جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


بوشو ای شو ...


بوشو ای شو ...
تیتراژ سریال " کوچک جنگلی" تنظیمی بود از یکی از لالایی های گیلانی که توسط سید محمد میرزمانی به شکل زیبایی با ارکستر و با آواز نمناک ناصر مسعوی همراه شده بود. استفاده بجا از فلوت، ارکستر زهی، تیمپانی و کر که در تنظیم این قطعه بکار رفته بود، نشان ازجو قوی و بیان محکم میرزمانی می داد.
موسیقی کوچک جنگلی بجز ملودی تیتراژ پایانی تماما" ساخته میرزمانی بود که فضایی مرطوب و مه آلود را با ارکسترزهی ایجاد کرده بود و آهنگساز هوشمندانه در قسمتهایی فضای موسیقی را (با اینکه با ارکستر غربی اجرا می شد) کاملا" همصدا با تاریخ ماجرا هدایت می کرد. این موسیقی بخوبی روایتگر مبارزی تنها است که به دشمنش رحم کرده به او شلیک نمی کند که البته توسط دوستش کشته می شود! موسیقی کوچک جنگلی یک آهنگ حماسی همراه با مویه است برای آزاد مرد گیلان ...
در قسمتهایی از موسیقی این سریال از سازهای ایرانی هم بهره گیری شده بود که مخصوصا" در تم "دکتر حشمت" نمودی ویژه داشت. این اثر بصورت کاست سالها پیش منتشر شد ولی متاسفانه تجدید چاپ نشد. این لالایی در تیتراژ سریال با همراهی نی و با آواز تورج زاهدی هم اجرا شد، ولی از لحاظ تکنیکی و حسی با اجرای ناصر مسعودی فاصله داشت.
لالایی دیگری که به آن می پردازیم یک لالایی محلی نیست! ولی بقدری آواز زیبا معصومی دارد که شنوندگان گیلانی هم احساس می کنند ترانه ای قدیمی و محلی می شنود! این اثر بدیع ساخته هنرمند بزرگ موسیقی ایران مرتضی حنانه است.
حنانه آثار زیادی در این حال و هوا و در این دستگاه (شور و دشتی تامپره که حنانه استاد مسلم آن بود) تصنیف کرده. "الا تی تی" شعری لالایی گونه دارد که از زبان مادریست به فرزند، مثل تمام لالایی ها! ولی به قدری عمیق و تفکر برانگیز که گویی حنانه با آن موسیقی معصوم "نقش جاودانگی خود را کشیده..."( هنگام شنیدن کادانس پایانی "بوی جوی مولیان" از خالقی هم همین جو احساس می شود!)
در این اثر استفاده مطبوع حنانه از آکوردهای نامطبوع (با دید کلاسیک غربی!) که خود استفاده از این آکوردها را برای موسیقی چندصدایی ایرانی مناسب می دید به طرز مشخصی خودنمایی می کند، همچنین همراهی پیانو با ارکستر (که یکی از نشانه های سبک حنانه است و همواره در آثار حنانه نقشی کلیدی دارد) به زیبایی قطعه افزوده...
مدلاسیون بی نظیر حنانه در این قطعه استادی حنانه را روی گامهای ایرانی بار دیگر اثبات می کند و درک او را از موسیقی روایی به نمایش می گذارد. "الاتی تی" در CD به نام "آثار مرتضی حنانه" توسط انشارات ماهور منتشر شده است. (نوشتن این مقاله ماجرایی هم داشت که در پایان این نوشته شرح آن آمده...)
"از سالها پیش، قطعه ای را به خاطر داشتم که تیتراژ سریال کوچک جنگلی بود. این قطعه یک تصنیف بود که به شکل لالایی، از قدیم توسط مادران گیلان خوانده می شد و در این سریال به طرز با شکوه و زیبایی توسط سید محمد میر زمانی برای ارکستر تنظیم شده بود که با خوانندگی ناصر مسعودی مردم را شیفته خود کرده بود... چند ماه قبل از دوستی که در شمال زندگی می کرد خواستم که این اثر را همراه با لالایی که حنانه برای من بیابد که متاسفانه چند هفته بعد خبر فوت دوست شمالیم را شنیدم!
فردای آنروز به دعوت یکی از دوستانم (در گروپ سه تار در یاهو) قرار بود کنسرتی به صورت آنلاین اجرا کنم و به یاد دوست هنرمندمان قطعاتی بنوازیم... یکی از دوستان همکارم هم ماجرای کنسرت آن لاین و دلیل یاد بود را از من پرسید و قول داد این برنامه را گوش کند که باز با تاسف، اجرای این برنامه مصادف شد با فوت دوست همکارم در اثر تصادف! پس از مدتی این دو اثر زیبا به دستم رسید و قصد داشتم در مقاله ای در مورد این دو آواز حزن انگیز که هر دو در دشتی ( که آواز متداول مادران شمالی است) بنویسم که باز مصادف شد با فوت مادر همان دوستم! این نوشته را تقدیم می کنم به این سه عزیز... "
سجاد پورقناد
منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی گفتگوی هارمونیک