دو گام تا مسلمانی

بی‌تردید با توجه به اهتمام مسلمانان در الگو‌پذیری از پیامبر بزرگوار و مؤسس دین لزوم آشنایی با سیره نبوی از ضروریات است لذا به شرح برخی وقایع مهم از بعثت پیامبر مکرم (ص) که تاریخ دین اسلا‌م از آنجا آغاز و تا رحلت پیامبر پایان می‌یابد و نیز شرح وقایع و رویدادهای مسلمانان و یا به‌عبارتی تاریخ مسلمانان از آنجا به بعد آغاز می‌گردد خواهیم پرداخت و الزاماً تاریخ اسلا‌م شرح وقایع نزول قرآن و سیره پیامبر که منشاء دین است...
مانند چگونگی و دلیل بعثت پیامبر و نزول احکام و شرایع دین در مجموعه کتاب مقدس قرآن و جنگ‌ها و صلح پیامبر و سایر رویدادهایی که دقیقاً تاریخ دین اسلا‌م را تشکیل و با رحلت پیامبر مکرم (ص) تاریخ دین اسلا‌م پایان یافته و وقایع و رویدادهای بعداز آن جز تاریخ دین اسلا‌م محسوب نمی‌گردد بلکه جز تاریخ و حوادث مسلمانان می‌باشد و این تفکیک بسیار با اهمیت و در خور توجه است و توجه محققین و پژوهشگران دینی و غیر دینی را می‌طلبد.
چه اگر وقایع و رویدادهای زمان رسالت پیامبر را با توجه به مقدمات پیشین که شامل رفتار و گفتار و عکس‌العمل پیامبر در آن رویدادها و نزول آیات از آغاز دوران بعثت تا پایان را اصل دین و شخصیت پیامبر را محور دین و پیامبر را جزء لا‌ینفک دین بدانیم و قرآن را همان پیامبر و پیامبر را همان قرآن بدانیم با توجه به توضیحات مفصل که در سطور پیشین بدان پرداختیم اهمیت تفکیک تاریخ اسلا‌م از زمان بعثت رسول مکرم (ص) تا زمان رحلت ایشان و تاریخ مسلمانان که شرح ما وقع و رویدادهایی است که بین مسلمانان و جانشینان و کسانی که بعداز پیامبر حکومت کردند را بدانیم؛خواهیم توانست تصویری روشن از دین ناب محمدی و پیروان حقیقی او که در دام فتنه و آ‌زمایشات متعدد قرار گرفتند و سره از ناسره مشخص شد، آنانی که توصیه و گفتار رسول را چه در زمان حیاتش بارها مورد مخالفت قرار دادند بعداز رحلت پیامبر علیرغم محبت فراوان به پیامبر به توصیه و سخن او توجه نکردند و کل وقایع که موجب بوجود آمدن فرقِه‌های شیعه و اهل تسنن و ده‌ها فرقهِ دیگر شد، عکس‌العمل مخالفان توصیه پیامبر در خصوص معرفی علی (ع) به‌عنوان مولا‌ی مسلمانان و شرح وقایع که موجب بوجود آمدن موجی از انحصار طلبی و روی کار آمدن حکومت‌های غاصب و ستمگر بنی‌امیه و بنی‌عباس و حاکمان دیگر گردید.
۳) به نظر می‌رسد بر اساس محتوی آیات قرآن و ماهیت وجودی پیامبر (یا پیامبران) پیامبر برتر از قرآن است و قداست رسول مکرم اسلا‌م مقدم بر قداست کتاب است، زیرا کتاب قرآن مجموعه کلمات وحی است که بر وجود مقدس حضرت رسول (ص) نازل شده و به‌عبارتی سخنان خداوند با پیامبر است گر چه به صراحت در تمام آیات قرآن مکرر اشاره به کتاب شده است و از همان ابتدا خداوند در آیات وحی اشاره به کتاب نموده است ولی البته مجموعه آیات قرآن بعداز رحلت پیامبر گردآوری گردیده و به شکلی که الا‌ن در دسترس ماست درآمد. لذا تقدس رسول مکرم اسلا‌م بسی مقدم بر کتاب قرآن می‌باشد و به اصطلا‌ح و قول معروف رجحان و تقدس ظرف به مظروف است.
نزول کلمات و ریزش باران وحی بر عالم مادی از کرامت فوق‌العاده انسانی رسولا‌ن خبر می‌دهد چه در اکثریت آیات قرآن اطاعت از رسول در ردیف اطاعت از خداوند آمده و گاه تقدم یافته است. گر چه این مقال فرصت ورود بحث در حوزه شخصیت عرفانی رسول مکرم (ص) را نمی‌دهد ولی وجود واسطه‌ای مطمئن و نفس مطمئنه‌ای که خداوند او را تایید و انتخاب نموده است، با آنهمه میزان تقرب به اندازه قاب قوسین و نزدیکتر و به قولی در جایگاهی که دیگر جبرئیل اذن ورود ندارد، می‌فرماید:
