اقتصاد تغییرات آب و هوایی زمین

طی قرن‌ها، صحنه داد‌و‌ستد در بزرگ‌ترین بازار بیمه دنیا در لندن، عرصه كار كسانی بود كه به كار پیش‌بینی و پیشگویی درباره آینده مشغول بودند. آنها از تحولات ۵۰ سال گذشته استفاده می‌كردند تا وقایع و بلایای طبیعی آینده را پیش‌بینی كنند. با وقوع توفان‌های سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ اتفاقات معمول گذشته تحت‌تاثیر قرار گرفت.
در كمتر از دو سال هفت توفان از ده توفان پرخسارت تاریخ در سواحل آمریكا روی داد. فقط در سال ۲۰۰۵ شركت‌های بیمه انگلیسی و آمریكایی بیش از ۶۰‌میلیارد دلار خسارت دیدند. این رقمی است كه حتی در بدبینانه‌ترین پیش‌بینی‌های این شركت‌ها هم دیده نشده بود.
مدیر یكی از این شركت‌های بیمه‌ای می‌گوید، وقتی در نتیجه تغییرات آب و هوایی اتفاق غیر‌منتظره و فوق‌العاده‌ای روی می‌دهد از همه بیشتر شركت‌های بیمه آسیب می‌بینند.
در گزارشی كه به تازگی این شركت‌ها به طور مشترك تهیه و منتشر كرده‌اند هشدار داده شده است، اگر این شركت‌ها از پیش‌بینی‌های آب و هوایی استفاده بهتری نكنند، كل این صنعت بدون شك با فروپاشی رو‌به‌رو خواهد شد. یكی از این شركت‌ها به نام لیود كه از بزرگ‌ترین شركت‌های بیمه در دنیاست، به تازگی با جدی‌گرفتن این هشدارها تغییر و تحولات قابل‌توجهی در خود ایجاد كرده است.
اگر چه پیش‌بینی‌های گذشته این شركت تاكید و تكیه بیشتری بر تاریخ و وقایع گذشته داشته تا علم، اما اكنون این تاكید كاملا برعكس شده‌ است و لیود بیش از گذشته به هشدارها و پیش‌بینی‌های كارشناسان درباره بالاآمدن سطح آب و افزایش میزان بارش و گرم شدن زمین توجه می‌كند. شركت‌های بیمه‌ای آمار و ارقام دقیقی نمی‌دهند اما تحلیلگران بر این اعتقاد هستند كه این شركت‌ها در سال بیش از ۵۰۰‌میلیون دلار صرف كارهای تحقیقی در این مورد می‌كنند.
یكی از این تحقیقات، وقوع توفانی سهمگین در فلوریدا را پیش‌بینی كرده است كه ممكن است تا ۱۰۰‌میلیارد دلار هزینه و خسارت داشته باشد. بر همین اساس شركت‌های بیمه‌ای از حال به شركت‌ها و افراد حقوقی طرف قرارداد خود در این منطقه هشدار داده‌اند كه اگر اقدامات لازم در جهت حفاظت از تاسیسات خود انجام ندهند، این شركت‌ها هیچ مسوولیتی در قبال پرداخت خسارت به این مشتریان ندارند.
این روزها بحث درباره تغییرات جوی و تاثیرات جدی و ویران‌كننده آن برای آینده كره زمین به شدت جریان دارد. گرم شدن كره‌زمین چهره آن را تغییر می‌دهد و شركت‌ها را مجبور می‌كند تا به صورت تكرار نشدنی ماهیت و كار خود را تغییر دهند. در نتیجه این تغییرات شگرف، بعضی شركت‌ها با پایان عمر و كار خود رو به رو می‌شوند اما كار گروهی دیگر رونق گرفته و شكوفا می‌شود. تحقیقی كه به تازگی دولت انگلیس انجام داده است، نشان می‌دهد، تا پایان این قرن ادامه روند گرم شدن كره‌زمین ممكن است رقم جهانی تولید ناخالص داخلی را تا ۲۰درصد كاهش دهد. اما دولت‌ها و شركت‌ها هم بیكار ننشسته‌اند و در حال تطبیق دادن خود با شرایط جدید هستند. بعضی تحلیلگران از روند و چگونگی تطبیق دادن شركت‌ها با شرایط جدید شگفت‌زده شده‌اند.
