۳ سال از عمر خود را پشت سر گذاشته و تا پایان راه مدت زمان زیادی از وقت آن باقی نمانده است.
این روزها در اغلب محافل مردمی مثل جمع میهمانی ها، داخل اتوبوس و بر سر هر کوی و برزن مردم از وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور سخن می گویند و حتی بعضا در برخی محافل دوستانه بر سر مثلا مسئله گرانی یا بیکاری، بحث به گفتگوی تند و صریح لفظی نیز کشیده می شود.
در یکی از روزهای گرم تابستان سوار تاکسی می شوم تا از مسیر شهرک اندیشه به سمت میدان آزادی حرکت کنم که سر صحبت درباره همین موضوعات باز می شود و تحلیل های عامیانه خوبی نیز درباره دولت چاشنی بحث های رد و بدل شده در این اتومبیل می شود.
مرد میانسالی که در صندلی جلو کنار پنجره نشسته است ضمن انتقاد به گرانی و تورم لجام گسیخته در کشور می گوید: «دولت احمدی نژاد با توجه به اینکه کاملا مردمی است و حتی خیلی از وزرایش ساده و بی تکلف هستند ای کاش می توانست در کنترل و مهار تورم هم موفقیت های ملموسی به دست آورد.»
اما یکی از مسافران نگاه انتقادی تندی را مطرح می کند و می گوید: «آقا! کار از کار گذشته، اگر می توانستند که تا حالا کاری می کردند، تا مفسدان اقتصادی در این مملکت حضور دارند مردم مستضعف روی آسایش را نخواهند دید.» از او می پرسم نگاهش به عملکرد دولت چیست و چه انتظاری از دولت دارد، می گوید: «ببینید، امروز عمده مشکلات مردم اقتصادی است، شما توجه کنید که پس از نیمه شعبان تاکنون مجددا قیمت انواع میوه آن هم در فصل تابستان گران شده و هیچ کس هم پاسخگو نیست، از همه مهمتر نرخ گذاری بر محصولات باغی تابع هیچ مقرراتی نیست، این آشفته بازار و گرانی سرسام آور واقعا مردم را کلافه کرده است.»
وی در عین حال که این انتقادها را مطرح می کند، دولت احمدی نژاد را بسیار سخت کوش و پرتلاش می داند و می گوید: «مردم در پاکی و صداقت دولت کنونی و وزرای آن هیچگونه شک و تردیدی ندارند بلکه نگرانی ها از لجام گسیختگی قیمت کالاها و خدمات است و مردم از دولت انتظار دارند تا بر این مشکلات نیز غلبه کند و اقدامات لازم را انجام دهد.»
در این هنگام یکی دیگر از مسافران به ترکیب کابینه اشاره می کند و می گوید: «یکی از امیدهایی که مردم دارند این است که این دولت صداقت و اخلاص دارد و انصافاً در خدمت به محرومان و اقشار آسیب پذیر جامعه فعالیت های قابل ملاحظه ای داشته است.»
وی می گوید: «چند سال پیش مقام معظم رهبری به این نکته اشاره کردند که با دستمال کثیف نمی توان شیشه ای را پاک کرد که این مسئله درباره اعضاء کابینه دولت کنونی به گونه ای است که مردم حتی شائبه ناپاکی از آنها را ندارند اما در دولت های قبلی حتی بسیاری از وزرا، خود از جمله تاجران مهم اقتصادی به شمار می آمدند.»
● نقدها و نظرهای مردمی
به اتفاق حسین هاشمی، عکاس با سابقه کیهان به چهارراه ولیعصر«عج» و پارک دانشجو می روم تا از دیدگاه های مردم درباره عملکرد دولت مطلع شوم.
«جهانبخشی» که خود را دانشجوی سال آخر رشته کامپیوتر معرفی می کند، می گوید: «به عقیده من دولت در تمامی زمینه ها خوب عمل کرده و تنها ایرادی که دارد در عدم کنترل گرانی است، چون از یک طرف حقوق کارمندان و کارگران ثابت باقی مانده اما از طرف دیگر قیمت اجناس هر روز افزایش صعودی دارد.»
وی می گوید: «یک پیشنهاد به دولت دارم که برای کنترل و مهار تورم لازم است ستادی را تحت عنوان «ستاد مبارزه با گران فروشی» تشکیل دهد و اختیارات خاصی را به آن ستاد بدهد تا مردم حداقل از بار فشار گرانی نفس راحت بکشند.»
«محمدی» که پیک موتوری است و از صبح تا شب با موتورش به دنبال روزی حلال برای زن و فرزندش در تهران مشغول به کار است دولت احمدی نژاد را در حل مشکلات مردم قاطع و پیگیر می داند و می گوید: «قاطعیت دولت آقای احمدی نژاد واقعاً قابل ستایش است، همین مسئله باعث دلگرمی بیشتر مردم به دولت شده است، با این همه قاطعیت، ای کاش برنامه هایی هم برای کنترل تورم به مرحله اجرا می گذاشتند، چون واقعاً گرانی و بیکاری بیداد می کند.»
وی می گوید: « از ایستادگی رئیس جمهور در برابر دنیای استکبار و زورگویان جهان واقعاً لذت می برم، به ایشان بگویید که ما هم قاطعانه از شما حمایت می کنیم.»
«کرم حسینی» کارمند آموزش و پرورش یکی از ضعف های دولت را در اطلاع رسانی به مردم می داند و می گوید: «ارتباط دولت و رسانه هاکمرنگ است و اغلب فعالیت های دولت در رسانه ها بازتاب ندارند، این در حالی است که نقش رسانه ها مهندسی افکار عمومی است و دولت با استفاده بهینه از آن می تواند به بهترین شکل ممکن به بازگویی عملکرد خود بپردازد و در این میان نقدها را نیز پاسخ دهد.»
«ژیلا گیلانی منش» دانشجوی رشته علوم اجتماعی در تهران نیز از دیگر مخاطبین سؤال ما در پارک دانشجو است و درباره نگاه کلی به کارنامه ۳ ساله دولت محمود احمدی نژاد می گوید: «بارزترین مشخصه دولت آقای احمدی نژاد انقلابی بودن آن است، یعنی این دولت در دفاع از آرمان های انقلاب با هیچ فرد یا جناح و حزبی اهل معامله و عقب نشینی و تعارف نیست.» وی می گوید:« به نظر من حفظ این روحیه انقلابی در دولت اصولگرای نهم بسی سنگین و خطیر است و آقای رئیس جمهور باید بیش از پیش مراقب عملکردهای خود و اطرافیانش باشد، به عنوان مثال اظهارات اخیر معاون ایشان که گفته بود «ما با ملت اسرائیل دوست هستیم» به راحتی می تواند وجهه اصولگرایی و انقلابی بودن رئیس جمهور را زیر سؤال ببرد و لازم است همچنان که رئیس جمهور در این مسایل قاطعانه برخورد می کند با معاون خویش نیز همان قاطعیت را به کار ببرد.»
