ترفند تازه شیراک در انتخابات فرانسه

چند ماهی است كه سخن از ورود یك رقیب زن برای رقابت در انتخابات سال آینده ریاست جمهوری فرانسه با «سگولن روایال» دیگر نامزد این انتخابات می رود و نام «میشل الیوماری» وزیر دفاع فرانسه بیش از همه بر سر زبانها بود.
در هفته های گذشته این شایعه قوت گرفت و سرانجام الیوماری نیت خود را از تلاش برای نامزدی الیزه پنهان نكرد و به صحنه رقابت آمد. الیوماری كلید موفقیت دولت «ژاك شیراك» است زیرا با سپردن رهبری حزب خویش و دیگر بار با سپردن وزارت حساس دفاع فرانسه به این زن میزان اعتماد خود را به او نشان داده است.
ماههای پایانی اقامت در الیزه(كاخ ریاست جمهوری فرانسه) برای شیراك سخت می گذرد، او گمان نمی كرد كه الیوماری كه در آستین پرورده، با تصرف حزب تاسیس شده رییس جمهوری فرانسه، خود را نماینده یكه تاز راست ها برای ریاست جمهوری به حساب آورد و در كسب مقبولیت عمومی تا جایی پیش رود كه تنها رقیب قابل محاسبه را روایال محسوب كند.
نگاهی به تحولات عرصه سیاسی فرانسه نشان می دهد كه فاصله الیوماری با ساركوزی بسیار است و حتی نمی توان محبوبیت او را با روایال در حزب مخالف مقایسه كرد.بررسی این مساله از دو احتمال خارج نیست، یا شیراك با اوج گرفتن روز افزون ساركوزی از مهار اوضاع ناامید شده و شاید با بازی با كارت الیوماری قصد ترساندن رقیب، تزلزل موقعیت او و ماندن در میدان را دارد و یا اینكه شیراك تلاش می كند در ماههای پایانی با بكارگیری شگردهای جدید نگاه مردم را از روایال و ساركوزی به سویالیوماری بچرخاند.
احتمال دوم كمی بعید است چرا كه بررسی اوضاع نشان می دهد كه الیوماری هر چند كه در متن راست ها برای خود نام و نشانی دارد، وزیر دفاع است و به گونه ای محرم اسرار شیراك به شمار می رود ولی در میان مردم ازآن مقبولیت لازم برای احراز این پست و رقابت با روایال برخوردار نیست. عوامل تاثیرگذار بر این رقابت را در جبهه الیو ماری می توان چنین بر شمارد.الیوماری یك مادر نیست، نكته ای كه در مورد روایال صدق نمی كند.
چهره روایال از نظر مردم فرانسه با وجود گرایش های تند مدرنیستی به خانواده پایبند است و چهره ای مادرانه دارد. او زمانی در كابینه دولت سوسیالیست وزیر امور خانواده بود، به علاوه شعارهای او گرایش های فمینیستی و زن پسند نیز دارد و از او در ماههای اخیر چهره ای حقوق بشری به نمایش گذاشته است.
از این نظر هر چند الیوماری یك سیاستمدار كار كشته است ولی قافیه را در برابر روایال باخته است. نكته مهم دیگر آنكه روایال از سال گذشته در پی نامزدی برای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه بود و همین نكته سبب شد تا او بتواند جمعی فراوان از فرانسویان را به سوی برنامه های خود جلب و برای آنها تبلیغات كند. اما الیوماری در این مدت غایب بوده و فقط گاه گاهی درباره او شایعه ای بر سر زبانها می افتاده و وی را نامزد احتمالی راست ها مطرح می كردند.الیوماری پیش از این تجربه ریاست حزب راست را نیز در كارنامه خود دارد ولی این تجربه چندان به درازا نیانجامیده است.
افزون بر این محبوبیت الیوماری در حزب راست متعلق به شیراك كه امروز به نظر می رسد اعضای آن متحد در پشت سر ساركوزی صف كشیده اند، آن اندازه نیست كه برای رقیب بتواند خطرساز باشد.
در ماههای اخیر حضور و نطق الیوماری گاه با انتقادات شدید هواداران و اعضای حزب همراه بوده است. این درحالی است كه روایال در حزب سوسیالیست از مقبولیت و محبوبیت بی سابقه ای برخوردار است و شرایط حزبی این دو به هیچ وجه با هم قابل مقایسه نیست. میشل الیوماری آخرین حلقه انتقال حزب دست راستی «ار.پ.ار» شیراك به حزب كنونی «یو.ام.پ» به رهبری ساركوزی است.
از نظر او كه چند صباحی رهبری این حزب فراگیر راست را تجربه كرده است، وضعیت كنونی این حزب و رهبری ساركوزی بر آن كمتر سنخیتی با آرمانهای بنیانگذار حزب ندارد.
