پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

مغز بچه های باهوش دیرتر کامل می شود


مغز بچه های باهوش دیرتر کامل می شود
واژه هوش از آن كلماتی است كه دغدغه ذهن همه است. مادران در طول دوره بارداری سعی می‌كنند رژیم غذایی خوبی داشته باشند تا فرزندشان باهوش شود، اولین دعای مادربزگ‌ها هم برای نوه‌هایشان این است كه <خدا عقل و هوشت را زیاد كند.> مدرسه‌ها با آزمون‌های مختلف سعی می‌كنند كه بچه‌های باهوش را غربال كنند و مهم‌ترین فاكتور در مصاحبه‌های استخدامی میزان ضریب هوشی و معدل نمرات و... است، خلاصه هوش حرف اول را می‌زند.
آیا می‌شود فهمید كه بچه‌ای كه به دنیا آمده، چقدر باهوش است؟ آیا می‌توان كاری كرد كه این بچه باهوش‌تر شود؟ و اصلا چرا بعضی بچه‌ها باهوش‌تر از بقیه‌اند؟
● همیشه اول، گاهی هم آخر!
بچه‌های خیلی باهوش، ممكن است از خیلی جهات نسبت به همسن و سالان خودشان جلو باشند. اما یك مطالعه جدید نشان داده است كه در این بچه‌ها تكامل قسمتی از مغز كه گفته می‌شود عمل تفكر در آن انجام می‌شود، نسبت به سایر بچه‌ها دیرتر صورت می‌گیرد.
به طور طبیعی ضخامت قسمت خارجی مغز كه به آن كورتكس می‌گویند.
در طول دوره كودكی افزایش می‌یابد و در هر فردی با رسیدن به سن خاصی متوقف شده و بعد از آن شروع به نازك شدن می‌كند. در این مطالعه نشان داده شده كه در بچه‌هایی كه هوش فوق‌العاده‌ای دارند، كورتكس مغز نسبت به سایر بچه‌ها، چند سال دیرتر به ضخیم‌ترین حالت خود می‌رسد. البته تاكنون مشخص نشده كه این تاخیر چگونه بر بالاتر بودن هوش این بچه‌ها تاثیر می‌گذارد و اصلا آیا ارتباطی بین این دو مسئله وجود دارد یا نه. از طرف دیگر، محققان می‌گویند، این یافته‌ها نقش محیط و تاثیر تحریكات محیطی را بر روی میزان هوش بچه‌ها و یا افزایش آن رد نمی‌كند.
دكتر جودی راپورت از دست‌اندركاران این تحقیق می‌گوید:<در واقع این تاخیر در تكامل چون باعث می‌شود، نازك شدن كورتكس دیرتر شروع شود. در هر زمان، در مقایسه با سایر بچه‌ها، ضخامت كورتكس در بچه‌های باهوش‌تر بیشتر خواهد بود و میزان هوش هم بالاتر.>
در تحقیق انجام شده، ۳۰۷ كودك مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و تكامل قسمت قدامی مغز آنها یعنی جایی كه عهده‌دار مهارت‌های مغزی است، بررسی شد. در بچه‌هایی كه بهره‌هوشی های بسیار بالا و در حد ۱۲۱ تا ۱۴۹ داشتند، دیده شد كه ضخامت این قسمت از مغز در حدود سن ۱۱ سالگی به حداكثر می‌رسد ولی در بچه‌هایی كه تنها كمی، بهره‌هوشی‌شان پائین‌تر از گروه اول بود، حداكثر ضخامت قشر مغز در حدود ۹ سالگی ایجاد می‌شود. در كودكان باهوش متوسط، حداكثر ضخامت در ۶ سالگی است. بدین ترتیب قشر مغز كودكان باهوش بالا در سن ۱۱ سالگی یعنی دیرتر از سایر بچه‌ها شروع به نازك شدن می‌كند. هنوز كسی نمی‌داند كه چه اتفاقی در مغز باعث ضخیم شدن و یا نازك شدن كورتكس می‌شود و بنابراین نمی‌توان مشخص كرد كه چگونه این تغییرات باهوش ارتباط پیدا می‌كنند.
● ژنتیك یا محیط
تكامل مغز و هوش ارتباط ثابت شده‌ای با میزان تحریكی كه به كودك می‌رسد و نحوه كار كردن با او دارد. مثلا یك كودك با بهره‌هوشی بسیار بالا اگر در محیطی بزرگ شود كه تحریكات مناسب اجتماعی به او نرسد و آموزش مهارت‌های هیجانی، اجتماعی و تقویت هوش در او صورت نگیرد، ممكن است از نظر هوش، بازدهی به اندازه یك كودك با بهره‌هوشی متوسط داشته باشد كه تقویت هوش در او به درستی صورت گرفته است.
در این مطالعه میزان ضخامت قشر مغز با استفاده از انجام ‌ام‌.‌آر‌.‌آی در زمان‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، ولی این به معنی آن نیست كه به طور معمول برای بچه‌‌ها ام.آر.آی بی‌مورد انجام دهیم تا مثلا بخواهیم میزان هوش آنها را تعیین كنیم چون هنوز مشخص نشده است كه هوش بالای این بچه‌ها باعث بیشتر بودن ضخامت كورتكس و تاخیر تكامل آن است و یا برعكس این تاخیر تكامل و بیشتر بودن ضخامت باعث هوش بالاتر شده.
‌‌دكترپریسا شبانی
منبع : روزنامه سلامت