پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا


موزه‌ ایران باستان ، تهران


موزه‌ ایران باستان با زیربنای 2744 مترمربع، نخستین موزه علمی ایران به شمار می‌رود كه آثار مربوط به تمدن و هنر پیش از تاریخ، از هزاره ششم پیش از میلاد تا دوره اسلامی را در خود جای داده است. این موزه از نظر ارزش، اهمیت، فراوانی و قدمت اشیا، یكی از موزه‌های معتبر جهان است. ساخت این بنا زیر نظر آندره گدار در سال 1314 هـ.ش آغاز شد و پس از دو سال، مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این موزه دو طبقه دارای تأسیسات جنبی شامل تالار سخنرانی، تالار نمایش، كتابخانه و ... است.
طبقه اول موزه به آثار پیش از تاریخ و دوره تاریخی اختصاص دارد و در طبقه دوم آثار دوران اسلامی به نمایش گذاشته شده است.
این موزه برای تعمیرات اساسی تا سال 1366 تعطیل بود و در این سال با نام «موزه ملی ایران» بازگشایی شد و فعالیت خود را آغاز كرد.
ظروف سفالین مرمت شده كه به نمایش درآمده‌اند،‌ اشیای پیش از تاریخ این موزه هستند. بسیاری از مناطق ایران از هزاره ششم تا هزاره اول ق.م در برگیرنده جوامع گوناگون بوده‌‌اند. این جوامع همگی از راه تبادل اشیای دست‌ساز و تولیدات كشاورزی، با هم در تماس نزدیك بودند. رشد فنی و هنری در ساخت آثار سفالین و فلزی را می‌توان به نحوی در تولید انبوه سفال منقوش مشاهده كرد. این نقش‌ها بی‌گمان نشانگر خلاقیت هنری انسان‌هایی است كه در آفرینش هنری، متأثر از طبیعت اطراف خود بوده‌اند.
بیش‌تر كتاب‌های خطی بخش اسلامی موزه عبارت‌اند از : قرآن‌های مربوط به سده‌های سوم تا سیزدهم هجری كه قدیمی‌ترین آن‌ها نسخه‌ای است كه بر پوست آهو و به خط كوفی نوشته شده است.
سكه‌ها، اسنادی معتبر در شناخت شكل سیاسی و اجتماعی و اقتصادی جامعه‌ها هستند. در این موزه دو مجموعه سكه اسلامی نگه‌داری می‌شود :
- مجموعه 61 سكه طلای دوران سامانی و آل بویه.
- مجموعه سكه‌های نقره گوناگون متعلق به دوره‌های سامانی، آل بویه، غزنوی و غیره.
موزه ایران باستان دارای یك كتابخانه بزرگ است. كتابخانه موزه ایران باستان هم‌زمان با تأسیس موزه فعالیت خود را آغاز كرد. این موزه دارای مجموعه‌ای از كتاب‌ها و نشریه‌ها در زمینه‌های تاریخ، باستان‌شناسی و هنر ایران و كشورهای هم‌جوار كه به زبان‌های فارسی، عربی، پهلوی، ارمنی، گرجی، آذربایجانی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، هلندی، چینی، ژاپنی، كره‌ای، روسی و زبان‌های اسلاوی است. چند عنوان از كتاب‌های نفیس و كم‌یاب نیز در این موزه حفظ می‌شود.
دیگر آثار موجود در موزه‌ ایران باستان شامل اشیای باستانی دوره‌های پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی است.