البته در این میان بازندگانی هم وجود دارند مانند شركت‌های نفتی كثیف، شركت‌ها و كارخانه‌های خودروسازی و شركت‌ها و كارخانه‌های پوشاك كه متخصص تولید پوشاك پشمی و گرم هستند. اما برندگانی هم هستند كه از جمله آنها شركت‌های محیط زیستی و تصفیه آب و تكنولوژی مقابله با خشكسالی هستند. شركت‌های مقاوم سازی و تولید مواد مقاوم برای ساختمان‌سازی هم از دیگر برندگان شرایط جدید آب و هوایی هستند.
تعجبی ندارد كه حتی صنایع و خدمات مالی هم از همین حال راه‌های جدیدی برای به دست آوردن سود بیشتر پیدا كرده‌اند.
بعد از توفان كاترینا اكثر كارشناسان پیش‌بینی كردند كه احتمال تكرار وقوع چنین توفانی در سال‌های آینده بعید است. اما صندوق‌های مشترك سرمایه‌گذاری، شیوه كاری خود را در ارتباط با سرمایه و سهام شركت‌های بیمه‌ای تغییر دادند تا از زیان‌دهی بیشتر جلوگیری كنند و در مقابل سود بیشتری هم به دست آورند.
این تغییر روند كار موجب شد تا این صندوق‌ها به سود بیش از ۲۳‌میلیارد دلاری برسند. از سوی دیگر توفان كاترینا باعث شد تا بازارهای جدیدی تاسیس شود. ماه گذشته بازار داد و ستد سهام شیكاگو اولین داد و ستد مرتبط با شرایط توفانی دنیا را تاسیس كرد. در این بازار جدید شركت‌های بیمه‌ای می‌توانند روی وقوع توفان‌های سهمگین شرط‌بندی كنند تا به این ترتیب خود را در برابر خطرات بیمه كنند.
در شرایط جدید تولیدكنندگان و شركت‌هایی بیشترین سود را می‌برند كه بر تولید محصولات مناسب دنیای گرم شده متمركز هستند. خودروهای جدید تولید شركت تویوتا كه مخصوص سفر در هوای گرمسیر هستند یكی از برگ‌های برنده اصلی این شركت هستند. شركت‌های هواپیمایی به تولید تازه ایرباس ۳۸۰ امید بسته‌اند كه انرژی كمتری مصرف می‌كند. سوپرماركت‌های زنجیره‌ای تسكو در آمریكا در پنج سال آینده بیش از یك‌میلیارد دلار برای مقاوم‌سازی شعبه‌های خود در برابر باد و دیگر تغییرات آب و هوایی هزینه خواهد كرد.
دیگر صنایع مانند صنایع آبی رونق خواهند گرفت. مناطق جنوبی زمین از مدیترانه تا چین با كمبود آب رو‌به‌رو خواهند شد و شركت‌هایی كه آب نوشیدنی از دریا استخراج می‌كنند بیشترین سود را خواهند برد. بعضی از این شركت‌ها از همین حالا قراردادهای كلان خود را امضا كرده‌اند.
شركت‌های داروسازی هم برندگان اقتصادی شرایط جدید آب و هوایی كره زمین هستند. بدون شك با افزایش دمای زمین و كمبود آب و وخیم شدن جو، بیماری‌های بیشتری دنیا را فرا می‌گیرد. شركت‌های بزرگ داروسازی دنیا مدتی است كه بودجه كلانی را صرف تهیه واكسن‌ برای جلوگیری از این بیماری‌ها می‌كنند.
این یكی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های این شركت‌ها در سال ۲۰۰۷ است. صنعت واكسن‌سازی در سال ۲۰۰۵ بیش از ۱۰میلیارد دلار فروش داشته است. پیش‌بینی می‌شود كه این رقم تا سال ۲۰۱۰ به ۱۵‌میلیارد دلار برسد.
بخش انرژی تجدید‌پذیر از دیگر برندگان شرایط جدید جوی كره زمین است. در انگلیس، پرتغال، استرالیا و آمریكا تحقیقات و اقدامات زیادی در این زمینه در جریان است.
هر جا كه پول باشد مشاوره هم به وفور وجود دارد. از چندی پیش شركت‌های مشاوره زیادی در زمینه محیط زیست تشكیل شده‌اند كه به بازرگانان و سرمایه‌گذاران و شركت‌های بیمه‌ای در این زمینه مشاوره می‌دهند و در این راه پول زیادی را هم ازآن خود می‌كنند.

مترجم: نیلوفر قدیری

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد