راننده تاکسی - Taxi Driver

سال تولید : ۱۹۷۶
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : مایکل فیلیپس و جولیا فیلیپس
کارگردان : مارتین اسکورسیزی
فیلمنامه‌نویس : پل شریدر.
فیلمبردار : مایکل چاپمن.
آهنگساز(موسیقی متن) : برنارد هرمان
هنرپیشگان : رابرت دنیرو، سی‌بیل شپرد، جودی فاستر، لنرد هریس، هاروی کایتل، آلبرت بروکس، استیون پرینس، فرانک آدو و اسکورسیزی.
نوع فیلم : رنگی، ۱۱۴ دقیقه.


«تراویس بیکل» (دنیرو) که سابقاً در ویتنام تفنگ‌دار دریائی بوده، در نیویورک راننده تاکسی می‌شود و چون دچار بی‌خوابی مزمن است فقط شب‌ها کار می‌کند. تباهی و فسادی که دور و برش در شهر می‌بیند، مایه ناآرامی‌و آشفتگی او است «تراویس» اوقات فراغتش را به تماشای فیلم‌های هرزه‌نگار یا نوشتن خاطراتش می‌گذارند. مدتی نیز می‌کوشد با «بتسی» (شپرد)، کارمندی در ستاد انتخاباتی یک کاندیدای ریاست جمهوری به نام «چارلز پالانتاین» (هریس)، رابطه برقرار کند که به جائی نمی‌رسد. سپس اسلحه‌ای می‌خرد و تمرین تیراندازی و آمادگی بدنی می‌کند و در تلاش است تا دختر خیابان‌گرد دوازده‌ساله‌ای به‌نام «آیریس» (فاستر) را ترغیب به بازگشت به خانه و خانواده کند. او که اینک مطمئن شده باید مأموریتی اصطلاح‌طلبانه را به انجام برساند با اسلحه به میتینگ عمومی «پالانتاین» می‌رود اما پیش از انجام هر عملی جلویش را می‌گیرند. او در عوض سراغ «اسپورت» (کایتل)، پاانداز «آیریس» می‌رود، او و دو نفر دیگر را به قتل می‌رساند. اما وقتی می‌خواهد خودش را بکشد، متوجه می‌شود اسلحه خالی است. «تراویس» اینک قهرمان تلقی می‌شود...
* فیلم کلیدی سینمای آمریکا در دهه 1970، صاحب نقشی تعیین کننده در سینمای معاصر آمریکا، نقطه عطفی در تصویر خشونت اجتماعی، اوجی در کارنامه اسکورسیزی و شریدرِ فیلم‌نامه‌نویس، دنیروی بازیگر (که بحران روحی «تراویس بیکل» را لحظه به لحظه قوت می‌بخشد) و پایان شگرفی بر کارنامه هرمانِ آهنگساز که تصنیف‌هایش برای این فیلم - با پیوند دادن نغمه‌هائی عاشقانه به پژواک‌هائی از جنون - بسیار شنیدنی است. راننده تاکسی کابوسی است که در بیداری می‌گذرد، در خیابان‌های شلوغ و یکنواخت نیویورک - قلمروی پُرآشوب اسکورسیزی - و قهرمانش، مردی که از تنهائی‌اش سپری ساخته برابر ناهنجاری‌ها و ناکامی‌ها.