<ما عرفناک حق معرفتک( >نشناختم ترا آنچنان که حق شناخت تو بود) که بیانگر اوج شناخت و خشیت و بندگی است <انماء یخشی‌ا... من عباده العلماء( >همانا ترسنده‌ترین بندگان نزد خدا علماء می‌باشند) و پیامبر لحظه‌ای غفلت را در جهان مادی بر نمی‌تابد و چون با یزید بسطامی بی‌تابانه <ندای ما اعظم شانی> سر نمی‌دهد که به جرعه‌ای رویت و معرفت و تقارن ذات خداوند با ذات خویش در سفر معراج خود می‌مانند و بسان پیامبر (ص) به میان خلق بر نمی‌گردند و این کمال پیامبری است و این لحظه اوج عقبه خطرناک سالک الی ا... است که فقط مقام عصمت و مصونیت اعطا شده به اوست که او را از این عقبه خطرناک عبور می‌‌دهد و صاحب شفقت و رأفت و تحمل بر بندگان خدا نموده، واجد ویژگی پیامبری می‌نماید؛ در آیه بسیار عحیب ۱۰۹ سوره مائده آمده است: که <یوم یجمع ا... الرسل فیقول ما ذا اجبتم قالوا لا‌ علم لنا انک انت علام الغیوب( >روزی که خداوند پیامبران را جمع می‌کند و به آنها می‌گوید:
مردم در برابر دعوت شما چه پاسخی دادند. پیامبران پاسخ می‌دهند:
ما نمی‌دانیم تو از اسرار غیب آگاهی) بنظر نگارنده این بسیار پاسخ هوشمندانه‌ای است که فقط در خور مقام وصل به وحی است که هیچ زود قضاوت نمی‌کند و به نظر می‌رسد خداوند فقط از باب امتحان پیامبران می‌پرسد زیرا خداونداز درون بندگانش آگاه است، خود آنان را خلق کرده و به هر کس ظرفیتی داده است و خود در قیامت در مورد بندگانش قضاوت می‌نماید و به نظر می‌رسد در این سؤال پیامبران بی‌هیچ شکایتی یا تمجیدی از مردم، خداوند را دانا برپرسش خود می‌دانند.
این که خداوند به پیامبر می‌فرماید بگو من پیامبر نو ظهوری نیستم و من نمی‌دانم با من و با شما چه خواهد شد، من تنها از آنچه بر من وحی می‌شود پیروی می‌کنم و جزء بیم دهنده آشکاری نیستم۱۹۹> ) ‌
و این اوج حقیقت و شناخت از خداوند است که تا دم مرگ نمیداند ترد خداوند چگونه است و پیامبری که اینچنین در مقام وصل است آنگونه میفرماید: < نشناختم ترا آنچنان که حق شناخت تو بود> ‌
۴- اولین کلمه که بر پیامبر (ص) در قالب وحی نازل گردید کلمه اقراء است که حکایت از توجه و تاکید شارع مقدس بر آموختن و دانستن است چه پیامبر< امی> است، (۲۰) یعنی درس نخوانده است و به‌قومی که <امیون> هستند مبعوث گردیده است(۲۱)، بلسان قوم سخن می‌گوید و مخاطب او تمام طبقات مردم (ناس) اعم از مردم ساده و بیسواد که فاقد دانش و یا پیچیدگی شخصیتی هستند تا آنان که از دانش بیشتری برخوردار هستند
مکلف باشند خود احکام شریعت و اخلا‌ق را بخوانند این است که پیامبر در حدیثی آموختن دانش بر هر زن و مرد را واجب دانسته است و این البته حجت خداوند است که پیامبری می‌فرستد که درس ناخوانده است و امی است و بلسان قوم سخن می‌گوید و صبح و شام احکام شریعت و اخلا‌ق را بر پیروان می‌خواند تا در قیامت کسی عذر نیاورد که احکام پیچیده بود و ما نفهمیدیم و تعدد اقوال را مارا دچار ابهام و سر در گمی نمود؛ و این بهترین دلیل است که خداوند هرگز از میان دانشمندان پیامبری انتخاب نمی‌کند، تا مبادا سخنان غامض و پیچیده گوید و عده‌ای در قیامت عذر بیاورند که ما نفهمیدیم پیامبر چه می‌گفت در حالیکه سخن پیامبر را تمامی عقول و طبقات مردم اعم از بیسواد و دانشمند در می‌یابد و بنظر می‌رسد از دلا‌یل مهم عدم توفیق بعضاً فیلسوفان دفاع غامض و پیچیده از دین بزبانی است که عموم مردم در نمی‌یابند حال آنکه دلا‌یل و بینات روشن دردین وجود دارد و بر شارع مقدس و واضع احکام و شریعت واجب است که آنچه در قیامت از بندگان خود میخواهد بزبان قابل فهم برای عموم مردم بیان کند و این مهم را خداوند انجام داده است و حجت خداوند اتمام یافته و در قیامت هر فرد به تنهایی بر انگیخته و پاسخگوی اعمال خود است.

[اکرم آذرمحمد]

منبع : روزنامه اعتماد ملی