یكی دیگر از نكاتی كه باید در مقام مقایسه میان این دو زن مطرح عرصه سیاست امروز فرانسه گفت، آن است كه چهره الیوماری یك چهره رسانه ای نیست حال آنكه روایال امروز یك چهره مطرح رسانه ای است.
الیوماری چه از نظر شخصیت درونی و چه از نظر ویژگیهای شغلی تاكنون كمتر توانسته دل ارباب رسانه را بدست آورده و با آنان حشر و نشر نزدیك داشته باشد.
بطور طبیعی كسی كه وزیر جنگ یك كشور غربی چون فرانسه است، نمی تواند چهره ای محبوب و مردمی از خود به نمایش بگذارد، امتیازی كه روایال نسبت به الیوماری دارد اشتغال در مشاغلی است كه به او وجاهت مردمی داده است.
روایال در سمت كنونی خود به عنوان نماینده و رییس شورای استان «پواتو شارانت» در غرب فرانسه و با مركزیت شهر «پواتیه» توانسته از خود مدیریتی نشان دهد كه با عامه مردم درگیری روزانه دارد. هرچند كه در همان استان نزدیكان و برخی از رقبای سیاسی ملامت او را كرده و او را به استبداد مدیریتی متهم كرده اند ولی حتی همین اتهام برای او نقطه قوتی ساخته كه مردم می توانند به مدیریت قاطع او امیدوار باشند. حال آنكه الیوماری اصولا كمتر فرصت این را داشته تا به عنوان نماینده مردم در یك پست اجتماعی به آنان نزدیك شده واز نزدیك فراز و فرود نگاه آنان را شاهد باشد، هرچند كه او نماد یك زن فرهمند راست در این كشور به حساب آید.
شاید در سالهای گذشته چهره الیوماری مردمی تر بود، زمانی كه درآغاز دهه ۹۰ تلاش می كرد با همه جوانی به ریاست مجلس برسد و یا زمانی كه وزارت امور جوانان و ورزش فرانسه را بدست گرفت.الیوماری از زمان تحویل گرفتن پست وزارت دفاع تاكنون بیش از ۱۴۰ سفر خارجی داشته و نشان داده كه هر چند مسایل داخلی و حزبی برای او مهم است ولی از چهره خارجی فرانسه نیز غافل نیست. او در سفرهای خارجی چهره بین المللی شیراك را به نمایش گذاشته است، وی در سفر سالانه خود در نیمه ماه اكتبر به آمریكا در نشست مجمع فرانسه، آمریكا نظریه آمریكایی ها در مورد برخورد تمدنها را نفی كرده و از رویارویی كشورهایی سخن می راند كه علت تعارض آنها را فقط باید در تضاد منافع اقتصادی و اجتماعی متفاوت آنها دانست.
سفر وی به آمریكا فرصتی بود تا او با تماس مستقیم با فرانسویان مقیم آن كشور از دیدگاههای آنها نسبت به مسایل مختلف آگاه شده و در عین حال حضور زودرس و غیر رسمی خود را به عنوان نامزد ریاست جمهوری سال ۲۰۰۷گوشزد كند. وی دراین سفر تا توانست فاصله خود و دیدگاههایش را با «نیكلا ساركوزی» به فرانسویان مقیم و مسوولان آمریكا بطور غیرمستقیم گوشزد كرد و حتی در برخی موارد همچون نظریه «تبعیض مثبت» ساركوزی، بطور رسمی با آن مخالفت كرد.
در حقیقت الیوماری رقیب روایال نیست و بیشتر برای از میدان بدر كردن ساركوزی وارد عرصه رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری فرانسه شده است.الیوماری با توجه به تجربه بین المللی خود گمان می كند كه روایال و ساركوزی در عرصه دیپلماسی بین الملل فاقد تجربه و تبحر كافی هستند، از این رو مواضع بین المللی آن دو را زیر تیغ انتقاد می گیرد.از نقطه نظر مسایل داخلی نیز با توجه به اینكه الیوماری نامزد پست نخست وزیری بود، تجربیات دیگر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه را در برابر سوابق خود جدی نمی گیرد.
وی یك پیشینه ارتباط مردمی دیگر نیز در كارنامه دولتی خود دارد، او در سال ۱۹۸۶ پست دبیری آموزش ملی را در هیات دولت بر عهده داشته و سپس از منطقه «بیاریتز» به مجلس راه می یابد.وی از همان دوره، رویارویی با ساركوزی جوان را به عنوان وزیر بودجه تجربه می كند، جوانی كه از حمایت نخست وزیر راست اسبق فرانسه برخوردار بود.این زن۶۰ساله در عرصه عمومی فرانسه، به عرصه نامزدی ریاست جمهوری گام نهاده تا به رقبای خود بگوید هنوز در میدان است و او حاضر به رقابت با نامزد مطرح سوسیالیست ها و حتی راست شیراكی است، اما باید دید كه این آخرین تیر تركش شیراك تا كجا خواهد رفت.

منبع : روزنامه ابرار