«محسن رقابتی» دانشجوی امور فرهنگی نیز در تحلیل عملکرد دولت نهم می گوید: «داشتن روحیه خطرپذیری، انقلابی، ولایتی و مردمی از خصوصیات بارز دولت احمدی نژاد است و باید در حفظ و تداوم این خصوصیات تلاش کنند، چرا که حفظ این موارد بسیار مهم است.»
وی می گوید: «بسیاری از ارزش های انقلاب پس از روی کار آمدن دولت فعلی احیا شد و گرد فراموشی از آنها زدوده شد، حال لازم است که همین روحیه انقلابی را در مبارزه با گرانی و رفع معضل بیکاری در کشور به کار بگیرند.»
● انتظار نیروهای انقلاب از دولت
یکی از انتظارات مهم و اساسی که نیروهای وفادار به انقلاب اسلامی از دولت انقلابی خود دارند این است که این دولت همچنان که روحیه انقلابی و روش و منش ساده زیستی و آرمان گرایی را در پیش گرفته، همین روحیه را حفظ کند و در تقویت باورهای اصیل و ارزشی نظام مقدس جمهوری اسلامی بکوشد.
«غلامعلی نیستانی» عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی در این باره به سرویس گزارش روز کیهان می گوید: «نیروهای انقلاب و بچه های جبهه و جنگ انتظار ویژه ای از دولت آقای دکتر احمدی نژاد دارند و آن این است که این دولت هم نباید مثل دولت های قبلی در برابر دفاع از ارزش های انقلاب کوتاه بیاید، چون ما آقای رئیس جمهور را پیشقراول جریان اصولگرایی و انقلابی می دانیم و چنین فردی باید همچنان انقلابی باقی بماند.»
وی می گوید: «مطرح کردن دوستی با مردم غاصب و چپاولگر رژیم صهیونیستی به راحتی می تواند علمکرد اصولگرایانه و نگاه ولایت مدارانه دولت را خدشه دار کند، که در این میان دولت باید نگذارد برخی افراد با طرح چنین مباحث سخیف و غیرمسئولانه ای دولت را در بعد انقلابی و ارزشی بودن تضعیف نماید، چرا که نگاه بسیاری از سرداران دوران جنگ و خانواده های شهدا به دولت اصولگرا دوخته شده و تمام توجهات به راهی معطوف شده که دولت کنونی در پیش گرفته است.»
● معیار سنجش دولت با ارزش های انقلاب
خانم دکتر طیبه صفایی نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفتگو با سرویس گزارش روز کیهان می گوید: «به اعتقاد من باید معیار سنجش دولت ها و نحوه ارزیابی آنان با شاخص های تعریف شده انقلاب اسلامی و آرمان ها و اهداف تبیین شده از جانب حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری باشد، حال دولت و دولتمردان هر چقدر که به عنوان بازوی اجرایی نظام اسلامی در راستای این چشم اندازها گام بردارند به همان مقدار موفق تر هستند، یعنی محک اصلی برای سنجش نقاط قوت و ضعف دولت میزان دوری یا نزدیکی به آرمان های انقلاب اسلامی است.»
حجت الاسلام موسی قربانی، عضو هیئت رئیسه کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس و نماینده مردم قائنات و خراسان جنوبی نیز مخاطب دیگر سؤالم قرار می گیرد و می گوید: «هیچ دولتی به اندازه دولت آقای احمدی نژاد وقت برای رسیدگی به مشکلات مردم و خدمت به جامعه نگذاشته است، یعنی به جرات می توانم ادعا کنم که تاکنون هیچ دولتی را در بعد از انقلاب ندیده ایم که به اندازه دولت آقای احمدی نژاد مصوبه و پروژه عمرانی داشته باشد که همه این مسایل حکایت از پربار بودن کارنامه دولت اصولگرا دارد.»
قربانی تحقق برنامه های دولت را در درازمدت میسر می داند و می گوید: «اغلب برنامه های دولت در درازمدت به نتیجه می رسد و قطعاً اگر همین برنامه ها با جدیت ادامه پیدا کند در آینده شاهد تحولات خاصی خصوصاً در ابعاد اقتصادی خواهیم بود.»
نماینده قائنات در مجلس خواستار تعامل بیشتر دولت با نمایندگان مجلس است. دکتر محسن کوهکن، نماینده مردم لنجان و عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز در پاسخ به سؤالم درباره عملکرد دولت می گوید: «دولت آقای احمدی نژاد دارای نقاط ضعف و قوت فراوانی است که باز کردن این بخش نیاز به زمان های طولانی و بحث های عمیق کارشناسی دارد.»
کوهکن در نگاهی اجمالی به کارنامه دولت می گوید: «یکی از مهمترین خصوصیات مثبت دولت دکتر احمدی نژاد پر حرارت بودن برای کار و تلاش و خدمت به مردم است، به شکلی که می بینیم بسیار خستگی ناپذیر و شبانه روز به دنبال تصویب مصوبه، رفع مشکلات مردم و تحقق اهداف و برنامه ها است.»
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی ضعف اطلاع رسانی را مهمترین نقطه منفی در کارنامه دولت می داند و می گوید: «متأسفانه دولت هنوز نتوانسته به درستی برنامه هایش را برای مردم و افکار عمومی تبیین کند.»
دولت محمود احمدی نژاد دولتی سخت کوش و پرتلاش و خستگی ناپذیر است.
سفرهای پی درپی استانی و حضور اعضاء دولت خصوصا شخص رئیس جمهور در شهرها، شهرستان ها و بخش های مختلف در مناطق دور افتاده و محروم کشورمان و حضور در جمع پرشور و صمیمانه مردم، برگزاری جلسات هیئت دولت در استان ها در ساعت ۱۲ شب و یک بامداد به بعد و بررسی موانع و مشکلات پیش روی مناطق مختلف شهری و روستایی و ملاقات رودررو با مردم، ایستادگی بر سر مواضع هسته ای و قاطعیت در امور داخلی و خارجی و از همه مهمتر داشتن روحیه ولایت مداری و استکبار ستیزی از جمله خصوصیات برجسته و بارز دولت نهم است که مردم در گفتگو با سرویس گزارش روز کیهان بدان اشاره کرده اند.
اما در کنار این موارد مردم انتقادات و مطالباتی نیز از دولت دارند که قابل تأمل است.
از وضعیت نابسامان افزایش تورم و گران شدن تدریجی قیمت کالا و خدمات موردنیاز مردم تا ناآشنایی افکار عمومی با دستاورد و عملکرد دولت به دلیل ضعف اطلاع رسانی را می توان از مهمترین انتقادها به دولت کنونی عنوان کرد.
