دقت در انتخاب پودر پروتئین = کلید عضله‌سازی در دوران ریکاوری

ده سال قبل شیر و تخم‌مرغ بهترین مکمل پروتئینی به حساب می‌آمدند. پودر مکمل پروتئین ۹۰ یکی از پر فروش‌ترین مکمل‌ها بود که از کی‌سین یا همان پروتئین شیر تهیه شده بود. پس از آن پروتئین وی (whey) وارد بازار شد که گوی سبقت را با سر دادن شعارهائی از قبیل BV-۱۵۷ یا ارزش بیولوژیکی از سایر پودرهای پروتئینی گرفت. هر شرکتی به گونه خاص خود مکمل وی خودش را تبلیغ می‌کرد. ولی نکته‌ای که بین همگیشان مشترک بود این بود که وی (whey) بهترین پروتئین است.
بیائید نگاهی به نحوهٔ تعریف این کمپانی‌ها از کیفیت پروتئین موجود در مکمل‌هایشان و ارتباط آن با ساختن عضلات بیندازیم. ممکن است مقیاس‌های سنجش کیفیت پروتئین مختلفی مثل PER, NPU,BV و یا PDCAA را بر روی قوطی مکمل‌ها دیده باشید.
اول از همه سراغ BV یا همان ارزش بیولوژیکی برویم. این یکی از روش‌های قدیمی محسوب می‌شود و به‌کارگیری آن در پودرهای پروتئین وی با فرمولاسیون مختلف ایزوله و کنسانتره می‌تواند خیلی آسان اعداد بالای ۱۰۰ را نمایش دهد که موقعی عدد ۱۰۰ بالاترین شاخص برای یک پروتئین محسوب می‌شد. اساساً آن چیزی که BV به ما می‌گوید اینست که چه در صدی از پروتئین دریافتی به بدن جذب شده است. (یعنی درصد نیتروژن جذب شده باقی‌مانده در بدن) این شاخص به ما نشان می‌داد که دقیقاً چه مقدار از پروتئین دریافتی در بدن باقی مانده تا باعث ارتقاء سنتز پروتئین در بدن شود.
در روش دوم یا همان بهر‌ەمندی خالص پروتئین Utilisation) NPU) یا Net protein نسبت به آمینواسیدهای تبدیل شده به پروتئین در قیاس با آمینواسیدهای ارسال شده به بدن سنجیده می‌شود.
NPU یک شاخص مفید برای سنجش هضم و به‌کارگیری پروتئین است. این عدد از آمینو اسیدهای ضروری داخل بدن تأثیرپذیر بوده و البته بیشتر از آن از میزان محدود آمینواسید موجود در غذا که وارد بدن می‌شود متأثر می‌باشد.
منظور ما از آمینواسیدهای محدودکننده هر نوع آمینواسیدی است که در کلاسه‌بندی از آنها به‌عنوان آمینواسیدهای ضروری نام می‌برند. یعنی آمینواسیدی که توسط بدن ساخته نمی‌شود.
روش سوم یا Protein Efficiency Ratio) PER) با یک روش جدیدتر و مؤثرتر دیگر به نام PDCAAS جایگزین شده است. این روش جدید به وسیله سازمان غذا و کشاورزی (FAO) توسعه یافته است. این روش برای قیاس، کیفیت پروتئین‌های مختلف با پایه آمینواسید ضروری مورد نیاز برای انسان است.
در این شیوه پروتئینی که حاوی تمامی آمینواسیدهای ضروری برای بدن می‌باشد امتیاز ۱ را کسب می‌کند. ایده این روش اینست که تمام پروتئین مورد نیاز بدن تأمین شود. اگر رژیم غذائی به میزان کافی آمینواسیدهای ضروری بدن را تأمین کند اول امتیاز پایه پروتئینی آمینواسیدهای موجود در آن و سپس احتساب قابل هضم بودن آن طبقه‌بندی می‌شود.
بهسازی پروتئین برای تسهیل در هضم آن به‌منظور تعیین کیفیت پروتئین تا حد نزدیک به شرایط واقعی متابولیسم بدن انسان صورت می‌گیرد. روش PDCAAS بر پایه آمینواسید مورد نیاز برای کودکان ۲ تا ۵ و از آن‌جائی‌که این گروه سنی بیشترین میزان نیاز را به آمینواسیدها دارند تنظیم شده است.
با مبنا قرار دادن محدوده سنی ۲ تا ۵ سال و از آن‌جائی که با روند افزایش سن از میزان آن کاسته می‌شود از بالاتر بودن از حد نیاز آمینواسیدها برای تمام افراد اطمینان حاصل خواهد شد.
بنابراین با این توضیحات فوق به یک فهم مختصر در خصوص معروف‌ترین شیوه‌های سنجش کیفیت پروتئین دست یافتید. بدین ترتیب دفعهٔ بعدی که خواستید یک مکمل پروتئینی بخرید به برچسب شاخص پروتئین آن دقت کافی خواهید کرد. البته پیشنهاد ما به شما اینست که این مقادیر را فراموش کنید و در عوض به ترکیبات داخل آن دقت بیشتری کنید.
ما از قبل می‌دانیم که پروتئین وی (whey) یک پروتئین کامل است و در تمامی روش‌های سنجش فوق امتیاز خوبی دارد. پس بدین صورت می‌بایست به همان پروتئین وی (whey) قدیمی اکتفا کرد. اصلاً حرفشو نزن.
چون ما قصد داریم یک گام جلوتر رفته و شرایط را بهتر کنیم. بهترین پودر پروتئین منابع پروتئینی گوناگونی دارد و این به شما اطمینان خواهد داد که از طیف گسترده‌تری از آمینواسیدها، بهره‌مند شده و در نتیجه منابع پروتئین کامل‌تری داشته باشید و همین خاصیت در مقیاس با اکثر پروتئین‌های وی whey که به‌‌صورت یکباره بدن را از آمینواسیدها اشباع می‌کند و بخش عمده آنها به‌جای این‌که در روند سنتز پروتئین قرار گیرند اکسید می‌شوند به بدن کمک خواهد کرد که به‌طور یکنواخت‌تری از آمینواسیدها اشباع شود.
به همین خاطر ترکیب کردن پروتئین وی whey و یا هر پروتئین دیگر با سایر پروتئین‌ها مثل سفیده تخم‌مرغ و یا ذرات کی‌سین (پروتئین موجود در شیر) می‌توانید به فرمولاسیونی بسی فراتر از هر منبع پروتئینی مجزا دست یابید و بدین ترتیب روند عضله‌سازی را در دوران ریکاوری کلیدی پس از تمرین سرعت ببخشید.

منبع : مجله دانش ورزش