۲۳ تیر؛ سرفصل رویش‌های جبهه اصولگرایی

غائله ۱۸ تیر باعث شد عناصر افراطی و گروه‌های بحران زیست، نقاب از چهره بردارند و جریانات سیاسی با درک خطر این طیف وابسته به محافل خارجی آنها را طرد نمایند
غپس از بحران ۱۸ تیر بسیاری از عناصر معتدل دوم خردادی نسبت به کلیت جریان دوم خرداد نگران شدند و شاید بیشترین ریزش‌ها در جبهه اصلاح طلب پس از این حادثه رخ داد
غپس از ۲۳ تیرماه ۱۳۷۸ دایره اصولگرایی وسعت یافت و این در حالی بود که جبهه اصلاحات به تدریج اقبال عمومی خود را از دست می‌داد
غتبیین معادلات سیاسی کشور پس از غائله کوی دانشگاه تهران مسبوق به فهم و درک عقلانیت فزاینده حاکم بر گروه ها واحزاب سیاسی است
غمهندسی فضای سیاسی کشور توسط مقام معظم رهبری اوضاع نابسامان سال ۷۸را به گفتمان اتحاد ملی سال ۸۶ منتج نموده است
امروز ۲۳ تیرماه مصادف با سالروز حضور میلیونی و حماسه به یاد ماندنی ملت ایران در تبعیت از ولایت فقیه و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی است.
پس از وقوع حوادث ۱۸ تیرماه ۱۳۷۸ در کوی دانشگاه تهران ،در پی بیانات و اشارات مقام معظم رهبری میلیون‌ها تن از اقشار مختلف مردم با حضور در خیابان‌های اطراف دانشگاه آبی بر آتش برافروخته شده توسط دشمنان انقلاب اسلامی ریختند واین غائله طراحی شده را در هم پیچیدند.
این حرکت میلیونی ملت ایران اگرچه در آن مقطع پاسخی به دشمنان خارجی و عناصر فریب خورده داخلی بود اما در عین حال سرفصل معادلات سیاسی نوینی در کشور شد که تا به امروز آثار و پیامدهای آن بر فضای سیاسی کشور مترتب است.
برخی ازآگاهان سیاسی، تاریخ تولد جبهه اصولگرایی با شکل و شمای کنونی آن را ۲۳ تیر ۱۳۷۸ می‌دانند. به اعتقاد این دست از تحلیلگران جبهه بزرگ اصولگرایی در پی بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره حوادث ۱۸ تیر تشکیل شد. در واقع غائله ۱۸ تیر باعث شد عناصر افراطی و گروه‌های بحران زیست، نقاب از چهره بردارند و جریانات سیاسی با درک خطر این طیف وابسته به محافل خارجی آنها را طرد نمایند. از سویی پس از بحران ۱۸ تیر بسیاری از عناصر معتدل دوم خردادی نسبت به کلیت جریان دوم خرداد نگران شدند و شاید بیشترین ریزش‌ها در جبهه اصلاح طلب پس از این حادثه رخ داد.در عین حال جریان اصولگرا شاهد رویش‌های فراوانی بود که پس از گذشت سالها از این حادثه در این جریان رشد یافتند و امروز حتی به عنوان ارکان جبهه اصولگرایی مطرح هستند. در حقیقت پس از ۲۳ تیرماه ۱۳۷۸ دایره اصولگرایی وسعت یافت و این در حالی بود که جبهه اصلاحات به تدریج اقبال عمومی خود را از دست می‌داد. اصلاح طلبان همچنین با پدیده جدیدی به نام تذبذب ‌و تردید درونی مواجه شدند که بعدها برای آنها خیلی گران تمام شد.
مقام معظم رهبری در ۲۱ تیرماه ۱۳۷۸ در دیدار با اقشارمختلف مردم خطاب به جریانات واحزاب سیاسی کشور تاکید کردند:‌ “آقایانی که سردمداران خطوط سیاسی و گرایش‌های سیاسی هستید، حالا برسید به این حرفی که ما می‌گوییم شما خودی‌ها وقتی سر قضایایی بیهوده این طور با هم درگیر می‌شوید، دشمن سوءاستفاده می‌کند... البته ما اصرار نداریم که همه یک طور فکر کنند، اما برای کار سیاسی و درگیری سیاسی حدی قائل شوید و خط قرمزی بگذارید. بی‌حساب و کتاب با هم مبارزه نکنید که آنقدر مشغول شوید که به دشمن اجازه دهید این طور بیاید و داخل این میدان‌ها بشود. سراین قضیه قانون مطبوعات و سر قضایای گوناگون دیگر چه جنجال و چه دعوایی به راه افتاد!”
واقعیت این است که پس از ۲۳ تیر و رهنمودهای مقام معظم رهبری نوعی عقلانیت بر گفتمان سیاسی کشور حاکم شد و احزاب و جریانات سیاسی تلاش کردند که از رادیکالیسم فاصله بگیرند. تبیین معادلات سیاسی کشور پس از غائله کوی دانشگاه تهران مسبوق به فهم و درک این عقلانیت فزاینده است.
