تأثیر شدت دگرگونی و میزان تخلخل بر سرعت انتشار موج p در سنگ های دگرگونی ناحیه ای (زون سنندج سیرجان - منطقه سد زاینده رود)

در این مقاله با استفاده از روش لرزه نگاری سطحی نحوه توزیع سرعت موج p در سنگ های دگرگونی ناحیه ای منطقه سد زاینده رو د (زون سنندج- سیرجان) بررسی می شود. مطالعات صحرایی با سیستم لرزه نگار ۲۴ کاناله دیجیتال انجام شده است. تحلیل داده های لرزه ای نشان می دهد که سرعت موج p در سنگ های دگرگون منطقه با عمق به صورت خطی افزایش می یابد و از معادله v(z)۳۲۰۰+۶.۵.z تبعیت می کند. میزان تغییرات سرعت موج p برحسب شدت دگرگونی (از اسلیت به شیست) از سطح تا عمق ۰ ۳۵ متری به طور پیوسته از ۳۳۰۰ تا ۵۴۷۵ متر بر ثانبه با گرادیان سرعت ۶/۵ (ثانیه/۱) تغییر می کند. بالا بودن گرادیان سرعت (در سنگ های دگرگونی بین ۰.۵ تاه) نشان می دهد که وجود تنش های زمین ساخت عامل گسترش لرزه ها و شکستگی ها در سنگ های دگرگون منطقه است، تخلخل ثانویه در سنگ ایجاد می کند، به دلیل عملکرد فرسایش، هوازدگی دو قسمت های سطحی، گرادیان تغییرات سرعت با عمق را تشدید می نماید. با استفاده از فرمول زمان متوسط و میزان تخلخل لرزه ای برحسب شدت دگرگونی در سنگ های منطقه، از سطع تا عمق ۳۵۰ متری به طور پیوسته از ۵/۵ به کمتر از ۱ درصد کاهشی می یابد.

نویسنده :
لطیف صمدی

منبع : مجله فيزيك زمين و فضا