● جسارت دولت نهم
برخی از کارشناسان و صاحب نظران براین باورند که دولت احمدی نژاد در اجرای طرح و برنامه های کلان اقتصادی از جسارت بالایی برخوردار است و برای ادله خود طرح موفقیت آمیز سهمیه بندی بنزین و دنبال نمودن طرح تحول اقتصادی را مطرح می کنند، اما درمقابل طیف منتقد که البته بیشتر نگاه جناحی و رقابتی به دولت دارند طرح های اقتصادی را غیرکارشناسانه و سطحی می دانند.
واقعیت این است که دامن زدن به نگرانی های احتمالی در مورد نحوه اجرای طرح های اقتصادی و عملیاتی نمودن برنامه های دولت ناشی از عدم شناخت منتقدان دولت نهم از ظرفیت های عظیم جامعه ایران است. ظرفیت هایی که دولت احمدی نژاد با اتکا بر آن توفیق اجرای آنان را داشته است.
«دارایی» کارشناس و صاحب نظر در مسایل اقتصادی و استاد دانشگاه می گوید: «دولت برنامه های اقتصادی دراز مدت و طولانی را در دست اقدام دارد و چون بسیاری از طرح ها در آینده ثمرات خود را نشان می دهد شاید در کوتاه مدت فشارهای اقتصادی برمردم وارد شود، به همین جهت مردم از یک طرف باید نگاه آینده نگری و بلندمدت به طرح ها و برنامه های دولت داشته باشند و مقداری در برابر مشکلات صبور باشند، از طرفی هم خود دولتمردان باید طرح ها و برنامه های بلند مدت خود را به بهترین شکل ممکن برای مردم تشریح نمایند تا افکار عمومی به خوبی بداند که دولت دارد چکار می کند و چه اهداف و راهکارهایی را در دست اقدام دارد.»
این استاد دانشگاه در ادامه می گوید: «امروز با این واقعیت روبرو هستیم که عموم مردم اطلاع چندانی از برنامه های دراز مدت دولت ندارند و نمی دانند مثلاطرح تحول اقتصادی در آینده چه ثمراتی برای کشور خواهد داشت، از همین رو اگر چنین بی اطلاعی در جامعه ادامه داشته باشد چه بسا زمینه دلسرد شدن مردم از دولت نهم فراهم شود، چون وقتی مردم نمی دانند که دولت درحال انجام چه کارهایی است، از آن طرف هم رسانه های ضدانقلاب خارجی و برخی نشریات زنجیره ای داخلی مکررا از ناتوانی دولت سخن می گویند، خود به خود همین تبلیغات منفی می تواند در افکار عمومی تأثیر خود را بگذارد.»
این صاحب نظر در امور اقتصادی در پاسخ به این سؤال که چه راهکاری را برای مسایل گفته شده پیشنهاد می کند، می گوید: «به عقیده من دولت باید به دو جنبه توجه ویژه ای اعمال کند، در وهله اول طرح های اقتصادی خود را با جلب نظر اقتصاد دانان و کارشناسان خبره که انگیزه خدمت به کشور را دارند با قاطعیت تمام دنبال کند و از نقدهای منصفانه و غیرمنصفانه نیز هراسی به دل راه ندهد، در وهله دوم نیز دولت به اطلاع رسانی فراگیر و همه جانبه درباره اهداف، برنامه ها و دستاوردهای خود بپردازد و از طریق رسانه های جمعی خصوصا صدا و سیما مردم را در جریان تمامی مراحل کارها و اقدامات حال و آینده قرار دهد. انجام این کار دو نتیجه و ثمره حیاتی برای دولت و مردم خواهد داشت؛ ثمره اول آن این است که مردم به طور صریح و شفاف در جریان فعالیت های دولت قرار می گیرند و می دانند که مجریان قانون چکار کرده اند و تا چه حد به شعارها و برنامه هایشان عمل نموده اند که این مهم خود بستر قضاوت عادلانه افکار عمومی را به راحتی فراهم می آورد و مردم بهتر به نتیجه ای مطلوب درباره کارکردهای دولت خواهند رسید. اما ثمره دوم این موضوع هم این است که در سایه اطلاع رسانی دقیق به مردم، تبلیغات سوء و منفی برخی جریان های شکست خورده سیاسی و بسیاری از نقشه های آنان علیه دولت در نزد افکار عمومی نقش بر آب می شود و چون مردم می دانند که مثلا در فلان طرح، دولت از کجا شروع کرده و به کجا رسیده و تا پایان کار چقدر زمان باقی است، از همین رو نگاه های غیرمنصفانه و مغرضانه را نمی پذیرند و تبلیغات منفی مخالفان دولت در افکار عمومی کمترین تأثیری نخواهد داشت.»
● اجرای طرح تحول اقتصادی پس از ۱۶ سال
هنگامی که دکتر محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور کشورمان طرح تحول اقتصادی را با مردم درمیان گذاشت و به برگزاری جلسات مختلف با اقتصاددانان و کارشناسان و صاحب نظران پرداخت، اجرای این طرح عظیم ملی غیرقابل باور بود و افراد مختلفی که سابقاً در دانشگاه های دولتی بر مسند ریاست و وزارت تکیه زده بودند این طرح را غیر قابل اجرا می دانستند، چرا که پیش از دولت فعلی، دولت آقایان هاشمی رفسنجانی و خاتمی در ۱۶ سال حضورشان به عنوان مدیر اجرایی کشور این طرح را روی میز کار خود نگه داشته و در اجرای آن ناکام مانده بودند.
شاید به دلیل همین ناکامی های گذشته است که امروز عده ای از اجرای طرح تحول اقتصادی واهمه دارند و از آن به عنوان یک زلزله یاد می کنند، زلزله ای که به گفته «هادی غنیمی فرد» رئیس خانه صنعت و معدن ایران، هیچ گریزی از اجرای آن در جامعه نیست، اما همه از آن نفع خواهند برد.
مصطفی دربان، صاحب نظر در امور اقتصادی در تشریح طرح تحول اقتصادی می گوید: «هدفمند کردن یارانه ها که در دوران هشت ساله ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی تحت عنوان «تعدیل اقتصادی» و در دو دوره ریاست جمهوری خاتمی با عنوان «ساماندهی اقتصادی» تعقیب شد و به سرانجام نرسید، تنها یکی از هفت محور طرح جامع تحول اقتصادی دولت نهم است.»
رئیس جمهور درباره طرح تحول اقتصادی می گوید: «اگر دولت سال اول فعالیت خود اقدام به این کار می کرد منتقدان آن را شتابزده توصیف می کردند و اکنون که در سال سوم فعالیت دولت این کار انجام خواهد شد آن را انتخاباتی و سیاسی جلوه می دهند!»
«دربان» می گوید: «اینک حدود سه ماه از اعلام طرح تحول اقتصادی توسط رئیس جمهور می گذرد و این طرح حدود ۲ سال و نیم بر روی آن کار کارشناسی صورت گرفته و علیرغم موانعی که از سوی بعضی از دلسوزان با انگیزه های خیرخواهانه و یا مغرضانه با انگیزه های جناحی و سیاسی بر سر راه اجرای آن ایجاد کردند این طرح در آستانه اجرایی شدن است، از طرفی هم این طرح هرگامی که برای نزدیک شدن به اجرا برمی دارد گستره دامن زدن به نگرانی ها در اذهان به ویژه از سوی مخالفان سیاسی دولت افزایش می یابد.»
این صاحب نظر در امور اقتصادی در پاسخ به این سؤال که استدلال نگرانی ها درباره اجرای طرح تحول اقتصادی تا چه حد نگاه کارشناسانه را به همراه دارد، می گوید: «نگرانی ها استدلال های کارشناسی را پشتوانه خود ندارد و تنها اجرای این طرح بزرگ را دشوار می نمایاند، چون تقریباً تمامی نخبگان اقتصادی و سیاسی از طرح تحول اقتصادی دولت نهم استقبال کرده اند و می توان با اطمینان ادعا کرد که واهمه از اجرای این طرح بزرگ، استدلالی محکم برای تأخیر در اجرای آن نخواهد بود.»
● هدفمند شدن یارانه ها
این روزها که مردم در حال پر کردن فرم های طرح تحول اقتصادی هستند سؤالات متعددی در این زمینه از دولتمردان دارند که لازم است به طور شفاف به آن سؤال ها پاسخ داده شود، سؤالاتی از این قبیل که نتایج نهایی این فرم ها چه خواهد شد و در آینده چه نتایجی را در بر خواهد داشت.
«عباسعلی نورا» نماینده مردم زابل و زهک و عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس در همین زمینه می گوید: «در تمام برنامه های توسعه ای و اقتصادی بلند مدت و میان مدت کشور از جمله سند چشم انداز ۲۰ ساله و برنامه های پنج ساله توسعه اقتصادی کشور، بحث بر سر هدفمند کردن یارانه ها بوده است، اما دولت های قبلی به دلیل خطرپذیری بالا حاضر به اجرای آن نبوده اند.»
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس می گوید: «اغلب کارشناسان که امروز منتقد و یا مخالف این طرح هستند از جمله کسانی بودند که پیش از این پرداخت یارانه به شیوه فعلی را اشتباه می دانستند و عمده مشکلات اقتصادی را ناشی از هدفمند نبودن یارانه ها ارزیابی می کردند، در وضعیت فعلی بیش از ۷۰ درصد یارانه انرژی توسط ۳۰ درصد افراد جامعه که از طبقه مرفه هستند استفاده می شود و ۳۰ درصد باقی مانده از یارانه ها را ۷۰ درصد جامعه که اغلب از اقشار ضعیف محسوب می شوند مصرف می کنند.»
نماینده مردم زابل و زهک می گوید: «دولت نهم ریسک بالای هدفمند کردن یارانه ها را پذیرفته و راهکاری را پیشنهاد داده که به سمت متعادل کردن قیمت ها پیش خواهیم رفت.»
اقدام شجاعانه در اجرای طرح تحول اقتصادی
دکتر احمدی نژاد در یکی از برنامه های مستقیم تلویزیونی تأکید کرد که اگر یک روز از عمر دولت نهم باقی مانده باشد طرح تحول اقتصادی را به اجرا درخواهد آورد.
حجت الاسلام والمسلمین سیدجلال یحیی زاده، نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی ضمن بیان اینکه دولت های پیشین شجاعت لازم را برای اجرای طرح تحول اقتصادی نداشتند، می گوید: «یکی از موضوعات مهم و اساسی در طرح تحول اقتصادی به عنوان یک ایده که در دولت های قبل نیز پیش بینی شده بود اما به مرحله اجرا در نیامد، هدفمند کردن یارانه ها است، چون در صورتی که از این فرصت به خوبی استفاده شود سرنوشت جامعه تغییر خواهد کرد.»
اما مهندس سید حسین ذوالانوار، نماینده مردم شیراز از منظر دیگری به این موضوع می پردازد و می گوید: «پرداخت مستقیم یارانه به مردم راهی برای بهبود وضعیت معیشت دهک های آسیب پذیر جامعه است، چون یارانه ها اکنون چهار برابر بودجه عمرانی کشور است اما بیشترین مصرف کننده آن قشر مرفه جامعه هستند، یعنی در حالی که بودجه عمرانی کشور ۲۰ میلیارد دلار است، یارانه پرداختی به مردم ۸۸ میلیارد دلار می باشد و یارانه ها بیش از چهار برابر بودجه عمرانی کشور است.»
● بیماری مزمن در اقتصاد کشور
بسیاری از کارشناسان مسایل اقتصادی اقدام دولت را در اجرای طرح تحول اقتصادی شجاعانه ارزیابی می کنند و معتقدند کمتر دولتی این شجاعت را دارد تا در یک سال مانده به انتخابات ریاست جمهوری تصمیم به ایجاد تحولی عظیم در اقتصاد کشور بگیرد.
دکتر یاسر سلطانی، استاد دانشگاه و کارشناس علوم اقتصادی می گوید: «اقتصاد ایران سال های سال است که از درد مزمن و لاعلاج در رنج است و بدون شک بهبود این بیماری اقتصادی نیز به جراحی بزرگی به نام طرح تحول اقتصادی نیازمند است و دولت نهم با اجرای این طرح در واقع از جان گذشتگی از خود نشان داده، چرا که بدون اجرای طرح تحول اقتصادی دستیابی به سند چشم انداز ۲۰ ساله نیز دشوار و غیر ممکن خواهد بود.»
یک کارشناس ارشد اقتصادی نیز معتقد است که اگر طرح تحول اقتصادی را امسال دولت اجرا نکند سال دیگر دیر است، چون هر چقدر که زودتر این طرح به مرحله اجرا درآید آثار مثبت آن سریعتر عیان می شود. وی می گوید:«قرار نیست ۹۰ هزار میلیارد تومان یارانه بین ۱۷.۵ میلیون خانوار که مرکز آمار ایران اعلام کرده تقسیم شود بلکه این مسئله مطرح شد که هفت دهک جامعه که مستحق دریافت یارانه هستند آن را دریافت می کنند، گرچه پیش بینی می شود سه تا چهار دهک جامعه تحت پوشش کمیته امداد امام(ره) و یا سازمان بهزیستی هستند و در سه ماه آخر امسال مبالغی به آنها پرداخت می شود.» بهره برداری از ۲۵۰۰ پروژه عمرانی در آذربایجان شرقی، ۱۱۷ طرح عمرانی در بجنورد، ۷۴ پروژه عمرانی و عام المنفعه در لنگرود، آغاز به کار ۶۸ پروژه عمرانی در آستانه اشرفیه و ۷۹ پروژه عمرانی در لاهیجان؛ بهره برداری از ۲۴ طرح صنعتی در خراسان رضوی، ۱۳۵ طرح عمرانی در کرج، بهره برداری از ۹۵ پروژه کشاورزی در گیلان و ده طرح عمرانی در فریدونکنار، ۱۳ پروژه برق رسانی در کردستان و افتتاح ۶۹ واحد مسکونی مددجویان بهزیستی در گیلان، ۴۴ پروژه در آبیک قزوین، ۴۰ طرح در مریوان، افتتاح و کلنگ زنی ۴۰۷ طرح عمرانی و سرمایه گذاری در استان زنجان، ۴۰ پروژه راه و ترابری در هرمزگان، افتتاح ۱۴۸۳ پروژه در خوزستان، بهره برداری از ۲۰۰ پروژه در شیراز، ۷۱ طرح تولیدی در ماکو، بهره برداری از ۵۶۴۵ طرح مخابراتی در سراسر کشور و...
موارد ذکر شده آمار طرح و پروژه های عمرانی، تولیدی و صنعتی است که در این هفته که به هفته دولت نامگذاری شده در شهرها و مناطق مختلف کشورمان به بهره برداری می رسند، البته برخی دیگر نیز در مرحله کلنگ زنی قرار دارند و در ابتدای کار هستند.
کارنامه دولت محمود احمدی نژاد در تصویب مصوبات عمرانی برای مراکز استان ها، شهرستان ها و حتی بخش ها و روستاهای کشور شاید پربارتر از دولت های گذشته باشد اما با تمام این تفاسیر درعین حالی که بسیاری از مطالبات مردم و مشکلات موجود برطرف شده اما بازهم بسیاری دیگر از این مطالبات در نوبت رسیدگی قرار دارد و مردم کشورمان انتظاری که از دولتمردان دارند این است که در رفع مشکلات معیشتی و اقتصادی، دولت نهایت اهتمام خود را به کار بندد.
● تغییر وزیران
یکی از مشخصه های دولت نهم این است که اگر هر کدام از مدیران یا وزیران کابینه در انجام امور محوله ناتوان و ناکارآمد باشند بدون هیچگونه تعارفی از جانب رئیس جمهور کنار گذاشته می شوند و فرد دیگری که توانایی بیشتری در آن زمینه داشته باشد جایگزین می شود.
«زهره کاشانی» دانشجوی رشته بهداشت محیط از دانشگاه آزاد قزوین می گوید: «فکر نمی کنم دلیل خاصی برای تغییر گسترده وزیران وجود داشته باشد، چون وزیری که هنوز نیامده فورا شایعه برکناری اش در برخی رسانه ها مطرح می شود، حال همین شایعه به خودی خود سبب می شود تا آن وزیر حتی اگر روحیه خدمت به مردم نیز داشته باشد، همه را به یکباره از دست بدهد.»
«منوچهر مینابی» از دانشجویان رشته مدیریت فرهنگی می گوید: «تغییر بیش از حد وزیران در دولت های قبلی سابقه نداشته و دولت آقای احمدی نژاد حتی به افکار عمومی نیز به طور شفاف پاسخ نمی دهد که به چه دلیلی اقدام به تغییر این همه وزیر می کند و به راستی آیا چنین حجم گسترده ای از تغییر مدیران در سطح وزیر به مدیریت کلان کشورمان ضربه وارد نمی کند و از همه مهمتر آیا دولت نهم این مسئله را به خوبی آسیب شناسی کرده و می داند که تغییر یکباره چند وزیر چه زیان ها یا ثمراتی برای کشورمان درپی خواهد داشت.»
اما خانم «مهناز اسلامی نیا» کارشناس علوم اجتماعی و استاد دانشگاه تغییر مکرر وزیران را از نقاط ضعف دولت احمدی نژاد می داند و می گوید: «وقتی که یک وزیر هر لحظه احساس کند که امروز نامه عزل او را به دستش می دهند، قطعا انگیزه های کافی برای کار و خدمت را از دست خواهد داد و در کل این چنین تغییرات گسترده ای به مدیریت کشورمان نیز آسیب می رساند، چون امروزه با سیل تهاجمات گسترده فرهنگی و اقتصادی غرب و تحریم های دشمنان روبرو هستیم و یک مدیر و وزیر باید در وهله اول احساس امنیت کامل داشته و مطمئن باشد که بر سر آن پست پابرجاست و باید به ارایه برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت بپردازد، سپس در سایه چنین امنیتی است که یک وزیر می تواند به راحتی برنامه های راهبردی خاصی را به مرحله اجرا بگذارد.»
این استاد دانشگاه معتقد است نیمی از ناکارآمدی برخی وزیران به این علت است که در روحیه آنان این شائبه قوت گرفته که هر لحظه احتمال برکناری آنها وجود دارد، از همین رو کار کردن در سایه ناامنی نمی تواند مدیریت قوی و کارآمدی را رقم بزند. وی می گوید: «با توجه به اینکه مدت کوتاهی تا پایان عمر دولت نهم باقی است پیشنهاد می دهم تا دولت در این مدت دیگر هیچ وزیری را تغییر ندهد، چرا که فرصتی برای این کار وجود ندارد.»
● آسیب شناسی عزل و نصب مدیران
«علی اصغر مرادی فر» کارشناس علوم سیاسی و استاد دانشگاه درباره تغییرات در کابینه دولت می گوید: «تغییر وزیر یا معاونان از سوی رئیس جمهور حقی قانونی و امری طبیعی به حساب می آید که البته این موضوع در دولت آقای احمدی نژاد بسیار جدی به نظر می رسد و به عقیده بنده شاید لازم باشد در عزل و نصب وزیران، رئیس جمهور تأمل نمایند.»
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سؤال که تغییر وزیران به سبک دولت احمدی نژاد را چگونه آسیب شناسی و ارزیابی می کنید، می گوید: «تغییر مدیر یا وزیر از دو جنبه قابل بررسی است، در جنبه نخست باید گفت که این تغییر باعث بالا رفتن کاربری سطح مدیریت می شود چون وقتی که یک وزیر یا مدیری کارآمدی و توانایی لازم را ندارد و سپس فرد توانایی جایگزین او شود خود به خود سطح بهره وری آن مجموعه به مرور زمان بالا می رود و آن وزارتخانه یا سازمان با نگاه تازه نفس و با انگیزه جدی تر به فعالیت می پردازد.