مضاف بر اینکه ایادی دشمن در برخی گروههای سیاسی چهره خود را نشان دادند و سران این احزاب دیگر برای آنها جایگاهی قائل نیستند. اگر چینش نیروها در دور دوم ریاست جمهوری آقای خاتمی مورد مداقه قرار گیرد به وضوح این موضوع تصدیق می‌شود.
مقام معظم رهبری در بیانات مهم خود پس از حوادث ۱۸ تیر خطاب به دشمنان انقلاب اسلامی در این رابطه افزودند:‌ “دشمنان اصلی ما در سازمان‌های جاسوسی، طراحان این قضایا هستند. این پولی که مجلس آمریکا تصویب کرد که باید برای مبارزه با نظام ایران صرف شود، این پول و چندین برابر این پول‌ها کجا مصرف شد؟! معلوم است برای همین طور طراحی‌هایی مصرف می‌شود، شکی نیست. این دشمنان بدانند که خواب برگشتن آمریکا به این مملکت یک خواب پریشان و غیرقابل تعبیر است. این عناصر داخلی حقیر، این عناصر سیاسی مطرود و منفور که ملت اینها را مثل دندان فاسدی بیرون ‌آورد و به یک طرف پرتاب کرد، هجده، نوزده سال است که کمین گرفته‌اند تا از ملت و امام(ره) و از نام امام و از راه امام انتقام بکشند. اینها هم بدانند که اشتباه کردند؛ در همین قضیه هم اشتباه کردند، خودشان را لو دادند و چهره خودشان را مشخص کردند. درست است که به دستگاه اطلاعاتی ما آن ضربه ناجوانمردانه را وارد کردند، به دستگاه انتظامی ما هم در اینجا این ضربه را وارد کردند اما عناصر خدمتگزار و سربازان مخلص و بدون‌نام و نشان جمهوری اسلامی، اطلاعات را کسب می‌کنند و می‌فهمند که چه کسی در کجاست و چه کار می‌کند. نمی‌توانند این ملت را با این روش‌ها از صحنه مبارزه در راه استقلالشان، در راه اسلام عزیزشان و در راه مبارزه با دشمنانشان عقب برانند.
اما بازایش جبهه نوین اصولگرایی پس از ۲۳ تیر و اقبال عمومی به این جریان اصولگرایان توانستند کلیه جریانات سیاسی کشور را تحت الشعاع قرار دهند.جبهه اصولگرایی آنقدر وسعت پیدا کرد که اصلاحات اصولگرایانه و اصولگرایی مصلحانه را شامل شد. مقام معظم رهبری بادعوت از تمامی گروه‌ها اعم از اصلاح طلب و اصولگرا از آنها خواستند که در قالب اصولگرایی به فعالیت سیاسی خود ادامه دهند. ایشان اصلاحات را لازمه اصولگرایی و پایبندی اصول و ایستارهای ارزشی را لازمه اصلاحات اصولگرایانه دانستند.
روح اصولگرایی در هندسه سیاسی کشور دمیده شده است و اصولگرایان با به دست گرفتن ارکان اصلی تصمیم‌گیری گفتمان خدمت و پیشرفت را کلید زده‌اند. اصولگرایان با حضور در راس هرم قدرت با مسائل جدیدی روبرو شده‌اند که شاید پیش از این چندان درگیر آن نبودند.
گسترش دایره اصولگرایی پس از ۲۳ تیر صرفا افزایش سطح نبود بلکه حجم جبهه اصولگرایی نیز رشد یافت. یعنی رویش‌های جدید در میان اصولگرایان سبب شده که گهگاه نوعی واگرایی بین ایده‌ها و نظرات اصولگرایان انعکاس یابد.
البته طبیعی است که با وسعت یافتن دامنه اصولگرایی اظهارنظرات و مدلهای رفتاری نیز متفاوت گردد. اما اصل اینجاست که تمام این تفاوت‌ها در یک ایده‌آل واحد تحت عنوان اصولگرایی جمع شود.
در واقع جبهه اصولگرایی ازآنجا که روز به روز گسترده‌تر می‌شود نیاز به یک مرکز فرماندهی دارد که قادر باشد گفتمان اصولگرایی را مهندسی کند. این مرکز بایستی نوعی همپوشانی ورای مدل‌های رفتاری مختلف ایجاد نماید و اصولگرایان را در عین تنوع سلایق به سمت همسان سازی فهم پدیده‌ها رهنمون سازد اما در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که با گذشت ۸ سال از غائله ۱۸تیر میزان نفوذ و قدرت هدایت فضای سیاسی کشور توسط مقام معظم رهبری بیش از پیش مشخص شده است. مهندسی فضای سیاسی کشور توسط مقام معظم رهبری اوضاع نابسامان سال ۷۸را به گفتمان اتحاد ملی سال ۸۶ منتج نموده است.
اما باید متذکر شدملت ایران در سایه گفتمان اتحاد ملی قادر است مسیر پیشرفت را طی کند و سیاست‌زدگی افت این حرکت است.

‌امیرعلی اسکندری

منبع : روزنامه رسالت