دلار ضعیف، نظم اقتصاد جهان را تغییر می‌دهد

سقوط دلار اقتصاد جهان را متزلزل كرده و موجب به هم خوردن تعادل سیاسی در آن می‌شود. اما بیشتر از اینكه اثرات منفی این كاهش برای خود ایالات متحده دردسرساز باشد، برای كشورهای دیگر مشكل‌ساز است.اقتصاددانان معتقدند كه جهان باید به زندگی با دلار ضعیف عادت كند و عقیده جان كانلی وزیر مشهور خزانه‌داری دوران ریچارد نیكسون <دلار پول رایج كشور ماست، اما مشكل شماست> هنوز رایج است.ضعف دلار در ایالات متحده ناشی از <كسری بودجه هنگفت> به واسطه ولخرجی‌های دولت فدرال و نیز مصرف‌كنندگان كه خرید كالاهای خارجی خصوصا كالاهای چینی را ترجیح می‌دهند، می‌باشد. دریافت وام‌ها و اعتبارات مالی به صورت مستقیم و غیرمستقیم از بانك‌های مركزی آسیا، رشد اقتصادی كشور آمریكا را تحت تاثیر قرار داده است.هرچند اكنون بسیاری از اقتصادهای دنیا این سیاست را غیرقابل دفاع می‌دانند.در نتیجه، واشنگتن به‌رغم آنكه پیوسته اعلام می‌كند كه از سیاست <دلار قوی> حمایت می‌كند، تمایل به ضعیف نگه داشتن ارزش دلار دارد. یك دلار ضعیف صادرات این كشور را بیشتر به سوی مرزهای خارج جذب می‌كند و همچنین واردات كمتری را به داخل كشور موجب می‌شود و این امر در سطح كلان اقتصادی كمك می‌كند تا كسری بودجه آمریكا كاهش یافته و بدهی‌های این كشور نسبت به سایر كشورهای دنیا كمتر شود.پل دو آیهی استراتژیست hsbc می‌گوید: دولت بوش ترجیح می‌دهد تا سقوط دلار ادامه یابد. این سیاست كه تحلیلگران به آن <غفلت خوب> می‌گویند، بهتر از حمایت از صنایع داخلی از طریق بستن تعرفه‌های گمركی بر روی واردات می‌باشد اما دلار سهم بسزایی در تجارت جهانی و نیز معاملات مالی ایفا می‌كند و سیاست <تضعیف دلار> در همه جای دنیا اهمیت زیادی دارد.از سویی دیگر، فیلیپ دوآروسینت تحلیلگر اقتصادی bnp در پاریس گفته كه اكنون دلار ضعیف منطقه یورو را نگران ساخته است چرا كه بسیاری از كشورهای آسیایی در حال تنظیم ترتیبات و مقرراتی برای كاهش اثرات منفی ناشی از تضعیف دلار بر روی پول رایج كشورشان می‌باشند. به عنوان مثال، چین از سال ۱۹۹۴ نرخ یوآن را نسبت به دلار ثابت نگه‌داشته است. همچنین كشورهای دیگری مانند ژاپن، سیاستی اعمال می‌كنند كه از طریق مداخله در بازارهای پولی به واسطه خرید دلار، از افزایش ارزش واحد پولشان در مقابل دلار جلوگیری كنند و به نوعی به تنظیم بازار بپردازند.بنابر این اقتصادهای منطقه دلار، یعنی مناطقی كه وضعیت واحد پولی آنها به وضعیت دلار وابسته است و شامل ایالات متحده، چین، اغلب بازارهای نوظهور آسیایی و كشورهای آمریكای لاتین هستند، از تضعیف دلار بهره‌مند می‌شوند و یا حداقل از مشكلات ناشی از ضعف آن رنج نمی‌برند. هرچند كه افزایش ارزش پول در برابر دلار بیشتر در منطقه یورو اتفاق می‌افتد.لورنز كدانگو، تحلیلگر اقتصادی بانكی در لندن گفته است كه به نظر من در آینده‌ای نزدیك، عاملی كه بتواند افزایش ارزش یورو را در مقابل دلار متوقف كند، وجود ندارد و تردیدی نیست كه اروپایی‌ها از این قضیه زیان خواهند دید.همچنین دو آیهی از hsbc معتقد است كه هیچ انگیزه و محرك داخلی برای جبران خسارت ناشی از افزایش ارزش یورو و ضعف دلار در اروپا وجود ندارد و این مساله به تدریج موجب كاهش رشد اقتصادی منطقه یورو و نهایتا افزایش بیكاری خواهد شد. همانطور كه برای ژاپن، پیش از این مشكلات ناشی از ركود و نوسانات دلار به وجود آمده است.جان اسنو، وزیر خزانه‌داری آمریكا طی سخنرانی در اروپا بر لزوم اصلاحات ساختاری كه منجر به رشد سریع اقتصادی در این منطقه شود به جای شكایت از دلار تاكید كرد.اما كدانگو آمریكایی معتقد است كه اكنون اشتیاق كمی برای اصلاحات دردناك در اروپا وجود دارد. او افزوده كه اغلب كشورهای اروپایی طی سال آینده انتخابات بسیار بزرگ و مهمی را پیش رو دارند و از این رو به نظر نمی‌رسد كه شانس قابل توجهی برای اصلاحات ساختاری وجود داشته باشد.هرچند در میان مدت، تنها راه منطقه یورو اعتماد به كشورهای آسیایی است كه اجازه دهند ارزش پول ملی آنها در بازار آزاد و بدون دخالت دولت تعیین شود.از طرفی كدانگو عقیده دارد كه چین از طرف گروه ۷ كه اغلب آن را كشورهای صنعتی تشكیل می‌دهند، تحت فشار قرار دارد و احتمالا به تدریج یك نرخ ارز شناور را از زمان اصلاح سیستم بانكی بپذیرد.او می‌افزاید كه در یك دوره واقعی، چین می‌تواند یك <حركت سمبولیك> انجام دهد و ارزش یوآن را به ازای سبدی از پول‌های رایج شامل یورو در اولین فصل سال آینده ثابت نگه دارد. اما دوآروسینت از bnp معتقد است كه در منطقه آسیا، انطباق ارزها اصلاح در كارها به شمار می‌رود. او می‌گوید در هر موردی كه بحران دلار رخ داده است (هر10 سال یكبار) مثلا در سال 1995، ركود موقتی دلار معادل 45/1 یورو بوده است.از طرفی كدانگو تاكید می‌كند كه نرخ برابری دلار در برابر یورو باید در حدود 35/1 دلار به ازای هر یورو ثابت بماند. در غیر این صورت بانك مركزی اروپا و بانك ژاپن در بازار مداخله خواهند كرد تا مانع كاهش بیشتر ارزش دلار شوند.

منبع : خبرگزاری ایلنا