اما در بعد دوم این موضوع و تعدد تغییر مدیران در دولت آقای احمدی نژاد باید گفت که این جنبه دوم خود به دو نگاه تقسیم می شود، در نگاه اول این نتیجه حاصل می شود که تغییر مدیران باعث می شود که آن مدیر یا وزیر از حاشیه امنی برخوردار نگردد، چون اگر دقت کرده باشید اکثر فسادهای اقتصادی به وسیله حاشیه های امن اداری به وجود می آید، که در دولت نهم هیچکدام از مدیران و وزیران از حاشیه امن برخوردار نیستند. از همین رو بیشتر به دنبال ارائه کار و تلاش بیشتر و تحقق دستاوردهای مدنظر دولت هستند و می دانند که با کوچکترین لغزشی سریعاً از کار برکنار می شوند که از این منظر تغییر وزیران کار پسندیده ای است. اما نگاه دوم به این قضیه بدین گونه است که شاید مناسب نباشد این همه وزیر و مدیر را تغییر داد، به عنوان مثال درست شب انتخابات مجلس اعلام گردید که آقای پورمحمدی از وزارت کشور برکنار شد و یا در زمانی که در بحران های اقتصادی قرار داریم وزیر اقتصاد برکنار می شود و تا مدت ها کشور بدون وزیر اقتصاد و کشور اداره می شود. از طرف دیگر وقتی مدیران از امنیت شغلی برخوردار نباشند و هر لحظه احتمال تغییر و برکناری آنان وجود داشته باشد همین مسئله سبب می شود تا برنامه های بلندمدت، کمتر در دستور کار وزیران قرار بگیرد چون هر لحظه احتمال عزل یا تغییر وزیر وجود دارد و دیگر آن وزیر یا مدیر انگیزه کافی برای دنبال کردن پروژه های سنگین و طولانی مدت را نخواهد داشت.»
● دولت خستگی ناپذیر
رهبر معظم انقلاب دولت محمود احمدی نژاد را خستگی ناپذیر و جهادی می داند و بارها در سخنانشان تأکید فرموده اند که این دولت بسیار پرتلاش و پرشور و حرکت است و این به خوبی نشان می دهد که دولت نهم دولتی خستگی ناپذیر است و از فعالیت های شبانه روزی خود خسته نمی شود. عشرت شایق، نماینده مردم تبریز در مجلس هفتم در تحلیل زیبایی در پاسخ به منتقدان غیرمنصف دولت احمدی نژاد می گوید: «باید از منتقدین دولت کنونی پرسید که برای کمک به دولت و عملی کردن چشم انداز چه اقدامی صورت گرفته و هرکس به نوبه خود چه نقشی ایفا کرده است.»
شایق تأکید می کند: «طرح ها و پیشنهاداتی که از طرف دولت داده می شود نشان دهنده تلاش فعالانه برای رفع مشکلات اقتصادی فرا روی مردم است.»
یکی از مسائل قابل تأمل در دولت احمدی نژاد این است که هجمه های تبلیغاتی علیه دولت نهم بسیار فراوان تر از دولت های قبلی است.
شایق دراین باره می گوید: «این دولت متعلق به ملت ایران است اما در حال حاضر سایت ها و رسانه های بسیاری به دولت حمله می کنند که اگر دولت قصد پاسخ به آنها را داشت دیگر فرصتی برای انجام کار باقی نمی ماند.» اما برخی دیگر از کارشناسان و تحلیلگران سیاسی براین باورند که افزایش هجمه انتقادات غیرمنصفانه در سایت ها و رسانه های مکتوب نشان از ترس و واهمه مخالفان و رقبای دولت نهم برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده دارد.
دولت پیگیر پروژه های نیمه تمام در استان ها باشد
با توجه به اینکه مصوبات دولت در استان، بسیار زیاد است، لازم و ضروری به نظر می رسد تا دولتمردان یک نهاد یا ستادی ویژه پیگیری مصوبات دولت تشکیل دهند و در به اتمام رسانیدن پروژه های عمرانی و صنعتی اهتمام نمایند.
حجت الاسلام والمسلمین موسی قربانی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی و نماینده مردم قائنات در مجلس شورای اسلامی در این باره می گوید: «رویکرد دولت احمدی نژاد به مصوبات عمرانی بسیار مثبت و ارزشمند بوده است و خصوصاً توجه ویژه ای به مناطق محروم و آسیب پذیر جامعه داشته اند و جهش های خوبی در این باره دیده می شود ولی باید دانست که تصویب این مصوبات به پیگیری و جدیت بیشتر نیازمند است، چون برای به پایان رساندن یک پروژه عمرانی علاوه بر وقت و زمان و نحوه مدیریت، تأمین اعتبار و پشتکار خاصی هم می خواهد تا آن پروژه به ثمر برسد.»
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی درباره سختی به اتمام رساندن پروژه های صنعتی و عمرانی می گوید: «برخی مواقع علیرغم اینکه یک مصوبه را دولت تصویب کرده اما باز هم راکد مانده و با توجه به اینکه بنده بارها هم نامه نوشته ام و حتی دستور عملیاتی شدن فلان پروژه را از خود وزیر مربوطه گرفته ام اما باز هم می بینیم برخی پروژه ها در مرحله آغازین شروع خوبی ندارند و به سختی آغاز به کار آنها شکل می گیرد، که همه این موارد نیازمند توجه ویژه ای از سوی دولتمردان به مصوبات استانی دارد، چون دولت با نظارت و پیگیری های خود باید آنچه که شروع نموده رابه پایان برساند.»
موسی قربانی در ادامه همین سخنان خواستار تعامل بیشتر دولت و مجلس است و می گوید: «این یک واقعیتی است که دولت بدون تصویب و تأیید مجلس نمی تواند کاری از پیش ببرد بلکه در این کشور کارها باید در سایه تفاهم و همدلی قوای مجریه و مقننه به سرانجام لازم برسد، در این عرصه نیز آنچه مهم است خدمت به مردم و تلاش برای رفع مشکلات جامعه است.»
این عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی تعامل و همفکری دولت با کارشناسان و صاحب نظران را مثبت ارزیابی می کند و می گوید: «گرچه تعامل دولت با صاحب نظران خصوصاً کارشناسان اقتصادی بهتر از گذشته شده است اما این را هم نباید فراموش کرد که همفکری با کارشناسان و نخبگان به نوعی مشارکت در عقول و استفاده از توان برنامه ریزی آنان است و دولت باید بیش از پیش به فکر ایجاد رابطه نزدیک و صمیمانه با کارشناسان و صاحبان فکر و اندیشه باشد.»
شاخصه اصلی و محوری دولت دکتر محمود احمدی نژاد عدالت طلبی و توجه ویژه به اقشار کم درآمد جامعه است و برای تحقق عدالت از تئوری پردازی و شعارها عبور کرده و وارد مرحله اجرایی شده است.
از سفرهای استانی و پرداخت سهام عدالت گرفته تا سهمیه بندی بنزین و از همه مهمتر طرح تحول اقتصادی، گواهی صادق بر این مدعاست که دولت نهم در تحقق عدالت بسیار مصمم و جدی است.
