یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

جامعه آرمانی در اندیشه سیاسی احمدی‌نژاد


جامعه آرمانی در اندیشه سیاسی احمدی‌نژاد
اصلاح طلبان در اتمسفر سیاسی با طرح جامعه مدنی (societas cicilis) درمقابل جامعه آرمانی، فرآیندی نامفهوم و ناموزون را در ادبیات سیاسی کشور گشودند. نظریه ای برگرفته از اندیشه های "تامس هابز" حق الهی حاکمیت و ضرورت وجودی حکومت دینی را نفی و خاستگاه حکومت را بر مبنای "قرارداد اجتماعی" تبیین می کرد. جامعه ای بر پایه ارزشهای نئولیبرالیستی و آموزه های سکولاریستی و عقل منقطع از وحی که در آن صاحبان قدرت و مکنت، پایگاه اجتماعی تحقق آن هستند. "اظهر من الشمس" است که در جامعه مدنی و دولت مدرن مورد نظر "هابز و لاک" حکومتی غیردینی و سکولار بوده و به نوعی با "فردگرایی" یا "اندیویدوالسیم" به عنوان رکن اساسی لیبرالیسم مشابهت فراوان داشته است.
گرچه خاتمی و یارانش "اجماعاً" با طرح این شعار در دوران حاکمیت خود دقیقاً مشخص نکرده اند که مقصودشان چیست؟ و یا به عبارتی جامعه مدنی مورد نظرشان با مفهوم رایج و متداول جامعه مدنی در غرب چه تقارن و نسبتی دارد؟! (المعنی فی بطن الشاعر) مع الاسف شاخص های فکری اصلاح‌طلبان در ذیل شعار جامعه مدنی و اصلاحات "آمریکایی" چیزی جز ترویج اندیشه های سکولاریستی در قلمرو سیاست و تعلیم و تربیت، اصالت دادن به عقل اومانیستی، اشاعه تساهل و تسامح لیبرالیستی، نسبی انگاری در قلمرو ارزشهای اخلاقی و معرفت شناختی، بی توجهی محض به صبغه عدالت طلبانه و ضد امپریالیستی انقلاب اسلامی در مناسبات بین المللی نبود. فرآیندی که طراحان آن خواهان تغییر ماهیت دینی نظام جمهوری اسلامی به یک "نظام سکولار" با حفظ ظواهر دینی بودند. مع الوصف؛ نگرانی شدید روشنفکران دینی و مذهبی، حوزه های علمیه، عناصر حزب اللهی و قاطبه مردم از طرح این واژه منجر به عکس العمل رهبر انقلاب نسبت به طرح این موضوع شد. ایشان "آرمان متعالی" ایران اسلامی را بر مبنای "مدینة النبی" یعنی جامعه‌ای بر پایه انسانهای خداجو، مسلمان و کمال گرا دانسته اند که با رجوع به حقیقت "مدینه پیامبر(ص)" و تعالیم الهی در نقطه مقابل جامعه مدنی یا جامعه سرمایه سالار لیبرالی قرارمی گیرد. بحمدالله با ظهور و پیدایش دولت عدالت گستر نهم، مدینه فاضله شهروندان ایرانی دیگر در قالب تئوریهای خیال پردازانه و روشنفکرانه غرب یا به عبارتی "عقلاء المجانین" نیست. در عصری که سخن گفتن از "جامعه آرمانی" با مخاطرات، تمسخر و استهزاء روشنفکران و سیاستمداران به اصطلاح "مدرن و شبه مدرن" همراه است و جماعتی نیز بدون غور وفحص "جامعه آرمانی" را پایان یافته و یا به عبارتی پایان "عصر آرمانها" را زمزمه می کنند. دکتر احمدی‌نژاد "صادق العهد و صادق القول"، با مردم از طریق ارتباط وثیق بین مبانی اعتقادی و ساخت کلی جامعه اسلامی، ماهیت، بنیادها و شاخصه های "جامعه آرمانی" را به عین الیقین تشریح می کند و جهت گیری و سیاست های دولت نهم را با تکیه بر آموزه های دینی و شیعی پیگیری می نماید. در اندیشه سیاسی دکتر احمدی‌نژاد "انسان آرمانی و جامعه آرمانی" گفتمان غالب و رایج است و تلاش برای رسیدن به این دو افق متعالی، نه تنها ممکن و قابل وصول است، بلکه به عنوان عروة الوثقی در شریان های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دولت اسلامی جاری و قابل تحقق است. گرچه دولت مدرن در ذیل لیبرال دموکراسی با تکیه بر فلسفه اجتماعی "سودجویی" و "اصالت فرد" ناقوس مرگ آرمان ها را به صدا درآورده و آن را "اتوپیا" یا ناکجا آباد تفسیر می‌کند.
