پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

نیاز برای حفاظت


زمانی كه گونه ای منقرض می شود، جهان باید از دست دادن مجموعه ای از اطلاعات ژنتیك را تحمل كند كه تكوین آن صدها میلیون سال زمان لازم داشته است. چنین حادثه ای یك نقصان جبران ناپذیر است و هرگونه امیدی برای استفاده از چنین گونه ای توسط انسان نخواهد توانست جامه عمل به خود بپوشاند، بنابراین نگهداری و حفاظت از گونه های در خطر انقراض می بایست یكی از اولویت های برجسته علمی انسان را تشكیل دهد. زمانی كه به دلیل نابودی یا اختلالات اجتناب ناپذیر در زیستگاه های طبیعی بقای یك گونه ممكن نباشد، اقدامات معمولا در جهت نگهداری جمعیت های تولیدمثل كننده در باغ های جانورشناسی یا گیاهشناسی متمركز می شود. در مورد گیاهان استفاده از "بانك بذر"، كه در آن بذرها در درجه حرارت پایین (Cْ-۱۰ ) نگهداری می شوند، عمومیت یافته است. در چنین بانك هایی هر ساله آزمون های جوانه زنی صورت می گیرد و در صورتی كه قدرت حیاتی گونه ای رو به نقصان گذارد، آن را كاشته و بذر جدید تهیه می شود. این اقدامات اجازه می دهد كه با استفاده از حداقل تلاش و فضا، بیشترین تعداد گونه های گیاهی محفوظ باقی بمانند. این شیوه همچنین مجموعه وسیعی از تغییرپذیری ژنتیكی را حفاظت می كند بدون آنكه تنش های اضافی را بر جمعیت های زنده وارد سازد.وقتی كه پراكنش حیوانات و گیاهان مدنظر قرار می گیرد می بایست به یاد داشت كه انسان نه بر فراز و نه خارج از مسائلی قرار می گیرد كه به انتشار موجودات زنده مربوط می شود. همانند یك حیوان كه فیزیولوژی آن چندان متفاوت از بقیه حیوانات نیست، انسان نیز برای تداوم بقای خود به شرایط فیزیكی محیط زیست وابسته است. توسعه فرهنگی انسان اجازه داده است تا حدی خود را از شرایط محیطی خلاص سازد و به همین دلیل مناطقی از سطح زمین را در اشغال خود قرار دهد كه از نظر فیزیكی غیرقابل تحمل باشند، ولی این استخلاص آن چنان نیست كه انسان برای به چنگ آوردن آن بدون محابا منابع موجود را به مصرف رسانده و محیط پیرامون را آلوده سازد. به همین طریق انسان درك كرده است كه نخواهد توانست جمعیت خود را تا بی نهایت افزایش دهد. بدون شك برای هر جمعیتی یك نقطه اشباع وجود دارد. حفاظت از محیط زیست در نهایت به معنی حفاظت از نوع انسان است از این رو است كه این اقدام نیازمند توجه بیشتر انسانی است.اگر این سئوال مطرح شود كه بزرگترین نیاز انسانی چیست پاسخ مانند همیشه دانش است. به دنبال دانش انسان نیازمند خردی است كه متضمن به كار بردن دانش باشد. اینكه محیط زیست ما چگونه عمل می كند، دانشی است كه كسب آن نیازمند تحقیقات پرهزینه است. اقداماتی كه متضمن حفاظت از محیط زیست برمبنای یافته های عملی است پرهزینه هستند، بنابراین معمای پیش روی انسان در رابطه با محیط زیست اساسا ماهیتی مالی دارد. انسان باید در نظر داشته باشد كه منافع كوتاه مدت اقتصادی و سطوح مصنوعی و بالای زندگی برای آن دسته از انسان ها كه آنقدر خوشبخت بوده اند كه در كشورهای صنعتی زندگی كنند، می بایست قربانی منافع اكثریت انسان ها و سلامت كره خاكی شود.
منبع : خبرگزاری فارس