اجرای طرح سهام عدالت که تاکنون منجر به شناسایی بیش از ۵.۲۳میلیون نفر وپرداخت سود به حدود ۵.۴ میلیون نفر شده، افزایش ظرفیت پذیرش دانشگاه ها تا مرز بیش از ۳میلیون نفر، افزایش پوشش ۱۳درصدی خانوار با سرپرست زن در پایان سال ۱۳۸۶ نسبت به سال ۱۳۸۵، شکسته شدن حلقه بسته مدیران کشور و در دسترس قرار گرفتن دولتمردان برای همه مردم در اقصی نقاط کشور از دیگر مصادیق حرکت عدالت طلبانه دولت در حوزه های اقتصادی، آموزشی و اجتماعی است.
بااین حال نباید از تورم و افزایش قیمت کالا و خدمات اساسی و مورد نیاز مردم غافل ماند، گرچه یکی از عمده دلایل افزایش تورم به عوامل خارجی و جهانی مرتبط است و این موج در کل کشورهای جهان وجود دارد، اما مهار و کنترل عوامل درونی آن نیز به درایت دولتمردان بستگی دارد ومردم هم کمترین انتظارشان از دولت اصولگرای نهم این است که در برابر موج فشارهای اقتصادی به مردم ایستادگی کند و تدابیر خاصی در این باره بیندیشد.
● مرز میان انتقاد و تخریب
مقام معظم رهبری، در دیدار روز شنبه همین هفته بااعضاء هیئت دولت انتقاد را خدمت و تخریب را خیانت به نظام و کشور دانستند و با ابراز تأسف شدید از تخریب دولت نهم تحت عنوان انتقاد، افزودند: «انکار امتیازات و نقاط مثبت، برجسته کردن ضعف ها و بدگویی مستمر، تخریب است نه انتقاد، انتقاد ارزش یابی منصفانه و کارشناسانه است که با نظرخیرخواهی انجام می شود.»
دکتر محمدرضا حیدری، روانشناس و استاد دانشگاه می گوید: «اگر نقدهای غیرمنصفانه و غیرکارشناسی رواج پیدا کند و تداوم یابد به مرور زمان سبب می گردد تا افکار عمومی به بیراهه رود و ازاصل موضوع دور شود و درباره مسئله ای خاص ذهن مردم را منحرف کند و اگر چنین نقدهایی ادامه داشته باشد خود به خود مخاطب، نقد غیرمنصفانه را به عنوان حجت اصلی می پذیرد، از همین رو نباید اجازه رواج چنین انتقادهایی در جامعه داده شود، ازطرف دیگر هم باید نقدهای منصفانه را پذیرفت و به آنها توجه کرد، چراکه تا بسته نقد و نقادی در جامعه باز نباشد نمی توان به نقاط ضعف و قوت یک مسئله ای پی برد.»
دکتر حیدری می گوید: «در جهان امروز مدیریت افکار عمومی با رسانه هاست که ما از آن به عنوان مهندسی افکار عمومی یاد می کنیم، با این حال در نبرد رسانه ای، باید به گونه ای رفتار کرد تا ذهن و فکر مخاطب تحت تأثیر حقایق قرار بگیرد، چراکه مردم خود بهترین قاضی برای پذیرش اخبار مختلف هستند، ازهمین رو در دنیای کنونی رسانه ای موفق و پرمخاطب خواهد بود که به جریان صحیح اطلاع رسانی بپردازد و از فریب افکار عمومی بپرهیزد.»
خانم «زهره رستم خانی» کارشناس جامعه شناسی و استاد دانشگاه، عملکرد دولت نهم را در ابعاد اطلاع رسانی و مقابله با رسانه های دروغ پرداز ضعیف توصیف می کند و می گوید: «این مسئله از دو زاویه قابل نقد و بررسی است، اول اینکه هجم تبلیغات منفی علیه دولت در رسانه های خارجی و داخلی در مقایسه با دولت های قبلی بسیار بالاست و شبکه های مختلف تلویزیونی فارسی زبان که از آمریکا و اروپا هدایت می شوند به اضافه چند صدهزار سایت و وبلاگ در فضای مجازی هر روز علیه دولت فعلی موضع می گیرند که اگر در کنار این موارد برخی روزنامه ها و نشریات داخلی کشورمان و اظهارنظر برخی از چهره های سیاسی علیه دولت را درنظر بگیریم با آمار بسیار بالایی روبرو خواهیم شد. اما در زاویه دوم این مسئله باید ببینیم که دولت در مقابله با این موج تبلیغاتی منفی و جنگ روانی چه تدابیری اندیشیده است، که در این باره باید اذعان داشت هیچ راهکاری از جانب دولت برای مقابله با هیاهوی رسانه ای وجود ندارد و حتی بسیاری از مردم از عملکرد دولت چندان اطلاعی ندارند و دولت نیز در امر اطلاع رسانی به مردم اقدامات شایسته ای انجام نداده است.»
● دولتمردانی از جنس انقلاب
احیاء دوباره ارزش های انقلاب و آرمان های امام(ره) و مقابله با افرادی که می خواستند این ارزش ها و مفاهیم اساسی را منسوخ کنند و همچنین تقویت روحیه عدالتخواهی حقیقی و استکبارستیزی ازجمله خصوصیات بارز دولت نهم است که رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار اخیرشان با هیأت دولت بر آنها تاکید نمودند.
خانم دکتر طیبه صفایی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی می گوید: «حمایت قاطعانه و بسیار پررنگی که مقام معظم رهبری از دولت آقای احمدی نژاد دارد به خوبی نشان می دهد که این دولت به ارزش های انقلاب و آرمان های امام و شهدا پایبند است و در عین حال مردمی و ساده زیست است، همین سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب به خوبی نشان می دهد که دولت کنونی تا چه حد موفق عمل کرده است.»
خانم دکتر صفایی می گوید؛ «کارگزار نظام اسلامی باید فردی از تبار انقلاب و در رده شیفتگان خدمت باشد و استکبارستیزی و حفظ و تقویت خودباوری دینی و ملی را سرلوحه کارهای خود قرار دهد.»
نماینده مردم تهران در پاسخ به این سؤال که نقاط ضعف دولت را چگونه ارزیابی می کنید، می گوید: «به اعتقاد من یکسری مشکلات وجود دارد که از گذشته به ارث مانده و دولت نهم نیز تاکنون فرصت حل آنها را نداشته و اقدامات بایسته ای انجام نگرفته، مشکلات تورمی و اقتصادی از جمله آنهاست.»
● برآورده نشدن مطالبات در عرصه فرهنگ
خانم دکتر صفایی به برآورده نشدن انتظارات مردم و رهبری در عرصه فرهنگ اشاره می کند و می گوید: «متأسفانه هنوز مطالبات رهبر معظم انقلاب و مردم از دانشگاه ها و اوضاع فرهنگی کشور برآورده نشده و هنوز به مهندسی فرهنگی در سطح جامعه و به شکل مطلوب نپرداخته ایم، این در حالی است که مسائل فرهنگی اصولا دیر بازده است و پرداختن به مهندسی فرهنگی نیاز به فرصت زمانی و برنامه های میدانی و کارشناسی دارد و باید تمام جوانب را به درستی آسیب شناسی و بررسی نماییم.»