اما شاخصه های جامعه آرمانی در دستگاه اندیشگی دولت دکتر احمدی‌نژاد که بطور مستوفی آمده، برگرفته از قرآن کریم، سنت و سیره مولای متقیان علی(ع) و آموزه های امام راحل و رهنمودهای مقام معظم رهبری است. مع هذا ساخت اجتماعی جامعه اسلامی در دولت نهم براساس اعتقاد به خدا و برپایه توحید شکل گرفته و خدمتگزار مردم در دولت نهم با تأسی به اندیشه و سیره علی(ع) عدالت را، انصاف، معیار، زندگی، بهترین حکمت، اصلاح گرا، قوام مردم، حاکمیت و محکم ترین پایه می شناسد.
جامعه اسلامی، جامعه توحیدی و قید آرمانی از منظر دکتر احمدی‌نژاد به مفهوم "اتوپیایی" و مدینه فاضله به گونه‌ای نیست که غیرقابل دسترس باشد بلکه آرمانی و قابل حصول است. عدالت محوری، حق محوری، مشارکت فعال مردم، پرهیزاز زخارف دنیوی، مردمداری، آزادی توأم با مسئولیت در برابر دین الهی، مهرورزی نسبت به بندگان خالص خدا و مبارزه با تمنیات نفسانی، حزبی و قبیله‌ای، مولفه های اصلی "انسان متعالی و جامعه متعالی" در راستای رشد و کمال مطلوب انسانی در اندیشه سیاسی دکتر احمدی‌نژاد است. آنجایی که وی شاخص های جامعه آرمانی را در برقراری عدالت و رفع تبعیضات اجتماعی، ارتقاء سطح معرفت و بینش جامعه، حاکمیت فضیلت و اخلاق در مناسبات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و مبارزه با فقر، فساد و تبعیض می بیند.
همسویی کامل گفتمان احمدی‌نژاد در باب جامعه آرمانی با اندیشه های فارابی، برگرفته از متون دینی و قرآن مجید است، به گونه ای که نه تنها به سعادت مادی و جنبه های فردی توجه دارد بلکه بعد اجتماعی و معنوی انسان معاصر را نیز در نظر دارد. مقابل مدینه فاضله فارابی، مدینه های غیر فاضله نظیر مدینه جاهله، فاسقه، مبدله وضاله نیز وجود دارد که به ترتیب جعل نسبت به سعادت، فساد در عمل، تباهی رأی و عمل، انحراف فکری، عملی و جوهره بی مصرف می باشند. تئوری پرداز حکمت مدنی همچنین ویژگی های رئیس مدینه فاضله را قوت در انجام کارها، صحت قوای بدنی، برخورداری از حافظه قوی، هوشمندی، برخورداری از بیانی فصیح، دوستدار دانایی، صداقت و راستگویی، پرهیز از درهم و دینار و مادی‌گری، دوستدار دادگری و دشمن ستمگری، عزمی قوی در کارها و تهذیب نفس می داند.
مضافاً؛ انتخاب نام جوامع فاضله و غیرغاضله از سوی فارابی در چنین بستر فرهنگی، اجتماعی و جهان بین المللی شکل گرفته و مولفه هایی مانند گزاره های وحیانی و اسلامی در آن دخیل اند. فارابی به دنبال اجتماعی است که علاوه بر سعادت دنیوی، سعادت اخروی نیز تأمین شود. برخلاف یوتوپیای تامس مور، مانهایم و.... که چنین نظری ندارند.
به‌راستی اگر اندیشه سیاسی را مجموعه‌ای از آراء و تأملات سیاسی در باب نظم عمومی و تدبیر زندگی جمعی بدانیم، مهمترین شاخصه های جامعه آرمانی در اندیشه سیاسی دکتر احمدی‌نژاد چیست؟ یا به عبارتی مهمترین بینات آن کدام است؟
۱) جامعه آرمانی عدالت محور است
۲) جامعه آرمانی اخلاق محور است
۳) جامعه آرمانی بر مبنای مهندسی فرهنگی بنا نهاده شده است
۴) مشارکت فعال شهروندان در جامعه آرمانی تأثیرگذار است
۵) بنیانهای جامعه آرمانی بر مبنای هدایت محوری و امامت محوری است
۶) در جامعه آرمانی به آزادی فکر اندیشه، پویایی و دگرگونی اهمیت داده می شود
۷) در جامعه آرمانی با تبعیض و بی عدالتی مبارزه می شود
۸) در جامعه آرمانی بر عزت و اقتدار در مناسبات سیاسی و بین المللی و سازش ناپذیری در برابر قلدران و زورگویان جهانی تأکید می شود
۹) در جامعه آرمانی بر تکامل گرایی تأکید می شود.
