تجارت الکترونیک‌ ‌

تجارت الکترونیک از ثمره های فناوری‌های مدرن و توسعه ارتباطات است. دانش بشری به سویی پیش می رود که دسترسی‌ها آسانتر از گذشته باشد. آنچه که تجارت الکترونیک به دنبال آن است کم ‌کردن حجم و گستره زنجیره‌های تأمین است. زنجیره تأمین مسیری است که مصرف‌کننده را به تولیدکننده یا تولیدکننده را به تولیدکنندگان دیگر متصل می‌کند و محصول برای رسیدن به دست مصرف‌کننده نهایی باید آن را بپیماید. بایک تحقیق ساده می توان ادعا کرد به تعداد پژوهشگرانی که روی تجارت الکترونیک تحقیق نموده اند تعاریف متفاوتی یافت می گردد، اما یکی از ساده‌ترین تعاریف عبارتست از :
انجام امور تجارت به-وسیله ابزارهای الکترونیک. سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی‌ ) OECD (‌، تجارت الکترونیک را چنین تعریف کرده است: “‌انجام تجارت کالاها و خدمات از طریق تار جهان گستر‌) WWW (‌،‌ چه آن دسته از کالاها و خدماتی که قابلیت ارائه و تحویل از طریق تار جهان گستر‌‌) WWW ( ‌را دارند و خواه آنهایی که این قابلیت در آنها وجود ندارند”. یکی از مفید ترین توصیفات در این زمینه که با تجارت ارتباط تنگاتنگ دارد عبارتست از: تجارت ک——ردن از طریق ابزارهای فناوری ارتباطی جدید است که تمام جنبه‌های تجارت را شامل ایجاد بازار تجاری، سفارش دهی، مدیریت زنجیرهِ عرضه و معاملات پولی را در بر می‌گیرد.‌ ( ۲۰۰۲ ) Gunasekaran , etal , ‌دو صاحبنظر در این زمینه به نامهای کرامر و ژو‌ ) Zhu ,Kraemer ( ‌مدلی را جهت ارزیابی توانمندیهای تجارت الکترونیک بر عملکرد شرکتها ارائه نموده اند. این دو نویسنده استدلال می‌کنند که به کارگیری تجارت الکترونیک، جریان اطلاعات را بهبود بخشیده و ناکارآمدی و هزینه معاملات را کاهش می دهد. البته برای گسترش و پذیرش تجارت الکترونیک لازم است که پیش نیازهای این تکنولوژی از جمله زیرساختار مخابراتی‌) EDI (‌،کاتالوگهای شبکه ای ، مسایل قانونی و ایمنی پیام رسانی مهیا شود و بدون وجود زیر ساختهای مناسب در فناوری اطلاعات نمی‌توان عملکردیک شرکت را بهبود بخشد. این زیر ساختها کمک می‌کند که شرکت کاربردهای خلاقانه تجارت الکترونیک را سریعتر از رقبا به‌کار بندد و مؤثرتر عمل نماید. هدف اصلی تجارت دستیابی به سود بیشتر است. در این میان، نقش بانک‌ها و موسسات اقتصادی در نقل وانتقال پول بسیار حیاتی است. هنگامی که در سال ۱۹۹۴ اینترنت قابلیت های تجاری خود را علاوه بر جنبه های علمی و تحقیقاتی به نمایش گذاشت، بانک‌ها در کشورهای پیشرفته اولین نهادهایی بودند که به صورت اساسی از این قابلیت سود جستند. نتیجه نیز همان بانکداری الکترونیک امروزی است. امروزه روشن است که اینترنت بستر بسیار مناسبی برای انواع فعالیت های بانکداری و اقتصادی بشمار می رود. رشد روزافزون تجارت الکترونیک مرهون اینترنت است البته تجارت الکترونیک فقط در شاخصه‌ها یا کشورهای خاصی جا افتاده و استفاده می شود.
تجارت الکترونیک، به نوعی، تجارت بدون کاغذ است. یعنی گستره ای از نرم افزارها وسیستم‌ها که خدماتی مانند جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت به صورتONLINE ‌‌ ‌، گزارش گیری و مدیریت حساب‌ها را در اینترنت به عهده می گیرند. از موسسات دیگری که خود را با روند رو به رشد اینترنت هماهنگ نمود بورس های اوراق بهادار می باشند که موفق شدند در مدت زمان کوتاهی، با توجه به برتری های اینترنت در مقایسه با روش های قدیمی، به دلیل سرعت و دقت بالا، به موفقیت های بی نظیری دست یابند. تجارت الکترونیک به صورت فروشنده با فروشنده، فروشنده و مصرف کننده، مصرف کننده با مصرف کننده، مصرف کننده با فروشنده، فروشنده با اداره و مصرف کننده با اداره دسته بندی می گردد.که هرکدام جای بحث دارند برخی از موارد کاربرد عام ندارند. در صورت ضعف داخلی در این زمینه مصرف‌کنندگان داخلی در مواجهه با سیستم‌های ایمن‌تر و آسان‌تر خارجی، به سمت آنها گرایش پیدا می‌کنند. بدین ترتیب، سهم عمده بازار داخلی را شرکت‌‌های خارجی در دست می‌گیرند و محصولات داخلی حتی توان مطرح شدن در بازار داخلی را نیز از دست می‌دهند. از طرف دیگر، شرکت‌‌های داخلی به علت ضعف در بهره‌گیری مناسب از این ابزار، قادر نخواهند بود تا به بازارهای جهانی نفوذ کنند و به رقابت با رقبای خارجی بپردازند . به علت نبود نظام بانکداری پیشرفته الکترونیک در کشور، پول و سرمایه‌های داخلی به سمت سیستم‌های معتبر خارجی منحرف می شوند و بانک‌های داخلی از جذب سهم عمده‌ای از سرمایه‌های داخلی بی‌بهره می‌مانند؛ بدین ترتیب، خروج ارز را خواهیم داشت . بهبود و تسریع توسعه تجارت الکترونیک نیازمند عزمی ملی است که بخش عمده‌ای از آن بر عهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، بانک مرکزی و شورای اقتصاد است. مواردی چون گسترش و توانمند کردن زیرساخت‌های شبکه اینترنت سامان‌دهی بهینه سیستم پست مرسولات، موسسات فروش اینترنتی را بیش از پیش یاری کند. یکپارچه کردن سیستم کارت‌های هوشمند و ایجاد قابلیت استفاده از حساب‌های الکترونیک در محیط اینترنت، گامی موثر در تحقق پول الکترونیک در سطح کشور بردارد. ‌ ‌

مهشید نیاززاده‌ ‌
منبع: سایت وزارت صنایع

منبع : روزنامه هدف و اقتصاد