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی از دیگر نقاط ضعف دولت نهم را در مسئله توسعه عفاف و حجاب می داند و معتقد است که دولت در این زمینه موفق عمل نکرده و نیروی انتظامی در اجرای طرح امنیت اجتماعی تنها بوده است.
وی در ادامه می گوید: «یکی دیگر از نقاط ضعف در دولت فعلی این است که در تحول و دگرگونی و بازنگری کتب دانشگاهی چندان توفیقی نداشته ایم و باید مسئولان آموزشی و پژوهشی در این باره اقدامات شایسته ای انجام دهند، چرا که بازنگری در کتب دانشگاهی در این برهه از زمان بسیار مهم به نظر می رسد.»
● رشد ۱۵۰ درصدی جمعیت دانشجو در کشور
ظرفیت پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد در سال ۱۳۸۴ نزدیک به ۲۰ هزار نفر بود که این تعداد در سال جاری به ۴۰ هزار نفر افزایش یافته و ظرفیت پذیرش دانشجوی دکتری نیز در این مدت از دو هزار نفر به چهارهزار نفر رسیده است.
محمدمهدی زاهدی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری چندی پیش در یک نشست خبری از رشد ۱۵۰ درصدی جمعیت دانشجویی کشور از ابتدای آغاز به کار دولت نهم تاکنون خبر داد و اعلام کرد: «در سال ۱۳۸۳ جمعیت دانشجویی کشور نزدیک به دو میلیون و صد و پنجاه هزار نفر بوده که این آمار در سال جاری به بیش از سه میلیون و پانصد هزار نفر رسیده است.»
وزیر علوم تصریح می کند: «پیش بینی کرده بودیم که به ازای هر صدهزارنفر جمعیت کشور بتوانیم ۵ هزار نفر دانشجو داشته باشیم که خوشبختانه همین امسال به این عدد دست خواهیم یافت.»
اما با این حال بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران ضرورت بازنگری در برخی از کتب دانشگاهی را اجتناب ناپذیر می دانند و معتقدند که دولت نهم باید هرچه سریعتر این مهم را در دستور کار خود قرار دهد.
● روند اجرای پروژه های عمرانی در دولت نهم
دکتر محمد حسین فرهنگی، نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر و نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اجرای پروژه های عمرانی در دولت نهم را مثبت ارزیابی می کند و می گوید: «دولت نهم دولتی پرکار و تلاشگر است که موجب تحولات متعددی در کشور شده است، با وجود اینکه در زمان دولت نهم شاهد تحولات متعددی در کشور بوده ایم ولی سیاست های دولت نهم در بخش های مختلف نیازمند تجدیدنظر است، به ویژه در مباحثی که انتقاد صاحب نظران و اندیشمندان را در پی داشته است باید در بخش های مختلف از نظرات آنان بهره گرفته شود.»
نماینده مردم تبریز اولویت گذاری را از عوامل موفقیت دولت نهم می داند و می گوید: «اگر دولت کنونی به اولویت ها بپردازد بیش از اینها موفق خواهد بود، چون دولت برای اصلاح برخی از سیاست هایش اگر اراده از خود نشان دهد به حتم عملیاتی کردن طرح ها آسان تر می شود.»
نماینده مردم تبریز در پاسخ به این سؤال که دولت فعلی در مقایسه با دولت های قبلی در اجرای پروژه های عمرانی در حوزه انتخابیه خود را چگونه می بینید، می گوید:
«نسبت به دوره های قبلی در استان آذربایجان شرقی حجم اتفاقات روی داده و اجرای پروژه های عمرانی در زمان دولت نهم مثبت بوده و در زمینه های مختلف از جمله، صنعت، راه آهن و راه و جاده قابل توجه است ولی با این وجود انتظارات فراتر از اینهاست.»
● ریشه مشکلات اقتصادی
ستار هدایت خواه عضو کمیسیون فرهنگی و نماینده مردم بویراحمد و دنا معتقد است که بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور ریشه در دولت های گذشته دارد و مربوط به عملکرد دولت نهم نیست. وی می گوید: «اقتصاد ناکارآمد، بیمار و ناسالم کشور نیاز به تحولی اساسی دارد که دولت نهم در این زمینه حرکت بزرگی به نام طرح تحول اقتصادی را در دست اجرا دارد.»
یکی از مباحثی که این روزها مورد نقد و بررسی محافل کارشناسانه قرار می گیرد طرح تحول اقتصادی است که متأسفانه باید اذعان داشت تاکنون اطلاع رسانی کافی در این زمینه صورت نگرفته و مردم با ابعاد مختلف این موضوع و ثمرات آن آشنا نیستند. طرح تحول اقتصادی هفت حوزه یارانه ها، مالیات، گمرکات، سیستم بانکی، ارزش گذاری پول ملی، نظام تولید کار و خدمات و بهره وری را هدفمند خواهد کرد.
هدایت خواه می گوید: «مشکلات اقتصادی موضوعی نیست که یک شبه به وجود آید و بتوان یک شبه هم آن را رفع کرد. تحولات اقتصادی خواسته و ناخواسته دارای آثار و تبعاتی است و مانند بیماری که جراحی می شود و دچار تب و درد و هزینه می گردد، باید سختی کشید و هزینه ها را تحمل کرد.»
وی می گوید: «هدفمند کردن یارانه هاکه شعار همه دولت ها بود و کاری نکردند اما دولت نهم به صورت جدی هدفمند کردن یارانه ها را در اولویت قرار داده است، از طرفی هم دولت برای هدفمند و مدیریت کردن یارانه ها به سمتی که عدالت رعایت شود نیازمند آمار و اطلاعات اقتصادی است و ضرورت دارد جمع آوری اطلاعات از خانوارها با دقت و صحت بیشتری انجام پذیرد.»قاسم محمدی، نماینده مردم اردبیل نیز درباره اجرای طرح تحول اقتصادی می گوید: «همچنان که رهبر معظم انقلاب تأکید فرمودند هرگونه شتاب زدگی و بی برنامگی این طرح اساسی را با شکست روبرو خواهد کرد، دولت باید از نقد منصفانه و تذکر همراهانه هراسی به خود راه ندهد، چرا که الگوی تولید، مصرف، بهره وری و نظارت در تمام بخش های اقتصادی به اجرای این طرح وابسته است.»
نماینده مردم اردبیل در مجلس می گوید: «طرح تحول اقتصادی دولت یک رنسانس واقعی است و در انجام این کار، دولت باید شجاعت و تدبر خود را حفظ کند.»
پایگاه اطلاع رسانی دولت از روز شنبه و به مناسبت هفته دولت در سلسله گزارش هایی به انعکاس فشرده و چکیده بخشی از خدمات و دستاوردهای وزارتخانه ها و سازمان ها در طول ۳ سال گذشته پرداخته است.
منبع : روزنامه کیهان