۱۰) در جامعه آرمانی با طبقاتی شدن جامعه مبارزه شده و به کرامت انسانی توجه می شود.
راهبردهای جامعه آرمانی در اندیشه سیاسی دکتر محمود احمدی‌نژاد
۱) اثبات معیارگرایی در جامعه و نفی شخصیت پردازیهای تصنعی و حزبی:
این جمله معروف حضرت علی(ع) که "ان دین الله لا یعرف بالرجال بل با یه الحق فاعرف الحق تعرف اهله" بیانگر این است که دین خدا با اشخاص شناخته نمی شود، بلکه با دلایل و نشانه های حق شناخته می شود، پس حق را بشناس آن گاه اهلش را خواهی شناخت.
بنابراین از منظر دکتر احمدی‌نژاد جامعه آرمانی در لابلای آراء و سیره امام علی (ع) و عنصر ولایت مطلقه فقیه ظهور و بروزمیکند نه جامعه‌ای برپایه جامعه مدنی که برگرفته از اندیشه های لاک، هابزو دکارت و نه بر پایه مکاتبی چون فردگرایی و لیبرال دموکراسی.
۲) صیانت از مواریث و موازین فرهنگ الهی، رعایت باید ها و نبایدها، هدایت جامعه به سوی حق طلبی.
۳) ایجاد مودت و دوستی میان مردم و دولتمردان از طریق سفرهای استانی:
تشویق و ترغیب مردم به سمت ساماندهی امور جامعه.و همچنین حذف خوشخوابی، خوش خواری، خوش خریدی، خوش پوشی، خوش نشینی، خوش منزلی در ادبیات سیاسی و رفتاری مدیران کشور و جایگزین نمودن خوش خدمتی، خوش حسابی، خوش عقیده‌ای، خوش عملی، خوش رفتاری و خوش نامی در برابرمردم و جامعه.
۴)حفظ امنیت عمومی جامعه، مبارزه با اراذل و اوباش، هرج و مرج طلبان و قانون گریزان:
این نگرش سیاسی دولت نهم برگرفته از قانون حکومتی مولای متقیان امیرمومنان علی (ع) است آنجائیکه امام پس از شنیدن خبر بیرون آوردن خلخال از پای زن اهل کتاب میگوید:" اگر مسلمانی از شنیدن چنین خبری بمیرد، نباید وی را ملامت کرد".
۵) برخورد مقتدرانه در سیاست بین الملل برمبنای سه اصل اصولی( عزت، حکمت و مصلحت)
۶) صرفه جویی در هزینه های اداری دستگاههای اجرایی و توزیع عادلانه سرمایه های مادی کشور از طریق سفرهای استانی، سهام عدالت و پرداخت یارانه ها و همچنین رسیدگی به فقراء و محرومین:
بنابراین در اندیشه سیاسی دکتر احمدی‌نژاد توزیع عادلانه درآمدهای عمومی و صرفه جویی در هزینه ها، مهم ترین و بنیادی ترین آموزه های اقتصادی است.آری اینها نمونه هایی از اندیشه سیاسی دکتر محمود احمدی‌نژاد است که در فضای سیاسی کشور استشمام می شود. اندیشه های برگرفته از سیره مولای متقیان علی (ع) هنگامیکه آن حضرت به خواسته های طلحه وزبیر جواب منفی می دهد، از پرداخت سهم اضافی به عقیل " برادر خویش" خودداری میکند، ابورافع خزانه دار بیت المال را به سبب عاریه دادن گردنبند به دختر امام توبیخ می کند،استاندار خود عثمان بن حنیف را به سبب حضور بر سر سفره ثروتمندان شدیداً توبیخ می کند و به شریح قاضی که خانه‌ای مجلل برای خود خریده بود هشدار می دهد که رفتار اقتصادی وی موجب عقوبت الهی برای اوست. آری امروز احمدی‌نژاد هم با تأسی به سیره و مشی مولای متقیان امام علی (ع) و آموزه های مقام معظم رهبری به این اعتقاد است که مدینه النبی در عصر ظهور حضرت ولی عصر (عج) به صورت کامل و تام خود محقق خواهد شد. مدینه النبی آرمان و الگوی مستضعفان جهان در برابر تمدن غرب و بورژوایی است، رویکرد ستیهنده ضد نظام جهانی سلطه در عصر انتظار است.
هادی ابراهیمی
منبع : رجا نیوز